Ροή
Ελαφρώς πιο αισιόδοξη για την αναπτυξιακή δυναμική της Ευρωζώνης φέτος, εμφανίζεται η Giada Giani, Director στην ομάδα οικονομικής ανάλυσης της Citi για την Ευρώπη και υπεύθυνη κάλυψης των χωρών της Μεσογείου (Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Πορτογαλία).
Μιλώντας στο insider.gr, η κα. Giani παρουσιάζει τους δύο βασικούς άξονες υποστήριξης των πιο αισιόδοξων προοπτικών που εκφράζει για το 2023, αναμένοντας ωστόσο μια πιο ουσιαστική επιβράδυνση προς το 2024. Παράλληλα, αναφέρεται στον αντίκτυπο των «επιθετικών» χειρισμών της ΕΚΤ στο σκέλος της πιστωτικής επέκτασης, χωρίς παρ'όλα αυτά, να θεωρεί πως θα προκληθεί μια σημαντική απομόχλευση και μια αύξηση των NPLs, όπως στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Η έμπειρη οικονομολόγος του αμερικανικού οίκου, αναμένει πως το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα φτάσει προς το 4%, με τους κινδύνους να στρέφονται ξεκάθαρα προς την πλευρά των περαιτέρω αυξήσεων και των κινήσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας γύρω από να «σφίξει υπερβολικά τα λουριά».
Από την άλλη, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η άποψη που εκφράζει για τους τριγμούς που προκαλούνται στον κλάδο των εμπορικών ακινήτων, καθώς δεν αναμένει να οδηγήσουν σε μια ευρύτερη ύφεση. Ως προς το σκέλος της ελληνικής οικονομίας, η κα. Giani υπογραμμίζει τη σημαντική συμβολή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης στη διατήρηση της συνολικής υποστηρικτικής δημοσιονομικής ώθησης και στην εν μέρει αντιστάθμιση της αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής.
Συνέντευξη της Giada Giani στον Ανδρέα Βελισσάριο
- Τι αναμένετε για την οικονομία της Ευρωζώνης το επόμενο διάστημα; Θεωρείτε πιθανή μια απότομη ύφεση ως «αναγκαίο κακό» από τις κεντρικές τράπεζες προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο υψηλός πληθωρισμός;
Στο βασικό μας σενάριο, δεν αναμένουμε πλέον, μια ύφεση στην Ευρωζώνη για φέτος, ενώ προσφάτως αναβαθμίσαμε την εκτίμησή μας για την πορεία του ΑΕΠ στο 1,3%. Βλέπουμε δύο βασικούς παράγοντες πίσω από αυτές τις πιο αισιόδοξες προοπτικές: Πρώτον, την αντιστροφή των όρων του εμπορικού «σοκ», καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου μειώθηκαν απότομα, ενισχύοντας το επιχειρηματικό κλίμα, τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών και την εταιρική κερδοφορία. Δεύτερον, η συνεχιζόμενη επιτάχυνση των μισθών, η οποία στηρίζει επίσης τα εισοδήματα και την κατανάλωση των νοικοκυριών. Επιπλέον, η Ευρώπη αναμένεται τελικώς να επωφεληθεί επίσης από το re - opening της Κίνας («άνοιγμα» μετά τα αυστηρά και καθολικά μέτρα που έλαβε για την πανδημία του κορονοϊού). Αυτό δεν συνεπάγεται πως η αυστηρότερη νομισματική πολιτική δεν έχει αντίκτυπο στην οικονομία, καθώς ο κατασκευαστικός κλάδος επιβραδύνεται, οι τιμές των κατοικιών έχουν υποχωρήσει και η πιστωτική επέκταση είναι πολύ πιο ήπια από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Σε τελική βάση, αυτοί οι παράγοντες θα επιβαρύνουν την ανάπτυξη και όντως αναμένουμε μια πιο ουσιαστική επιβράδυνση το 2024. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, είναι πιθανό να υπερτερήσει το σκέλος των θετικών παραγόντων.
