Ροή
Την αντίθεσή τους στην αποθήκευση ποσοτήτων φυσικού αερίου στην Ιταλία, ως αντίμετρου στην περίπτωση που διακοπούν οι εισαγωγές ρωσικές φυσικού αερίου και στη χώρα μας, εκφράζουν οι εταιρείες Mytilineos, ΗΡΩΝ αλλά και ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξαρτήτων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) που εκπροσωπεί τους ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς, στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ για το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης.
Υπενθυμίζεται ότι το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης περιλαμβάνει μία σειρά προτεινόμενων δράσεων για τη «θωράκιση» της ενεργειακής επάρκειας, σε ενδεχόμενο «κλείσιμο της στρόφιγγας» από τη Μόσχα και για το εγχώριο σύστημα. Έτσι, μεταξύ άλλων, προβλέπει την αύξηση των αποθεμάτων ντίζελ για τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες φυσικού αερίου που μπορεί να λειτουργήσουν και με το υγρό καύσιμο, την κινητροδότηση των βιομηχανιών για τη μείωση της κατανάλωσης αερίου, αλλά και τη θέσπιση ενιαίου τέλους ασφάλειας εφοδιασμού, για τη χρηματοδότηση των μέτρων του σχεδίου.
Η αποθήκευση αερίου στη γειτονική χώρα προβλέπεται σε δύο δράσεις, ξεκινώντας από τη διατήρηση αποθέματος το χρονικό διάστημα Νοέμβριος 2022 – Μάριος 2023, είτε από τις εταιρείες που εισάγουν καύσιμο στη χώρα μας, είτε από τον ίδιο τον ΔΕΣΦΑ. Οι εταιρείες αυτές είναι η ΔΕΠΑ, η Mytilineos, η Προμηθέας, η Elpedison, η ΗΡΩΝ και η ΔΕΗ.
Εναλλακτικά, σε άλλη δράση, προτείνεται η δημιουργία στρατηγικού αποθέματος για τον χειμώνα 2022-2023, από τους ηλεκτροπαραγωγούς με μονάδες αερίου για τις οποίες δεν προβλέπεται η δυνατότητα λειτουργίας και με ντίζελ. Τέτοιες μονάδες διαθέτουν η ΔΕΗ, η ΗΡΩΝ, η Korinthos Power (στην οποία συμμετέχουν η Mytilineos και η Motor Oil) και η Mytilineos.
ΗΡΩΝ: Ασύμφορη λύση
Σύμφωνα με την ΗΡΩΝ, η δημιουργία στρατηγικού αποθέματος δεν εξυπηρετεί την κατοχύρωση της ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας μας, ενώ παράλληλα θα επιβαρύνει δυσανάλογα τους ηλεκτροπαραγωγούς, θίγοντας την ανταγωνιστικότητά τους και αυξάνοντας δυσανάλογα τις επισφάλειές τους. «Είναι προφανές ότι σε συνθήκες κρίσης στην επάρκεια προμήθειας φυσικού αερίου είναι αδόκιμο για τη χώρα να τηρεί στρατηγικό απόθεμα σε μία τρίτη χώρα και κατ’ επέκταση να θέτει τη διάθεση αυτού υπό την αίρεση της πλήρωσης συνθηκών διαθεσιμότητας διασυνδέσεων ή/και ακόμα αποφάσεων της χώρας στην οποία βρίσκεται η υποδομή», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, η ΗΡΩΝ υποστηρίζει ότι η θέσπιση αυτού του μέτρου θέτει υποχρεώσεις στις συγκεκριμένες μονάδες αερίου που θίγουν την ανταγωνιστικότητά τους σε σχέση με τις άλλες θερμικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, καθώς το κόστος που θα επωμιστούν για την προμήθεια του καυσίμου θα επιβαρύνει αναιτιολόγητα και υπέρμετρα την οικονομική τους κατάσταση σε σημείο αμφισβήτησης της ίδιας τους της βιωσιμότητας.
