Στο κινητό τηλέφωνο περνούν με επιταχυνόμενο ρυθμό τις πληρωμές τους οι καταναλωτές, με το τοπίο των ηλεκτρονικών συναλλαγών να αλλάζει αλματωδώς ρυθμούς, φέρνοντας τη δυνατότητα μεταφορών χρημάτων χωρίς καν να είναι απαραίτητος ο τραπεζικός λογαριασμός του αποδέκτη. Με τον τρόπο αυτό εκτελούν τις πληρωμές τους ήδη στην Ελλάδα πάνω από 1 εκατομμύριο χρήστες.
Γνωρίζοντας απλά τον αριθμό του τηλεφώνου ή τον ΑΦΜ του αποδέκτη μιας πληρωμής, ο αποστολέας μπορεί να την πραγματοποιήσει από το κινητό του μέσω της υπηρεσίας IRIS. Η υπηρεσία δίνει τη δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων, γνωρίζοντας μόνο αριθμό τηλεφώνου, χωρίς IBAN, από το mobile app της τράπεζάς μας μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΔΙΑΣ, Σταυρούλα Καμπουρίδου, στο συνέδριο «Future of Retail 2022» που διοργάνωσε η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), η χρήση της υπηρεσίας IRIS P2P (Person to Person) πενταπλασιάστηκε (+550%) το πρώτο τρίμηνο του 2022 σε σύγκριση το ίδιο διάστημα δύο χρόνια νωρίτερα. Όπως εξήγησε η κ. Καμπουρίδου, μια παρέα μπορεί πλέον να μοιράζεται τον λογαριασμό π.χ. στο εστιατόριο, μεταφέροντας χρήματα ο ένας στον άλλο μέσα από την επιλογή IRIS που διαθέτουν στο mobile app τους οι συνεργαζόμενες τράπεζες (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς).
Προέκταση αυτής της υπηρεσίας είναι και το IRIS P2B (Person to Business), δηλαδή άμεσες πληρωμές σε επαγγελματίες/μικρές επιχειρήσεις, υπηρεσία στην οποία οι εγγεγραμμένοι επαγγελματικοί τραπεζικοί λογαριασμοί αγγίζουν σήμερα τους 69.000. Τα οφέλη της υπηρεσίας είναι, για τις επιχειρήσεις ή τους επαγγελματίες, ότι εισπράττουν εντός δευτερολέπτων οφειλές από πελάτες τους. Για τους πελάτες, ότι εκτελούν τις πληρωμές τους γνωρίζοντας μόνο τον αριθμό του κινητού ή τον ΑΦΜ της επιχείρησης, χωρίς να γνωρίζουν το ΙΒΑΝ. Το μόνο που χρειάζεται είναι και τα δύο μέρη να έχουν ενεργοποιήσει την υπηρεσία IRIS στο mobile banking. Προς περαιτέρω διευκόλυνση του πελάτη, η επιχείρηση μπορεί να παρέχει τον αριθμό κινητού ή ΑΦΜ σε μορφή κωδικού QR προς σάρωση από το mobile banking app του πελάτη.
Αναφερόμενη στην πληρωμή με κωδικό RF/QR, η CEO της ΔΙΑΣ είπε ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της εταιρείας, 8 στους 10 οργανισμούς/επιχειρήσεις που συνεργάζονται με τη ΔΙΑΣ έχουν υιοθετήσει το νέο πρότυπο πληρωμών, το οποίο, «έως τον Νοέμβριο του 2023 θα αποτελεί τη νέα κανονικότητα».
Σε επίπεδο άμεσων πληρωμών, επιπλέον, μετά τη σύνδεση στο σύστημα TIPS τον περασμένο Δεκέμβριο, η Ελλάδα ανήκει στην ομάδα των 27 χωρών του ευρωπαϊκού χώρου SEPA που μπορούν να στείλουν και να δεχθούν άμεσες πληρωμές εντός 10 δευτερολέπτων. Το τελευταίο έτος, σημειώθηκε αύξηση 100% στις άμεσες πληρωμές (instant payments) στη χώρα μας, είπε η κ. Καμπουρίδου.
