Ροή
Η τελευταία δημόσια παρέμβαση του επικεφαλής της Bundesbank κ. Γιένς Βάιντμαν έχει προκαλέσει «ρίγη» ανησυχίας στα υψηλά κλιμάκια της ΕΚΤ, αλλά και σε παράγοντες της χρηματαγοράς.
Ο λόγος αυτής της ανησυχίας είναι η βεβαιότητα με την οποία ο επικεφαλής της Bundesbank, δηλαδή του ισχυρότερου παράγοντα στο σύστημα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αρχίζει να θέτει στο τραπέζι του scale back της μέχρι σήμερα νομισματικής πολιτικής, καθώς η απειλή επιστροφής των πληθωριστικών πιέσεων αρχίζει να αποτυπώνεται στα νούμερα των Στατιστικών Υπηρεσιών.
Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Γερμανίας ο πληθωρισμός του Ιανουαρίου «εκτινάχθηκε» τον Ιανουάριο κατά 1,6% έναντι του Δεκεμβρίου. Και η προβολή αυτής της τάσης οδηγεί σε ένα 3% στο τέλος του 2021.
Το ενδεχόμενο να υλοποιηθεί αυτή η απειλητική τάση μέσα στο έτος συνδέεται σύμφωνα με την Bundesbank, αφ’ ενός με την επιστροφή του ΦΠΑ σε κανονικά επίπεδα και αφ’ εταίρου με την επιστροφή της κατανάλωσης στα αναμενόμενα επίπεδα, μετά το τέλος του lockdown και άνοιγμα της αγοράς σε συνθήκες αυξημένου εισαγόμενου πληθωρισμού.
Το scale back
Σύμφωνα με τον κ. Βάιντμαν η τάση αυτή θα υποχρεώσει την ΕΚΤ σε αναθεώρηση και αλλαγή κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής της. Με άλλα λόγια στην στροφή σε ένα είδος tapering (σταδιακή απόσυρση της επεκτατικής και χαλαρής νομισματικής πολιτικής) και σταδιακή αποσύνδεση με το σύστημα νομισματικής «αιμοδοσίας» των ευρω-οικονομιών.
Και για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις για το πως το εννοεί, ξεκαθάρισε επίσης άλλα δύο ζητήματα.
Το πρώτο είναι ότι οι χώρες της ευρωζώνης στην νέα αυτή κατάσταση θα πρέπει να επαναφέρουν τους όρους περιστολής τους χρέους όταν αυτό ξεπερνά το 60% λαμβάνοντας βέβαια υπ’ όψη την νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Η διευκρίνιση αυτή είναι σημαντική καθώς είναι σε απολύτως αντίθετη κατεύθυνση με τα όσα συζητούνται για την μετά covid εποχή στις Βρυξέλλες (βλέπε «Έρχεται ο νέος «χρυσός κανόνας» κρατικών δαπανών, θα ορίζει τα περιθώρια παροχών-φοροελαφρύνσεων» insider.gr, 14/2/2021).
Η δεύτερη επισήμανση του κ. Βάιντμαν είναι ότι διαφωνεί πως θα ακολουθήσει ισχυρό κύμα χρεοκοπιών στην μετά covid περίοδο, (όπως υποστηρίζεται από αναλύσεις του IMF, της BIS και της Παγκόσμιας Τράπεζας), κάτι που «μεταφράζεται» ότι διαφωνεί πως πρέπει να συνεχισθούν οι πολιτικές στήριξης μετά την πανδημία για αποφευχθεί αυτή η χιονοστιβάδα χρεοστασίων.
Το αξιοσημείωτο είναι – όπως έχει επισημάνει το insider.gr με σχετικά ρεπορτάζ τελευταία – ότι η αντίστοιχη τάση ενίσχυσης των πληθωριστικών πιέσεων παρατηρείται και στις ΗΠΑ. Κάτι που στην Fed είχε επισημανθεί σαν ενδεχόμενο στα μέσα του 2020 και γι’ αυτό είχε αλλάξει το όριο του 2% σαν στόχος του πληθωρισμού.
Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του επικεφαλής της Buba αλλά και των μελετών που έχουν δημοσιευθεί και στις οποίες στηρίζεται ο κ. Βάιντμαν, η τάση του ΔΤΚ στην Γερμανία θα έχει «χτυπήσει» το 2,4% μέχρι τον Ιούνιο, εφ’ όσον τα αποτελέσματα των εμβολιασμών και το σκληρό lockdown που έχει εφαρμοσθεί από τον Νοέμβριο δώσουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Πράγμα που μέχρι στιγμής φαίνεται να επιτυγχάνεται σύμφωνα με τις μετρήσεις νέων κρουσμάτων ανά 100 χιλιάδες κατοίκους…
Το πρόβλημα εδώ είναι ότι η παρέμβαση του κ. Βάιντμαν, ακόμα και ως «θέμα συζήτησης» στην ΕΚΤ αρκεί για να προκαλέσει ανησυχίες στις αγορές και να αυξήσει τις πιέσεις στις αποδόσεις και τα spreads (προς τα πάνω) και τις τιμές (προς τα κάτω) για τα ομόλογα των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης.
Ειδικά για την Ιταλία αυτό μπορεί να είναι ή να γίνει το μεγαλύτερο πρόβλημα του κ. Ντράγκι.
Δεν θα είναι το ίδιο πιεστικό άμεσα για το ελληνικό δημόσιο που έχει ελάχιστα ποσά να δανεισθεί ακόμα. Μπορεί όμως να γίνει εξαιρετικά κακό νέο για το κύμα των τιτλοποιήσεων που θα πρέπει να βγούν στις αγορές στο πλαίσιο της καμπάνιας δραστικής απομείωσης των NPLs, μια διαδικασία που στηρίζεται στα επίπεδα χαμηλού κόστους δανεισμού του ελληνικού δημόσιου χρέους… Σε κάθε περίπτωση βέβαια η ΕΚΤ μπορεί να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες και τις πιέσεις μέσω του PEPP, αυξάνοντας τις βδομαδιάτικες «αγορές» της, καθώς κανείς πλέον δεν «στοιχηματίζει» κόντρα στους κεντρικούς τραπεζίτες.
Όμως ακόμα και αυτοί μπορούν να κάνουν τα «μαγικά» τους με τις αποδόσεις, μόνο όσο το «τέρας» του πληθωρισμού παραμένει κοιμισμένο στην σπηλιά του.
Αλλά ο κ. Βάιντμαν επιμένει ότι έχει… ξυπνήσει.