Αντίθετη είναι η ΗΡΩΝ και στην αποθήκευση αερίου στην Ιταλία από τους εισαγωγείς ή τον ΔΕΣΦΑ, καθώς όπως υποστηρίζει το προσδοκώμενο όφελος από την εν λόγω δράση είναι αμελητέο για την κατοχύρωση της ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας μας, ενώ το κόστος της για τους συμμετέχοντες που στη συνέχεια θα πρέπει να ανακτηθεί μέσω του Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού δυσανάλογα υψηλό. Έτσι, προτείνει η χώρα μας να ζητήσει παρέκκλιση από τον Κανονισμό για αποθήκευση του 15% της μέσης ετήσιας κατανάλωσης, ενόψει του επερχόμενου χειμώνα.
Mytilineos: Απολύτως αμελητέο το όφελος
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Mytilineos επισημαίνει πως από την αποθήκευση αερίου από τους εγχώριους εισαγωγείς ή από τον ΔΕΣΦΑ, το προσδοκώμενο όφελος είναι απολύτως αμελητέο (μόλις 7,5 GWh/d), καθιστώντας επομένως εντελώς δυσανάλογη την επιβάρυνση της εγχώριας ενεργειακής αγοράς. Μάλιστα, η επιβάρυνση αυτή θα προστεθεί στο κόστος που θα αναλάβουν οι εταιρείες, ώστε να υλοποιήσουν άλλα μέτρα του Σχεδίου, όπως με την προσθήκη της νέας πλωτής δεξαμενής (FSU) στο τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.
«Ενδεικτικά, η επιπλέον εκταμίευση για την προμήθεια αερίου, που η εν λόγω Δράση δυνητικά συνεπάγεται μόνο για την εταιρεία μας, υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ (με σημερινές τιμές TTF). Δεδομένου ότι η MYTILINEOS συγκαταλέγεται ήδη μεταξύ των μεγαλύτερων εισαγωγέων αερίου στη χώρα (και την ευρύτερη περιοχή), εισάγοντας συστηματικά τεράστιες ποσότητες αερίου, είναι εξόχως προβληματικό να αναμένεται η διασφάλιση τέτοιων επιπλέον χρηματορροών», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά τα στρατηγικά αποθέματα των ηλεκτροπαραγωγών με αέριο, η εταιρεία επισημαίνει ότι η λύση αυτή είναι απολύτως επισφαλής, καθώς δεν διασφαλίζεται ότι θα μπορούν να ανακτηθούν αν όντως διακοπούν οι ρωσικές εισαγωγές. Αντίθετα, η έγκαιρη και αποδεδειγμένη αγορά φορτίων LNG από τους ηλεκτροπαραγωγούς διασφαλίζει πλήρως για τη συγκεκριμένη κατηγορία ηλεκτροπαραγωγών τη συμμόρφωση με τους όρους της αδείας τους.
ΕΣΑΗ: Υψηλό το κόστος
Από την πλευρά του, ο ΕΣΑΗ επισημαίνει ότι η αποθήκευση αερίου από τους εισαγωγείς ή τον ΔΕΣΦΑ δεν προσφέρει τα αναμενόμενα οφέλη στους καταναλωτές φυσικού αερίου, στους συμμετέχοντες στην αγορά και γενικά στην εθνική οικονομία. «Ο λόγος είναι ότι η περιορισμένη δυναμικότητα εισαγωγής φυσικού αερίου από την Ιταλία μειώνει κατά πολύ τα οφέλη της αποθήκευσης φυσικού αερίου για λογαριασμό της Ελλάδας σε υπόγεια εγκατάσταση στην Ιταλία, ενώ αντίθετα τα διαχειριστικά κόστη μιας τέτοιας δράσης θα ήταν ιδιαίτερα υψηλά (αναλογιζόμενοι τις εγγυήσεις που πρέπει να κατατεθούν και το κόστος δραστηριοποίησης σε μια νέα αγορά, όπως είναι η Ιταλία)», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα επίσης με τον ΕΣΑΗ, είναι δεδομένο ότι οι ηλεκτροπαραγωγοί με καύσιμο φυσικό αέριο έχουν επιδείξει τη δέουσα επιμέλεια στη χρήση της εγκατάστασης της Ρεβυθούσας σύμφωνα με τις δράσεις του προηγούμενου Σχεδίου Προληπτικού Δράσης. Κατά συνέπεια η επιβάρυνση των τελικών καταναλωτών με το κόστος διοικητικών μέτρων, όταν η πράξη έχει αποδείξει την επιτυχή
λειτουργία των μέτρων αγοράς, κρίνεται από τις εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου μας ότι κινείται
προς τη λάθος κατεύθυνση.
