Ροή
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την υλοποίηση μιας ενιαίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και για αυτό έχει θέσει το μοντέλο-στόχο (target model), το οποίο προσδιορίζει τις ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές που θα πρέπει να υιοθετήσουν οι εθνικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας των κρατών-μελών της ΕΕ ώστε να υπάρχει μια κοινή τιμολογιακή πολιτική, να ομογενοποιηθούν οι τιμές και να ενισχυθεί η ασφάλεια προμήθειας.
Ωστόσο, αν και το θεσμικό πλαίσιο έχει αρχίσει να ολοκληρώνεται οι φυσικές διασυνδέσεις θεωρούνται λίγες προκειμένου να καλυφθούν επαρκώς οι στόχοι για τη σύζευξη.
Το ελληνικό σύστημα είναι συντονισμένο με το διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό (European Network of Transmission System Operators of Electricity)και αυτό επιτυγχάνεται μέσω των διασυνδετήριων γραμμών μεταφοράς με τα συστήματα της Αλβανίας, της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας και της Τουρκίας ενώ το ελληνικό σύστημα συνδέεται μέσω υποβρυχίου καλωδίου με την Ιταλία.
Η Ελλάδα είναι συνδεδεμένη με τις γειτονικές χώρες, κάτι που διευκολύνει το εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας όμως απαιτείται να επισπευσθούν παλαιά και νέα project τα οποία συζητούνται σε διμερές επίπεδο όπως είναι η αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας και η επικείμενη ηλεκτρική διασύνδεση με την Κύπρο αναμένεται να συνδράμουν στην υλοποίηση της ενιαίας αγοράς που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Θέλουμε η Ελλάδα να γίνει μέρος μιας ενιαίας Βαλκανικής ενεργειακής αγοράς, με μεγάλες επενδύσεις και υποδομές που θα επιτρέπουν στα ενεργειακά μας συστήματα να αποκτήσουν μεγάλα πλεονεκτήματα προς όφελος, τελικά, των καταναλωτών. Προς την κατεύθυνση της ενιαίας αγοράς ενέργειας, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε δύο μεγάλες τομές: το νόμο για τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας το 2019, υλοποιώντας το μοντέλο - στόχο που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενιαία αγορά ενέργειας και την υιοθέτηση συστήματος πράσινων πιστοποιητικών, που θα αγοράζουν οι επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο Ενέργειας για να ενισχύσουν την «πράσινη» εικόνα τους», ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας σχετικά στη φετινή ΔΕΘ.
Προς αυτή την κατεύθυνση το Χρηματιστήριο Ενέργειας το οποίο ιδρύθηκε πρόσφατα αποτελεί μια σημαντική δομική αλλαγή και θα συμβάλει στην υλοποίηση του σχεδίου για το μοντέλο - στόχο καθώς θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για συμμετοχή στην ενδοημερήσια αγορά, την αγορά της επόμενης ημέρας, την αγορά παραγώγων και την αγορά εξισορρόπησης.
Σε πρώτο πλάνο οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις
Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις και η σύζευξη των αγορών ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης αποτελούσαν μια δύσκολη εξίσωση, ωστόσο βασικοί «συντελεστές» δείχνουν το δρόμο για την ενοποίηση των περιφερειακών αγορών, μια ενοποίηση η οποία θα επιφέρει αλυσιδωτά θετικά αποτελέσματα για την Ελλάδα, πρωτίστως όσον αφορά στην ανταγωνιστικότητα, το κόστος ενέργειας και την ασφάλεια εφοδιασμού.
Η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται σε φάση μετασχηματισμού με στόχο τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής και ενοποιημένης δομής. Σε αυτό το πλαίσιο επιχειρείται και η μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στο 50% μέχρι το 2020 μέσω των δημοπρασιών ΝΟΜΕ ενώ προς αυτή την κατεύθυνση γίνεται προσπάθεια και πώλησης του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της επιχείρησης.
Όπως είναι γνωστό, οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ έχουν «κατηγορηθεί» ότι δημιουργούν στρεβλώσεις στην αγορά καθώς οι ποσότητες που προέκυπταν από τις δημοπρασίες δεν διοχετεύονταν μόνο στην εγχώρια αγορά και επομένως οι Έλληνες καταναλωτές δεν μπόρεσαν να αντλήσουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη.
Τις στρεβλώσεις αυτές αλλά και το θέμα του ενεργειακού κόστους επιχειρεί να λύσει με τη λεγόμενη σύζευξη των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη. Το 2019, η Ελλάδα αναμένεται να συζευχθεί με την Ιταλία και το 2020 με τη Βουλγαρία με στόχο τη διαμόρφωση χαμηλότερων ενιαίων τιμών ενέργειας.
Παράλληλα, με την κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ (και αφού πωληθούν οι λιγνίτες της ΔΕΗ) θα εισέλθουν στην προμήθεια και ανεξάρτητοι παραγωγοί δημιουργώντας ένα ανταγωνιστικό πλαίσιο στην αγορά.