Αναφορικά με την υπηρεσία IRIS, η χρήση της κατέγραψε επίσης εντυπωσιακή αύξηση 235% για ηλεκτρονικές αγορές (IRIS eCommerce) το πρώτο τρίμηνο του 2022 σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα δύο χρόνια νωρίτερα. Με το πάτημα του κουμπιού IRIS, οι καταναλωτές μπορούν να πληρώσουν στα e-shops απευθείας από τον τραπεζικό τους λογαριασμό, χωρίς τη χρήση κάρτας. Τη δυνατότητα αυτή προσφέρουν σήμερα στους πελάτες τους οι συνεργαζόμενες τράπεζες (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς, και Viva wallet).
Σεισμικές αλλαγές στις πληρωμές δείχνει έρευνα της MARQETA
Γενικότερα, η πανδημία του Covid-19 έφερε σεισμικές αλλαγές στον τρόπο πληρωμών των καταναλωτών, εξέλιξη που αποτυπώνεται και στην έρευνα State of Consumer Money Movement Report 2022 της MARQETA, σχετικά με τις μεταφορές χρημάτων από τους καταναλωτές. Η έρευνα δείχνει ότι το 75% των ατόμων που ερωτήθηκαν παγκοσμίως ανέφεραν ότι έχουν χρησιμοποιήσει το mobile wallet– ένα εικονικό πορτοφόλι που αποθηκεύει πληροφορίες πληρωμών στο κινητό τηλέφωνο– τους τελευταίους 12 μήνες.
Ενώ οι ΗΠΑ είναι ελαφρώς πίσω από τον παγκόσμιο μέσο όρο (71%), η υιοθέτηση του mobile wallet είναι αυξημένη σε σχέση με το προηγούμενο έτος (64% το 2020). Οι Αυστραλοί καταναλωτές πρωτοστατούν στη χρήση του κινητού πορτοφολιού, με το 83% των ερωτηθέντων να το έχουν χρησιμοποιήσει τους τελευταίους 12 μήνες, ακολουθούμενοι από το 77% των ερωτηθέντων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η πανδημία ήταν επιταχυντής των αλλαγών στον τρόπο πληρωμών. Το 67% των ερωτηθέντων παγκοσμίως αύξησαν τη χρήση του mobile wallet και το 91% αύξησαν ή διατήρησαν το ίδιο υψηλά τη χρήση των ανέπαφων συναλλαγών από τους πρώτους κιόλας μήνες του Covid-19. Μάλιστα, περισσότεροι από 56% των ερωτηθέντων καταναλωτών είπαν ότι είναι τόσο συνηθισμένοι στο να κάνουν ανέπαφες συναλλαγές που βρίσκουν εκνευριστικό όταν τους ζητηθεί να βάλουν το PIN τους για την εκτέλεση της πληρωμής. Είναι ενδιαφέρον ότι σε επίπεδο ασφάλειας συναλλαγών, οι καταναλωτές προτιμούν τώρα τις πληρωμές μέσω κινητού καθώς παρέχουν περισσότερα ενσωματωμένα στοιχεία ασφάλειας.
Άλλο ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας είναι το ότι παρά την ευκολία σύνδεσης καρτών στο ηλεκτρονικό τους πορτοφόλι, οι καταναλωτές δεν συνδέουν παρά μόνο 1- 2 κάρτες. Ποσοστό 81% των ερωτηθέντων απαντά ότι βρίσκουν εύκολη τη διαδικασία να προσθέσουν μία κάρτα στο κινητό τους πορτοφόλι. Ωστόσο μόνο 63% των ερωτηθέντων απαντούν ότι προσθέτουν αυτόματα μία νέα χρεωστική ή πιστωτική στο mobile wallet τους, καθώς δεν έχουν «μυαλό ή ενέργεια» να ασχοληθούν με την προσθήκη περισσότερων καρτών. 61% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι έχουν συνδεδεμένες 1 ή 2 κάρτες στο ηλεκτρονικό τους πορτοφόλι.
Η αλματώδης χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών συμβαδίζει με την σταδιακά «εξαφάνιση» των μετρητών.
Η χρήση μετρητών ως μέσο πληρωμών έχει πέσει δραματικά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας, μόνο το 23% των πληρωμών το 2019 έγιναν με μετρητά, έναντι 60% μια δεκαετία νωρίτερα. Αυτή η πτώση διευρύνθηκε με τον Covid-19, με μόλις 17% των αγορών στο Ην. Βασίλειο να γίνονται με μετρητά το 2021. Διεθνώς, το ποσοστό αυτό είναι οριακά υψηλότερα, με το 20% των αγορών να εκτιμάται πως έγιναν με μετρητά το 2021.