Αναγκαία η αδιάλειπτη ηλεκτροδότηση της Αλουμίνιον της Ελλάδας
Στο πλαίσιο της ίδια διαβούλευσης, η Mytilineos τοποθετείται και στο μέτρο του Σχεδίου για την ιεράρχηση των βιομηχανικών καταναλωτών, ώστε να καθορισθούν εκείνες οι κρίσιμες εγκαταστάσεις που, σε περίπτωση διαταραχών στις εισαγωγές αερίου, θα προτεραιοποιηθούν στον εφοδιασμό τους με καύσιμο. Σύμφωνα με την εταιρεία, καθώς η Αλουμίνιον της Ελλάδας ηλεκτροδοτείται από μία μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, και για τη βιομηχανία είναι απαραίτητη η σταθερή και αδιάλειπτη παροχή θερμικής ενέργειας, θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε αυτές τις «κρίσιμες» εγκαταστάσεις.
Αντίθετα, μία διακοπή του ανεφοδιασμού με φυσικό αέριο θα είχε ανεπανόρθωτες ζημίες στην εγκατάσταση και επομένως καθίσταται απαγορευτική, τόσο για τεχνικούς όσο και για οικονομικούς λόγους. Ακόμη και μία προγραμματισμένη διακοπή του αερίου, και επομένως της θερμότητας που χρειάζεται για την παραγωγή της αλουμίνας, το κόστος ανακατασκευής και επισκευής του εξοπλισμού θα άγγιζε τα 20 εκατ. ευρώ – ένα ποσό που θα γινόταν πολλαπλάσιο, αν το «στοπ» στην προμήθεια καυσίμου γινόταν αιφνιδιαστικά.
Για κάθε έτος που θα ετίθετο εκτός λειτουργίας όλος ο εξοπλισμός, τα διαφυγόντα κέρδη εκτιμώνται στα 650 εκατ. ευρώ με βάση τα δεδομένα του έτους 2022. Στα παραπάνω έξοδα δεν έχουν ληφθεί υπόψιν τα έξοδα προσωπικού, αποσβέσεων και λοιπών σταθερών δαπανών, που εκτιμώνται περί τα 500 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, θα υπήρχαν και σημαντικά εμπορικά εμπόδια που θα καθιστούσαν εξαιρετικά δύσκολη και την επανεκκίνηση ενός εργοστασίου αλουμινίου, μετά από διακοπή λειτουργίας.
«Κρίνουμε ότι μια ενδεχόμενη διακοπή λειτουργίας της Αλουμίνιον της Ελλάδας θα προκαλούσε βαθύ πλήγμα στην ελληνική οικονομία και θα έθετε σε κίνδυνο το μέλλον ενός των πλέον αποδοτικών και στρατηγικών μας κλάδων, ο οποίος χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό εξωστρέφειας, δεδομένου ότι η ΑτΕ παράγει σε μεγάλο βαθμό το πρωτόχυτο αλουμίνιο που χρησιμοποιείται μετέπειτα τόσο για την παραγωγή ημιτελών (semi-finished) και τελικών (finished) προϊόντων σε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, όσο και από μικρές βιοτεχνίες έντασης εργασίας που δραστηριοποιούνται στην κατασκευή και τοποθέτηση οικοδομικών προϊόντων από αλουμίνιο
στο σύνολο της επικράτειας», σημειώνεται.