- Παρατηρούμε ήδη τις πρώτες «ρωγμές» στο σκέλος της υποχώρησης της πιστωτικής επέκτασης. Πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθεί αυτή η τάση; Αναμένετε πως οι «επιθετικές» κινήσεις της ΕΚΤ, ο υψηλός πληθωρισμός και η κρίση του κόστους ζωής μπορούν να προκαλέσουν ένα νέο «κύμα κόκκινων» δανείων στις τράπεζες και κυρίως σε αυτές της Νότιας Ευρώπης (Ελλάδα, Ιταλία);
Η πίστωση σίγουρα αντέδρασε στην αυστηρότερη νομισματική πολιτική, με τις καθαρές πιστωτικές ροές να πλησιάζουν προς μηδενικά επίπεδα στο σύνολο της Ευρωζώνης. Ωστόσο, δεν αναμένουμε πως στη βάση αυτού θα προκληθεί μια σημαντική απομόχλευση και μια αύξηση των NPLs, όπως στον απόηχο της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, ούτε στο σύνολο της Ευρωζώνης, ούτε στις χώρες της περιφέρειας. Σε αντίθεση με την περίοδο πριν από το 2008, η οικονομία δεν έχει αυξήσει τη μόχλευση κατά την περίοδο πριν από την αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής. Τα επίπεδα χρέους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις είναι χαμηλότερα από ό,τι πριν από δέκα χρόνια ή δεν έχουν αυξηθεί πραγματικά από τότε. Ειδικά στην περιφέρεια, οι ισολογισμοί του ιδιωτικού τομέα είναι πλέον πολύ πιο «υγιείς». Δεύτερον, η ρευστότητα που συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας – για τα νοικοκυριά ισούται με περίπου το 10% του ετήσιου διαθέσιμου εισοδήματος – λειτουργεί ως «μαξιλάρι» ενάντια στις αντιξοότητες των υψηλότερων επιτοκίων και του υψηλού πληθωρισμού, τουλάχιστον προς το παρόν.
- Πώς εκτιμάτε ότι θα κινηθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από εδώ και στο εξής, έχοντας ήδη ένα υψηλό φάσμα αλληλοσυνδεόμενων κινδύνων να αντιμετωπίσει;
Αναμένουμε από την ΕΚΤ να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, με αυξήσεις της τάξεως των 25 μονάδων βάσης κάθε φορά στις επόμενες συνεδριάσεις, με το επιτόκιο πολιτικής της ΕΚΤ (δηλαδή το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων) να φτάνει το 4%. Ο βραδύτερος αυτός ρυθμός του κύκλου αυξήσεων σε σύγκριση με τα προηγούμενα τρίμηνα εξυπηρετεί ως μια μορφή αναγνώρισης της μεγαλύτερης προσοχής που απαιτείται, καθώς τα επιτόκια πιθανότατα βρίσκονται ήδη σε μια περιοριστική «τροχιά». Ωστόσο, τα επίμονα χαρακτηριστικά του πληθωρισμού - βλέπουμε το δομικό πληθωρισμό στην Ευρωζώνη να κυμαίνεται γύρω στο 5,5% μέχρι το τέλος του καλοκαιριού - θα αναγκάσουν την ΕΚΤ να συνεχίσει την αυστηροποίηση της νομισματικής της πολιτικής, με τους κινδύνους να στρέφονται ξεκάθαρα προς την πλευρά του να «σφίξει υπερβολικά τα λουριά». Ωστόσο, οι κίνδυνοι του να υπάρξει μια «κορύφωση» στις αυξήσεις των επιτοκίων πολύ σύντομα και να αφήσει η ΕΚΤ τον πληθωρισμό να εδραιωθεί σε αυτά τα επίπεδα, είναι πολύ υψηλοί για να τους αγνοήσει η ίδια, κατά την άποψή μας.
- Ποια είναι η άποψή σας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και τον στόχο ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας;
Πλέον δεν διατυπώνουμε συγκεκριμένες εκτιμήσεις ειδικά για την Ελλάδα. Ωστόσο, αυτό που ανέφερα παραπάνω για την ευρωπαϊκή περιφέρεια ισχύει και για την Ελλάδα. Ένας επιπλέον θετικός «μοχλός» για το εγχώριο ΑΕΠ είναι η πολύ μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης που θα συμβάλει στη διατήρηση της συνολικής υποστηρικτικής δημοσιονομικής ώθησης και θα αντισταθμίσει εν μέρει την αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής.
- Ένας κλάδος που αρκετοί θεωρούν πως θα δεχθεί ένα ισχυρό πλήγμα από την αύξηση των επιτοκίων και στο τρέχον οικονομικό περιβάλλον είναι αυτός των εμπορικών ακινήτων και στη βάση των πιο δύσκολων συνθηκών τυχόν αναχρηματοδότησης δανειακών υποχρεώσεων. Ποια είναι η εκτίμησή σας;
Ορισμένοι κλάδοι είναι σαφώς πιο εκτεθειμένοι από άλλους στα υψηλότερα επιτόκια, και ένας από αυτούς είναι τα εμπορικά ακίνητα, τα οποία «υποφέρουν» επίσης από τις συνέπειες της πανδημίας (π.χ. εργασιακές συνήθειες). Ωστόσο, ακόμη και σε εκείνες τις χώρες όπου οι αποτιμήσεις των εμπορικών ακινήτων έχουν ήδη μειωθεί απότομα, ο αντίκτυπος στην ευρύτερη οικονομία έχει παραμείνει συγκρατημένος, μέχρι στιγμής. Επομένως, δεν αναμένουμε μια υποχώρηση του συγκεκριμένου κλάδου να οδηγήσει σε μια ευρύτερη ύφεση.
