Ροή
Τα «φτερά» των αεροπορικών εταιρειών δείχνει να έχει «κόψει» η πανδημία του κορονοϊού, η οποία έχει καθηλώσει το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πτητικού στόλου φέρνοντας το «σύνολο της αεροπλοΐας αντιμέτωπο με την μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του», όπως εύστοχα δήλωσε ο Τόπι Μάνερ, διευθύνων σύμβουλος της φιλανδικής Finnair.
Το σύνολο του κλάδου συνομολογεί ότι η πρωτοφανής καταιγίδα που γνωρίζει ο κλάδος των αεροπορικών εταιρειών είναι πιο εκτεταμένη από αυτή που αντιμετώπισε κατά την διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 αλλά και την επιδημία του SARS (το 2002-2003), ενώ αναλυτές προβλέπουν ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί σε όλεθρο μέσα σε μόλις λίγες εβδομάδες. Ειδικότερα, σύμφωνα με την συμβουλευτική εταιρεία του κλάδου, Capa, η κλιμακούμενη κρίση που βιώνει ο κλάδος θα οδηγήσει σε πτώχευση πολλές αεροπορικές εταιρείες μέχρι το καλοκαίρι της τρέχουσας χρονιάς δεδομένου ότι τα μέτρα για απαγόρευση πτήσεων αλλά και το ντόμινο των ακυρώσεων που εφαρμόζουν οι ίδιες οι αεροπορικές λόγω έλλειψης ζήτησης, έχουν οδηγήσει ήδη αρκετές από αυτές σε αδυναμία αποπληρωμής χρεών. «Τα ταμειακά αποθέματα στερεύουν την στιγμή που οι στόλοι είναι καθηλωμένοι στο έδαφος ενώ οι πτήσεις που πραγματοποιούνται έχουν μειωθεί πολύ περισσότερο από 50%.Οι ακυρώσεις υπερβαίνουν κατά πολύ τις κρατήσεις με την αναλογία να αυξάνει κάθε φορά που δημοσιοποιούνται νέες κυβερνητικές απαγορεύσεις. Η κατάσταση είναι πρωτοφανής και η επιστροφή στην κανονικότητα δεν είναι βραχυπρόθεσμα ορατή», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.
Ελπίδα για την επιβίωση του κλάδου θα μπορούσε να δώσει μονάχα μια συντονισμένη ανάληψη δράσης από πλευράς των κυβερνήσεων, όπως επισημαίνουν τόσο η Capa όσο και οι τρεις μεγαλύτερες συμμαχίες αεροπορικών εταιρειών παγκοσμίως, οι Oneworld, SkyTeam και Star Alliance, σε ανακοίνωσή τους. Τον μονόδρομο της έκτακτης βοήθειας από πλευράς κυβερνήσεων επιβεβαιώνει σε πρόσφατη ανακοίνωσή της και η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (IATA), η οποία εκπροσωπεί 290 εταιρείες οι οποίες πραγματοποιούν το 82% της παγκόσμιας κίνησης. Μάλιστα υπολογίζει αυτή την έκτακτη βοήθεια που θα χρειαστούν οι αεροπορικές εταιρείες στα 200 δισ. δολάρια (185 δισ. ευρώ. Όσο για την μορφή που θα μπορούσε να πάρει αναφέρει τρεις επιλογές. Είτε ως «άμεση οικονομική βοήθεια» στις εταιρίες που μεταφέρουν επιβάτες και εμπορεύματα ώστε να αντισταθμίσει τα μειωμένα έσοδα και τη ρευστότητα, είτε ως δάνεια κι εγγυήσεις από τις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες τράπεζες ή ακόμα κι ως μειώσεις φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Πέρα από τις εκτιμήσεις για το ύψος του πακέτου βοήθειας που θα χρειαστεί ο κλάδος η νέα ανακοίνωση της IATA δίνει και μια τάξη μεγέθους στην κλιμακούμενη οικονομική επίπτωση της κρίσης, δεδομένου ότι στις 5 Μαρτίου η Ένωση εκτιμούσε τις ζημιές των αερομεταφορέων στα 113 δισ. δολάρια. Σύμφωνα μάλιστα με τον Αλεξάντρ ντε Ζουνιάκ, γενικό διευθυντή της ΙΑΤΑ, πέρα από τα δρομολόγια που έχουν ανασταλεί, τα οποία αυξήθηκαν μετά το κλείσιμο των συνόρων διαφόρων χωρών ανά τον κόσμο, βουτιά άνω του 60% έχει κάνει και η ζήτηση για μελλοντικές μετακινήσεις.
Καθηλωμένα στο έδαφος τα περισσότερα αεροπλάνα
Τα παραπάνω συμπεραίνει κανείς κι αν αναλογιστεί τις περικοπές που υφίστανται στα δρομολόγια. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι κατά 90% αναστέλλει τις επιχειρήσεις της η Air France-KLM. Η εταιρεία έχει «παρκάρει» όσα Airbus A380 και Boeing 747 διαθέτει στον στόλο της και ζητάει οικονομική στήριξη τόσο από τη γαλλική όσο και από την ολλανδική κυβέρνηση.
