«Κόντρα» στις τοπικές αντιδράσεις του Δήμου, που έχει προσφύγει στο ΣτΕ κατά της σχετικής ΚΥΑ, το Υπερταμείο εκκίνησε εκ νέου τη διαδικασία για τη μακροχρόνια παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης της χερσαίας και/ή της θαλάσσιας ζώνης της Μαρίνας Καλαμαριάς (Αρετσού), όπως προ ημερών είχαμε αναφέρει, γνωστοποιώντας τον σχετικό διαγωνισμό, δύο φάσεων.
Η διάρκεια της Παραχώρησης ορίζεται σε τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) έτη, ενδέχεται δε να παραταθεί για επιπλέον δέκα (10) έτη. Όπως αναφέραμε, η εκδήλωση ενδιαφέροντος έχει οριστεί για τις 27 Φεβρουάριου 2026.
Η υποδομή και οι 327 θέσεις ελλιμενισμού
Η Μαρίνα Καλαμαριάς βρίσκεται στην ανατολική ακτή του Θερμαϊκού Κόλπου, στο παράκτιο μέτωπο του Δήμου Καλαμαριάς, σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από το κέντρο της Θεσσαλονίκης και 9 χιλιομέτρων από το αεροδρόμιο Μακεδονία, και αποτελεί τον μοναδικό τουριστικό λιμένα σε λειτουργία στη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η δυναμικότητά της ανέρχεται σε 242 θέσεις ελλιμενισμού σκαφών μήκους έως 30 μέτρων, ενώ το σύνολο της χερσαίας ζώνης της μαρίνας διαμορφώνεται σε 76.210 τ.μ..
Για την αξιοποίηση του τουριστικού λιμένα, το Υπερταμείο έχει εκπονήσει Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης (Master Plan), το οποίο έχει εγκριθεί με Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) από το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2023. Η χωροθέτηση της μαρίνας ολοκληρώθηκε με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού τον Οκτώβριο 2025, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου.
Σύμφωνα με το ΠΔ, στη μαρίνα επιτρέπονται, μεταξύ άλλων, χρήσεις τουρισμού, αναψυχής και χερσαίας αποθήκευσης και συντήρησης σκαφών, ενώ προβλέπεται η διαμόρφωση υπαίθριων χώρων και διαδρόμων περιπάτου και άθλησης και χώρων πρασίνου, στους οποίους η πρόσβαση θα είναι ελεύθερη για όλους. Προβλέπεται, επίσης, η αύξηση της δυναμικότητάς της σε 327 θέσεις ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής μήκους έως 40 μέτρων.
Οι περιορισμοί
Όπως αναφέρεται στην προκήρυξη, η Σύμβαση Παραχώρησης δύναται να προβλέπει τους ακόλουθους περιορισμούς και δεσμεύσεις σε σχέση με την ανάπτυξη της Μαρίνας Καλαμαριάς: (α) υποχρέωση του Προτιμητέου Επενδυτή να αναδείξει το τέως κεντρικό κτήριο Ε.Ο.Τ. (κτήριο REMEZZO) και να περιλάβει δραστηριότητες όπως τη δημοτική βιβλιοθήκη του Δήμου Καλαμαριάς (β) εάν κατά την ημερομηνία υποβολής Δεσμευτικής Προσφοράς έχει υπάρξει πολεοδομική ή/και περιβαλλοντική αδειοδότηση ξενοδοχειακής δραστηριότητας σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από την είσοδο της Μαρίνας Καλαμαριάς, η ανάπτυξη του Ο.Τ. 2Α-1 θα περιλαμβάνει ηπιότερες μορφές ανάπτυξης αντί του ξενοδοχείου, όπως ενδεικτικά χώρους διαμονής και φιλοξενίας για την εξυπηρέτηση των αναγκών των δραστηριοτήτων της Μαρίνας Καλαμαριάς.
