Στα 411 δισ. ευρώ ανήλθε ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που δραστηριοποιήθηκαν στην Ελλάδα στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου και των υπηρεσιών το 2023, έναντι 404,9 δισ. το 2022.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ που παρουσιάζει για πρώτη φορά αναλυτικά και συγκριτικά στοιχεία που φωτίζουν τον ρόλο των επιχειρηματικών ομίλων και της παγκοσμιοποίησης στην ελληνική οικονομία οι επιχειρήσεις αυτές ανήλθαν σε 932.549, έναντι 917.441 το 2022 και απασχόλησαν 3.488.073 άτομα, από 3.407.815 το προηγούμενο έτος. Η συμβολή τους στην προστιθέμενη αξία της οικονομίας ανήλθε σε 102 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με 90,9 δισ. ευρώ το 2022.
Όπως αναφέρει, η ΕΛΣΤΑΤ, η «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας το 2023 ήταν οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις που παρήγαγαν το 56% του συνολικού κύκλου εργασιών (230,3 δισ. ευρώ) και το 56,6% της προστιθέμενης αξίας (57,8 δισ. ευρώ).
Σε επίπεδο τζίρου στη δεύτερη θέση βρέθηκαν οι επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα με ποσοστό 24,1% και 99,2 δισ. ευρώ. Αντίστοιχη ήταν η εικόνα και το 2022, καθώς οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις κατέγραψαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στον κύκλο εργασιών, η οποία ανήλθε σε 53,9%, που αντιστοιχεί σε 218 δισ. ευρώ, ενώ οι επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα ακολούθησαν με ποσοστό 23,9% και κύκλο εργασιών 96,8 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την προστιθέμενη αξία το 2023, οι επιχειρήσεις ελληνικών πολυεθνικών ομίλων είχαν τη δεύτερη καλύτερη επίδοση με ποσοστό 25,5% (26 δισ. ευρώ). Αντίστοιχη εικόνα παρατηρήθηκε και το 2022, με τις ανεξάρτητες επιχειρήσεις να έχουν τη μεγαλύτερη συμβολή στην προστιθέμενη αξία με ποσοστό 60,1% και 54,6 δισ. ευρώ, ενώ ακολουθούσαν οι επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα με ποσοστό 18,8% και 17 δισ. ευρώ.
Ως προς τη συνολική απασχόληση, οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις απασχολούσαν το 84,5% (2.948.914 άτομα) των εργαζομένων το 2023, και το 85,9% (2.928.858 άτομα) το 2022, και οι επιχειρήσεις των πολυεθνικών ομίλων που ελέγχονται από την Ελλάδα απασχολούσαν το 7,1% (249.242 άτομα) το 2023 και το 5,6% (190.936 άτομα) το 2022.
Σύμφωνα με το παρακάτω γράφημα, στην πλειονότητα των τομέων οικονομικής δραστηριότητας (12 από τους 16), τη μεγαλύτερη συμμετοχή στον κύκλο εργασιών 2023 έχουν οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις, όπως οι Κατασκευές, το Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, η Μεταφορά και αποθήκευση, οι Υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης , οι Επαγγελματικές επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες κ.α.
Στους τομείς της Μεταποίησης, της Παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού, των Χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων και των Τεχνών, διασκέδασης και ψυχαγωγίας, οι επιχειρήσεις που ανήκουν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο του κύκλου εργασιών το έτος 2023.
Οι επιχειρήσεις που ανήκουν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από το εξωτερικό έχουν σημαντική συμμετοχή στους τομείς των Ορυχείων και λατομείων, των Διοικητικών και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων, των Χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων κ.α.
Η προστιθέμενη αξία το έτος 2023, των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα και σε εθνικούς ομίλους διαμορφώθηκε κατά κύριο λόγο από τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν ποσοστό 91,8% και 80,9% αντίστοιχα, και ανέρχεται σε 23,9 δισ. ευρώ και σε 3,1 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Ανάλογη εικόνα παρουσιάζουν και οι επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από το εξωτερικό, με ποσοστό 59,2% της προστιθέμενης αξίας να προκύπτει από μεγάλες επιχειρήσεις (8,5 δισ. ευρώ).
Στις ανεξάρτητες επιχειρήσεις, τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην προστιθέμενη αξία καταγράφουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με ποσοστό 51% (29,5 δισ. ευρώ), ενώ οι πολύ μικρές και οι μεγάλες επιχειρήσεις συμμετέχουν με 36,8% (21,3 δισ. ευρώ) και 12,2% (7 δισ. ευρώ) αντίστοιχα.
Απασχόληση κατά Τομέα Δραστηριότητας και τύπο επιχείρησης - ομίλου 2023
Στις ανεξάρτητες επιχειρήσεις το 82,5% των εργαζομένων απασχολείται στον τριτογενή τομέα και το 17,5% στον δευτερογενή, που αντιστοιχεί σε 2.367.715 και 501.297 εργαζόμενους αντίστοιχα.
Στις επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από το εξωτερικό, τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται σε 80,5% για τον τριτογενή και 19,5 για τον δευτερογενή τομέα, δηλαδή 170.494 και 41.288 εργαζόμενους.
Στις επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα, το ποσοστό των εργαζομένων στον τριτογενή τομέα ανήλθε σε 74,6%, που αντιστοιχεί σε 186.010 εργαζόμενους, και στους εθνικούς ομίλους με παρουσία μόνο στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό διαμορφώθηκε σε 71,4%, δηλαδή 55.727 εργαζόμενους.
Δυναμική Παγκοσμιοποίησης των επιχειρήσεων στην Ελλάδα
Στο γράφημα 7, απεικονίζονται βασικοί δείκτες των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους, κατά προέλευση τελικού ελέγχου (πολυεθνικοί όμιλοι που ελέγχονται από την Ελλάδα έναντι πολυεθνικών ομίλων που ελέγχονται από το εξωτερικό).
Συγκεκριμένα, το ποσοστό των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα στο σύνολο των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους αυξήθηκε σε 22,6% το 2023 από 21,5% το 2022, με το αντίστοιχο ποσοστό των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από το εξωτερικό να μειώνεται σε 77,4% το 2023 από 78,5% το 2022.
Επίσης, η συμβολή των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα στον κύκλο εργασιών και στην προστιθέμενη αξία αυξήθηκε σε 60,1% το 2023 από 59,6% το 2022 και σε 64,5% το 2023 από 53,3% το 2022 αντίστοιχα και των επιχειρήσεων που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από το εξωτερικό μειώθηκε σε 39,9% το 2023 από 40,4% και σε 35,5% το 2023 από 46,7% το 2022.
Τέλος, το ποσοστό των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων σε επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από την Ελλάδα αυξήθηκε σε 54,1% το 2023 από 48,3% το 2022, ενώ μειώθηκε σε 45,9% το 2023 από 51,7% το 2022 στις επιχειρήσεις που ανήκαν σε πολυεθνικούς ομίλους που ελέγχονται από το εξωτερικό.
