Καθώς οι πόλεις πυκνώνουν, οι κλιματικές προκλήσεις εντείνονται και οι απαιτήσεις για φρέσκα, ασφαλή τρόφιμα αυξάνονται, η λύση ίσως να βρίσκεται εκεί που λίγοι κοιτούν… στις στέγες των κτηρίων.
Μπορεί σε κάποιους να φαντάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας η καλλιέργεια στις στέγες… ωστόσο η αστική γεωργία γνωρίζει ραγδαία εξέλιξη και η καλλιέργεια λαχανικών σε ταράτσες – γνωστή διεθνώς ως "roof farming" – αποτελεί ήδη πραγματικότητα σε μητροπόλεις όπως το Τόκιο, η Νέα Υόρκη, η Σιγκαπούρη.
- Διαβάστε ακόμα - Πώς οι Αμερικανοί αγρότες συγκομίζουν 9,3 εκατ. τόνους φράουλες;
Στην Ιαπωνία, συγκεκριμένα, εκτός του roof faming συναντούμε και υπερσύγχρονες κάθετες φάρμες, δημιουργώντας ένα νέο παραγωγικό τοπίο μέσα στο αστικό περιβάλλον.
Ωστόσο σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι γίνεται στις ταράτσες…
Υδροπονία και ήλιος πάνω από την πόλη
Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του Business Insider, η καλλιέργεια στις στέγες βασίζεται στην υδροπονική μέθοδο, όπου τα φυτά αναπτύσσονται χωρίς χώμα, σε νερό εμπλουτισμένο με θρεπτικά στοιχεία.
Το σύστημα εγκαθίσταται απευθείας σε επίπεδες στέγες πολυώροφων κτιρίων, με ελαφριά υποδομή, ώστε να μην επηρεάζεται η στατική επάρκεια αυτών.
Στις περιπτώσεις αυτές, η ηλιακή ακτινοβολία αξιοποιείται φυσικά, ενώ δεν απαιτείται καθόλου τεχνητός φωτισμός, καθιστώντας τη μέθοδο ιδιαίτερα αποδοτική ενεργειακά σε σχέση με το vertical faming. Εκτός των άλλων το νερό ανακυκλώνεται συνεχώς, μειώνοντας τη σπατάλη και καθιστώντας τις καλλιέργειες πιο βιώσιμες οικονομικά.
Σύμφωνα με το βίντεο, τα βασικά παραγόμενα προϊόντα είναι φύλλα μαρουλιού και σαλατικά, τα οποία δεν απαιτούν εκτεταμένο ριζικό σύστημα και είναι ιδανικά για καλλιέργεια σε μικρούς, ελεγχόμενους χώρους.
Από την ταράτσα στο… ράφι
Το μεγάλο πλεονέκτημα του roof farming είναι η άμεση εγγύτητα με τον καταναλωτή. Τα προϊόντα συλλέγονται και παραδίδονται σε τοπικά καταστήματα, εστιατόρια ή καντίνες σχολείων, συνήθως την ίδια μέρα. Έτσι, μηδενίζεται το κόστος μεταφοράς, διατηρείται η φρεσκάδα και επιπλέον μειώνονται σημαντικά οι εκπομπές άνθρακα του εφοδιαστικού κύκλου.
Παράλληλα, οι πράσινες ταράτσες συνεισφέρουν στη μείωση της θερμικής επιβάρυνσης των κτιρίων, λειτουργώντας ως φυσικοί μονωτές, ενώ μετατρέπουν τον άψυχο αστικό χώρο σε παραγωγικό και οικολογικά ενεργό χώρο.
Στην Ελλάδα η αστική γεωργία παραμένει σε εμβρυακό στάδιο, ωστόσο σίγουρα υπάρχουν σαφή περιθώρια εφαρμογής – ιδιαίτερα σε δημόσια κτήρια, σχολεία, δημοτικά ωδεία ή αθλητικά κέντρα.
Οι ταράτσες τους μπορούν να φιλοξενήσουν πιλοτικές υδροπονικές καλλιέργειες, συμβάλλοντας στην εκπαίδευση, τη βιωσιμότητα και την τοπική διατροφική αυτάρκεια, ωστόσο κάτι τέτοιο για τη χώρα μας… μάλλον είναι πολύ μακρινό όνειρο.
Πάντως, φαίνεται πως η γεωργία του μέλλοντος δε θα κοιτά μόνο προς τα κάτω, αλλά και … προς τα πάνω … είτε εντός των κτιρίων με το vertical farming, είτε στις στέγες πολλών κτιρίων με το Roof Farming…