Την πλειονότητα των επιχειρήσεών τους έχουν αναστείλει και η γερμανική TUI και η σκανδιναβική SAS, ζητώντας παράλληλα και την στήριξη των κυβερνήσεών τους. Σε μείωση κατά 75% των δραστηριοτήτων για το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου - προχωρά και ο όμιλος IAG, που ελέγχει τους αερομεταφορείς Iberia και Vueling. Ομοίως και η φιλανδική Finnair διακόπτει το 90% των δραστηριοτήτων της, εκδίδοντας τη δεύτερη σε διάστημα τριών εβδομάδωνπροειδοποίηση για πτώση των κερδών της.
Αντιστοίχως καθηλωμένο είναι και το μεγαλύτερο μέρος του στόλου των αερομεταφορέων χαμηλού κόστους, όπως οι Ryanair και EasyJet. Μάλιστα σύμφωνα με αναλυτές οι low cost αεροπορικές θα είναι πιο επιρερπείς σε λουκέτ, σε περίπτωση που δεν λάβουν στήριξη από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις.
Ενδεικτική της κατάστασης είναι και η ελεύθερη πτώση στην οποία επιδίδονται το τελευταίο διάστημα και οι μετοχές των αεροπορικών εταιρειών: η IAG χάνει 23,7, η Wizz Air 21,2, η easyJet υποχωρεί κατά 19,5% ενώ η Ryanair κατά 18,8% και η Air France-KLM κατά 16,5%.
Κινδυνεύουν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας
Η αρωγή των κυβερνήσεων κρίνεται επιβεβλημένη και για να διασφαλιστούν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με μικρά και μεγάλα ονόματα του χώρου των αερομεταφορών. Ήδη η μια μετά την άλλη οι αερομεταφορείς λαμβάνουν δραστικά κι επίπονα για τους εργαζόμενους μέτρα με στόχο να μειώσουν τα λειτουργικά κόστη εν μέσω κρίσης αλλά και να διασφαλίσουν την βιωσιμότητά τους.
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των Financial Times οι πιλότοι της British Airways θα υποστούν μείωση του βασικού τους μισθού κατά 50% τον Απρίλιο και τον Μάιο, καθώς ο βρετανικός αερομεταφορέας επιδιώκει να μειώσει το λειτουργικό του κόστος για να επιβιώσει εν μέσω της κρίσης που προκαλεί για ολόκληρο τον κλάδο η πανδημία του κορονοϊού. Σε επιστολή της προς το προσωπικό της, η διοίκηση της BA ανέφερε πως έχει συμφωνήσει σε κάποια πρώτα μέτρα με το συνδικαλιστικό όργανο που εκπροσωπεί τους χειριστές της, την ένωση BALPA. Σκοπός είναι να αντιμετωπιστεί «η άμεση απειλή» για την εταιρεία που έχει εγείρει η πανδημία και «ο χωρίς προηγούμενο αντίκτυπός της» στη δραστηριότητά της. Πέρα από την μείωση ο βρετανικός αερομεταφορέας θα προχωρήσει και σε περικοπές θέσεων εργασίας αλλά και σε καθήλωση αεροσκαφών για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, σύμφωνα με ανακοινώσεις του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας, Άλεξ Κρουζ, στο προσωπικό.
Με στόχο την κάλυψη των οικονομικών απωλειών που έχει προκαλέσει η εξάπλωση του κορονοϊού, η Qatar Airways απέλυσε αιφνιδιαστικά περίπου 200 Φιλιππινέζους εργαζόμενούς της στο Κατάρ, αυτή την εβδομάδα καθώς η επιδημία του νέου κορονοϊού ανάγκασε την αεροπορική εταιρεία της Μέσης Ανατολής να περιορίσει τις πτήσεις της. Η κίνηση θεωρείτο αναμενόμενη αν σκεφτεί κανείς ότι η κρατική αεροπορική εταιρεία του Κατάρ είχε προειδοποιήσει ότι θα καταγράψει για τρίτο συνεχόμενο οικονομικό έτος ζημίες πριν καν το ξέσπασμα της κρίσης με την covid-19.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία του κορονοϊού και η Emirates, ζήτησε από τους πιλότους της να πάρουν άδεια άνευ αποδοχών.
Μειώσεις μισθών έχει εφαρμόσει και η Air France - KLM. Μιλώντας στο Reuters ο Μπεν Σμιθ, διευθύνων σύμβουλος της γαλλοολλανδικής εταιρείας, ανέφερε πως δέχθηκε ο ίδιος μείωση 25% στις αποδοχές του.
Τέλος και η αμερικανική United Airlines προειδοποίησε τους περίπου 100.000 υπαλλήλους της ότι είναι αναγκασμένη να προχωρήσει σε «επώδυνες» περικοπές στις αποδοχές τους, ενώ η Air New Zealand, που απασχολεί περίπου 8.000 υπαλλήλους, ανακοίνωσε ότι αρχίζει διαβουλεύσεις με τα εργατικά συνδικάτα για να συμφωνήσουν σε μειώσεις προσωπικού.