Ο στόχος
Ο κύριος στόχος της ΕΕΣΥΠ είναι να εξασφαλίσει τη μεγιστοποίηση του οικονομικού ανταλλάγματος που θα είναι πληρωτέο από τον φορέα στον οποίο θα κατακυρωθεί ο Διαγωνισμός. Η ΕΕΣΥΠ επιδιώκει επίσης να επιτύχει την ουσιαστική αναβάθμιση της Μαρίνας Καλαμαριάς και δια της Παραχώρησης να εξασφαλίσει την παροχή υψηλού επιπέδου συνδυασμένων υπηρεσιών λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης της Μαρίνας Καλαμαριάς, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας, της τοπικής κοινωνίας και των χρηστών της μαρίνας.
Στο πλαίσιο αυτό, στόχος της ΕΕΣΥΠ είναι να ενθαρρύνει τη βιώσιμη ανάπτυξη της Μαρίνας Καλαμαριάς. Η Συναλλαγή θα λάβει τη μορφή συναλλαγής σε μετρητά. Συνεπώς, η ΕΕΣΥΠ δεν θα αποδεχθεί οποιαδήποτε εναλλακτική μορφή ανταλλάγματος (π.χ. περιουσιακά στοιχεία, μετοχές εταιριών ή άλλες κινητές αξίες).
Νέος Γενικός Σχεδιασμός και χωροθέτηση
Όπως αναφέρεται στην προκήρυξη, «ήδη σήμερα ισχύει ο νέος χωροταξικός σχεδιασμός της Μαρίνας Καλαμαριάς με την έκδοση, δυνάμει του άρθρου 31 του ν. 2160/1993, (α) του από 26.01.2023 Προεδρικού Διατάγματος «Έγκριση Γενικού Σχεδιασμού Μαρίνας Καλαμαριάς (Αρετσού)» (Δ’ 95) και (β) της από 19429/13.10.2025 κοινής υπουργικής απόφασης «Χωροθέτηση και Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων Μαρίνας Καλαμαριάς». Ειδικότερα με το ΠΔ καθορίστηκαν τα όρια της θαλάσσιας και χερσαίας ζώνης της μαρίνας συνολικής επιφανείας 165 στρεμμάτων περίπου και 77 στρεμμάτων περίπου, αντίστοιχα. Επίσης, ο εγκεκριμένος γενικός σχεδιασμός προβλέπει συγκεκριμένες χρήσεις και λειτουργίες ανά τομέα της χερσαίας ζώνης της μαρίνας, καθώς και μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση έως 14.900τ.μ.
Συγκεκριμένα, διακρίνονται δύο (2) τομείς χρήσεων και λειτουργιών με συγκεκριμένους όρους και περιορισμούς δόμησης, εκ των οποίων ο ένας τομέας υποδιαιρείται σε δύο (2) υποτομείς αναφορικά με τις επιτρεπόμενες χρήσεις. Οι επιτρεπόμενες χρήσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων χρήσεις τουρισμού -αναψυχής, διοίκησης και λειτουργίας της μαρίνας, χερσαίας απόθεσης και συντήρησης σκαφών.
Με την ΚΥΑ, με την έκδοση της οποίας ολοκληρώθηκε η διαδικασία χωροθέτησης της Μαρίνας Καλαμαριάς, σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν. 2160/1993, προβλέπεται η δημιουργία μίας σύγχρονης μαρίνας δυναμικότητας 327 θέσεων ελλιμενισμού για σκάφη αναψυχής έως 40μ. Στο πλαίσιο της ΚΥΑ διακρίνονται εντός των ανωτέρω τομέων χρήσεων και λειτουργιών επιμέρους οικοδομικά τετράγωνα με συγκεκριμένους όρους και περιορισμούς δόμησης. Επίσης, προβλέπονται οι λιμενικές και οι χερσαίες αναγκαίες υποδομές για την ολοκληρωμένη και βιώσιμη ανάπτυξη της Μαρίνας Καλαμαριάς».
