Ροή
Το ευρωπαϊκό Green Deal έχει περισσότερες πιθανότητες να πετύχει μετά την πανδημία, παρά την οικονομική κρίση που αυτή προκάλεσε, σημείωσε στο 6ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ο Frans Timmermans, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Ο λόγος είναι πως το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, βασικός «μοχλός» αναθέρμανσης της οικονομίας, έχει κύριους πυλώνες την «πράσινη» ανάπτυξη και την ψηφιοποίηση. «Τα επόμενα 7 χρόνια θα διατεθούν 1,8 τρισ. ευρώ για την προετοιμασία ενός αειφόρου μέλλοντος», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Timmermans το γεγονός ότι το Green Deal συνεχίζει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ευρωπαϊκής πολιτικής είναι σημαντικό για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία έχει υιοθετήσει μία μακρόπνοη και δυναμική στρατηγική για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. Ως παραδείγματα αυτής της στρατηγικής, ανέφερε τους φιλόδοξους στόχους της χώρας μας για την απόσυρση του λιγνίτη («τους οποίους χρησιμοποιώ ως παράδειγμα σε άλλα κράτη» όπως είπε), καθώς και την ταχεία επέκταση της διείσδυσης των ΑΠΕ.
Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ο οποίος συμμετείχε στο ίδιο πάνελ, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και ο μετριασμός των συνεπειών της κλιματικής κρίσης αποτελούν προϋποθέσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Σημείωσε πως η Ελλάδα έχει καταρτίσει ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη, καθώς όλα τα υφιστάμενα λιγνιτικά εργοστάσια θα αποσυρθούν έως το 2023, ενώ η τελευταία λιγνιτική μονάδα θα κλείσε το 2025.
Τόνισε πως η χώρα μας θα αξιοποιήσει τα κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε να πετύχει τους κλιματικούς στόχους που έχει θέσει, όπως την αύξηση άνω του 60% της διείσδυσης των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή. Σε αυτό το πλαίσιο, προωθεί επίσης την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, ενώ το ΥΠΕΝ ετοιμάζει ένα σχήμα στήριξης για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας.
Επίσης, έχει σχεδιάσει ένα μεγαλόπνοο σχέδιο για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και επιχειρήσεων, προβλέποντας πόρους 2 δισ. ευρώ από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, οι οποίοι θα κινητοποιήσουν κεφάλαια συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ. Θέση στην εθνική ενεργειακή στρατηγική έχει επίσης η αναβάθμιση του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου, όπως και νέες διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Timmermans, η ενεργειακή μετάβαση γίνεται κεντρικό θέμα σε όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, για τα οποία η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα. Υπογράμμισε πως αποτελεί μία εξαιρετικά ευτυχή εξέλιξη η εποικοδομητική συνεργασία της χώρα μας με τη Βόρεια Μακεδονία, για ένα καλύτερο μέλλον.
Αναφερόμενος στην κατασκευή νέων υποδομών φυσικού αερίου, επισήμανε πως τα έργα αυτά θα πρέπει να κατασκευάζονται ώστε να είναι συμβατά με τη μεταφορά υδρογόνου. Το κόστος μετατροπής των υποδομών αερίου, ώστε να μπορούν να διακινήσουν υδρογόνο, αντιστοιχεί σε μόλις το 25% των κεφαλαίων για την ανάπτυξη νέων υποδομών για αυτό τον σκοπό.
Σημείωσε πως χώρες όπως η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία έχουν ιδανικές κλιματικές συνθήκες για την παραγωγή υδρογόνου από φωτοβολταϊκά, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί για την αποθήκευση ενέργειας από ΑΠΕ. Τέλος, χαρακτήρισε σημαντική την «επιστροφή» των ΗΠΑ στη συμφωνία του Παρισιού, με την εκλογή Μπάιντεν, τονίζοντας ωστόσο πως τα προηγούμενα 4 χρόνια δεν ήταν εντελώς χαμένα, καθώς υπήρξαν πρωτοβουλίες για την ενεργειακή μετάβαση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σε επίπεδο πολιτειών ή ακόμη και μεγάλων πόλεων.
Αναφερόμενος στην ενεργειακή συνεργασία της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία, ο κ. Σκρέκας σημείωσε πως είναι έτοιμη κατά 99% η διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό αερίου που θα συνδέει τις δύο χώρες, η οποία έχει υποβληθεί στην Κομισιόν για έγκριση. Σημείωσε πως στο τραπέζι βρίσκονται και άλλες συνέργειες, όπως η αναβάθμιση της υφιστάμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Η Βόρεια Μακεδονία αλλάζει την ενεργειακή στρατηγική της, καθώς αυτή τη στιγμή το ενεργειακό μίγμα της χώρας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον λιγνίτη, επισήμανε ο Naser Nuredini, υπουργός Περιβάλλοντος και Φυσικού Σχεδιασμού της γειτονικής χώρας. Σημείωσε πως η Β. Μακεδονία έχει θέσει φιλόδοξους στόχους στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, για μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 51% έως το 2030.
Όπως πρόσθεσε, το φυσικό αέριο θα αποτελέσει «καύσιμο γέφυρα» για την ενεργειακή μετάβαση. Επομένως, ο αγωγός διασύνδεσης με την Ελλάδα θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση, διαφοροποιώντας παράλληλα τις πηγές τροφοδοσίας, καθώς αυτή τη στιγμή η χώρα έχει αποκλειστικά πρόσβαση σε ρωσικό αέριο. Για την επίτευξη των κλιματικών στόχων, σύμφωνα με τον κ. Nuredini, η Βόρεια Μακεδονία σχεδιάζει τη σημαντική ενίσχυση της διείσδυσης της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα, ενώ σχεδιάζει επίσης την κατασκευή ενός από τα μεγαλύτερα υδροηλεκτρικά εργοστάσια.
Σύμφωνα με τον υπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, το «πράσινο» υδρογόνο δίνει τη δυνατότητα οι χώρες της περιοχής να γίνουν ενεργειακό hub, αξιοποιώντας τη μεγάλη ηλιοφάνειά τους. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως πρόσθεσε, Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία μπορούν να αναπτύξουν σημαντικές συνεργασίες.
