Ροή
Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα επιταχύνθηκε μεν ραγδαία, αλλά παρέμεινε το Νοέμβριο σε κύμανση πιο αργή από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, σε ρυθμό 4,3%m, σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της Eurostat. Ωστόσο, στις αναλυτικές βάσεις δεδομένων που τα συνοδεύουν καταγράφονται πεδία στα οποία οι ανατιμήσεις είναι πολύ ταχείες και κλιμακώνονται, αλλά και «αντιστάσεις» σε δείκτες που θα καθορίσουν, σύμφωνα με οικονομικές πηγές, την εδραίωση ή όχι της ακρίβειας στην αγορά.
Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα η άνοδος στις τιμές της ενέργειας αλλά και των τροφίμων ήταν η τρίτη υψηλότερη ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης που έχουν δώσει αναλυτικά στοιχεία. Πηγές της αγοράς εξηγούν πως έχουν ειδική σημασία, γιατί οι τιμές της ενέργειας δείχνουν την «τάση» για τις τιμές της βιομηχανίας και της λιανικής το επόμενο διάστημα (σ.σ. μέσα από την μετακύλιση του κόστους), ενώ αμφότεροι οι δείκτες έχουν άμεση επίπτωση στην τσέπη του καταναλωτή, δηλαδή στο λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς» που στην περίπτωση της Ελλάδας μετρά – λόγω χαμηλού εισοδήματος – πολύ περισσότερο στο διαθέσιμο εισόδημα.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία, καταγράφεται άνοδος 35,6% στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων τον Νοέμβριο στην Ελλάδα, έναντι ανόδου 25,4% το Νοέμβριο και κατά 13,2% τον Οκτώβριο. Η κλιμάκωση είναι πάρα πολύ ταχεία, με τον κλάδο να ξεπερνά πλέον κατά πολύ το μέσο όρο της Ευρωζώνης (άνοδος κατά 27,4%). Μεγαλύτερη άνοδος καταγράφεται στο Βέλγιο και στην Ολλανδία. Αντίστοιχη εικόνα υπάρχει και στα είδη διατροφής, οι τιμές των οποίων το Νοέμβριο αυξήθηκαν με ρυθμό 3,7% έναντι 2,2% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη. Υψηλότερες ανατιμήσεις στα τρόφιμα καταγράφονται στη Γερμανία αλλά και στη Σλοβακία.
Τα στοιχεία της Eurostat είναι προσωρινά και από ελληνικής πλευράς oι επίσημες ανακοινώσεις θα γίνουν στις 10 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΕΛΣΤΑΤ. Επίσης, κάποια κράτη δεν έχουν δώσει αναλυτικά στοιχεία ανά πεδίο.
Αντιστάσεις στο «δομικό» πληθωρισμό και στις υπηρεσίες
Η Ελλάδα πάντως διατηρεί ακόμη αντιστάσεις σε συγκεκριμένους δείκτες. Σε επιμέρους κατηγορίες του δομικού πληθωρισμού που αποτυπώνει η Eurostat καταγράφονται «χαμηλές πτήσεις». Αν αφαιρεθεί η επίπτωση της ενέργειας αλλά και των τροφίμων-ποτών, ο δείκτης αυξήθηκε το Νοέμβριο κατά 0,9%, ένα ποσοστό που είναι το χαμηλότερο ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης, έναντι 2,6% μέσου όρου. Επίσης ο δείκτης τιμών εκτός ενέργειας αυξήθηκε κατά 1,7% μία άνοδος και πάλι πιο βραδεία από κάθε άλλο κράτος - μέλος (έναντι 2,5% μέσου όρου). Αντίστοιχη αντίστοιχα χαμηλή είναι και η άνοδος στις υπηρεσίες (αύξηση των τιμών κατά 0,5% έναντι 2,7% μέσου όρου).
Πηγές της αγοράς εξηγούν ότι μένει να φανεί ποια θα είναι η πορεία των επόμενων μηνών και αν/πόσο θα διαχυθεί η επίπτωση των ενεργειακών ανατιμήσεων στην αγορά, μία που η άνοδος του δείκτη τιμών στην Ελλάδα - λόγω της μεγάλης ύφεσης που προηγήθηκε- άργησε να ξεκινήσει. Έτσι, εξηγούν, είναι κρίσιμο το πώς θα διαμορφωθούν τους επόμενους μήνες οι τιμές.
Από την άλλη πλευρά, επισημαίνουν αρμόδιες, τα στοιχεία της Eurostat ενισχύονται από τις ανακοινώσεις που έγιναν λίγο πιο πριν από την Κομισιόν για τους πρόδομους δείκτες συγκυρίας: προαναγγέλλουν συνέχεια στο φαινόμενο.
Τα στοιχεία για το δείκτη οικονομικής συγκυρίας του Νοεμβρίου στην Ελλάδα - που αναμένεται να παρουσιάσει αναλυτικά σήμερα το ΙΟΒΕ – δείχνουν, για δεύτερο συνεχή μήνα, ιστορικό υψηλό των προσδοκιών για ανατιμήσεις στη βιομηχανία αλλά και στο λιανεμπόριο και σε άλλους κλάδους όπως οι υπηρεσίες.
Επιπλέον, νέα εκτίναξη παρουσίασε το χονδρεμπορικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας τον Νοέμβριο στην Ελλάδα με την τιμή στην αγορά Επόμενης Ημέρας να είναι αυξημένη κατά 334% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020. Η ελληνική αγορά να είναι η ακριβότερη πανευρωπαϊκά τον Νοέμβριο.
Σε επίπεδο ΕΕ, το ιστορικό υψηλό ακρίβειας (από το 1997 που υπάρχουν μετρήσεις), με τον δείκτη τιμών στο 4,9% τον Νοέμβριο ξεπέρασε τις προβλέψεις (για 4,4%), αλλά και συνοδεύεται από ανάλογα ισχυρή άνοδο των τιμών παραγωγού στην Ευρώπη, η οποία προμηνύει νέες πιέσεις.