Υφιστάμενη κατάσταση
Η Μαρίνα Καλαμαριάς (ή, όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται, Μαρίνα Αρετσού) βρίσκεται στην ανατολική ακτή του Κόλπου Θεσσαλονίκης, προ του παραλιακού μετώπου του Δήμου Καλαμαριάς. Είναι η μοναδική εν λειτουργία εγκατάσταση εξυπηρέτησης τουριστικών σκαφών στο παραλιακό μέτωπο του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης (οι υπόλοιπες εξυπηρετούν ναυταθλητικούς ομίλους).
Η Μαρίνα Καλαμαριάς βρίσκεται σε απόσταση περίπου 10 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, μέσω της Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, και 9 χλμ. από το Διεθνή Κρατικό Αερολιμένα Θεσσαλονίκης «Μακεδονία», μέσω της Λεωφόρου Γεωργικής Σχολής. Επίσης, η μαρίνα είναι προσβάσιμη και με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, σήμερα το λεωφορείο και μελλοντικά (υπό την επιφύλαξη της ολοκλήρωσης των σχετικών έργων) το μετρό (στάση «Αρετσού»), αλλά και η σχεδιαζόμενη θαλάσσια αστική συγκοινωνία, στάση της οποίας προβλέπεται εντός της μαρίνας. Η θαλάσσια ζώνη της Μαρίνας Καλαμαριάς περιλαμβάνει λιμενολεκάνη επιφάνειας 100 στρεμμάτων περίπου, η οποία οριοθετείται νοτιοδυτικά από αποσπασμένο κυματοθραύστη, βορειοδυτικά και νοτιοανατολικά από μώλους και βορειοανατολικά από τα υφιστάμενα παραλιακά κρηπιδώματα.
Η θαλάσσια πρόσβαση στη λιμενολεκάνη είναι δυνατή και από βορρά και από νότο, παρά τα ακρομώλια του κυματοθραύστη. Η λιμενολεκάνη περιλαμβάνει και 4 σταθερούς προβλήτες. Ο ελλιμενισμός των σκαφών γίνεται στους σταθερούς προβλήτες, τα παραλιακά κρηπιδώματα, και στην εσωτερική πλευρά των μώλων. Οι περισσότερες θέσεις ελλιμενισμού είναι εξοπλισμένες με δέστρες και πυργίσκους παροχών ηλεκτρικού και νερού. Σήμερα, στο νότιο τμήμα της λιμενολεκάνης εξυπηρετούνται αλιευτικά σκάφη. Ο ελλιμενισμός αυτός είναι προσωρινός, καθώς προβλέπεται η μετεγκατάσταση των αλιευτικών σκαφών στο αδειοδοτημένο αλιευτικό καταφύγιο της Νέας Κρήνης, μόλις η κατασκευή του ολοκληρωθεί (έχουν κατασκευασθεί τα λιμενικά έργα και υπολείπεται η διαμόρφωση του χερσαίου χώρου) και αποδοθεί σε λειτουργία.
Η χερσαία ζώνη της Μαρίνας Καλαμαριάς, διαχωρίζεται από τον πυκνό αστικό ιστό με την παραλιακή οδό Ν. Πλαστήρα, από όπου γίνεται και η οδική πρόσβαση σε αυτή. Το βορειοανατολικό τμήμα της χαρακτηρίζεται από πυκνόφυτη επιμήκη έκταση με απότομη κλίση. Σημαντική έκταση χαμηλού πρασίνου, σε υποβαθμισμένη κατάσταση, εκτείνεται στο κέντρο της χερσαίας ζώνης. Η κτιριακή υποδομή της μαρίνας αποτελείται κατά κύριο λόγο από ένα κτίριο στο βόρειο τμήμα της μαρίνας, στο οποίο στεγάζονται η διοίκηση και ένα αναψυκτήριο. Κατά τα λοιπά η χερσαία ζώνη περιλαμβάνει διάσπαρτα μικρά κτίρια διαφόρων ηλικιών και χρήσεων (ως επί το πλείστον πρόχειρα κατασκευασμένα), ένα ναΐσκο, υποσταθμό και άλλες κατασκευές που στεγάζουν ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, θέσεις στάθμευσης, καθώς και εκτεταμένες ελεύθερες ζώνες.
