Με πρωτοφανή ταχύτητα αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια η νέα γενιά κινητών δικτύων που ακούει στο όνομα 5G, μετρώντας περισσότερες από 2 δισ. συνδέσεις την τελευταία πενταετία. Την ίδια στιγμή βέβαια που το 5G καθίσταται η τεχνολογία με την ταχύτερη υιοθέτηση στην ιστορία των τηλεπικοινωνιών, η πραγματική δυναμική του παραμένει ανεκμετάλλευτη, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, παρότι μάλιστα η χώρα μας φαίνεται να προηγείται εν μέρει στην «κούρσα».
Τα παραπάνω προκύπτουν από το «Next Wave of Mobile Innovation», μελέτη που πραγματοποίησε η Ericsson για την πρόοδο που συντελείται στο 5G και η οποία επικοινωνήθηκε κατά την διάρκεια χθεσινής εκδήλωσης σε εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης από τα στελέχη της εταιρείας.
Ενδεικτικό της ανεκμετάλλευτης δυναμικής του 5G είναι το γεγονός ότι μόλις το 26 % των παρόχων παγκοσμίως (συγκεκριμένα 163 από 633 στο σύνολο) έχουν επενδύσει σε αυτόνομη (Standalone – SA) αρχιτεκτονική. Αρχιτεκτονική που κρίνεται απαραίτητη, σύμφωνα με την αγορά, για την πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων αυτών των δικτύων. Όπως επεσήμαναν τα στελέχη της Ericsson, χωρίς SA, το 5G δεν μετατρέπεται σε πραγματική βιομηχανική πλατφόρμα, αλλά παραμένει περισσότερο εργαλείο καταναλωτικής συνδεσιμότητας.
Αν αυτού, η πλειονότητα των παρόχων εξακολουθεί να λειτουργεί με μη αυτόνομες (NSA) εκδόσεις, οι οποίες δεν επιτρέπουν κρίσιμες δυνατότητες όπως η μαζική αυτοματοποίηση, η υπερ-χαμηλή καθυστέρηση (latency), το network slicing και η αξιοπιστία βιομηχανικού επιπέδου.
Η Ευρώπη μένει πίσω, η Ελλάδα προχωρά
Ακόμα και αυτοί που έχουν επενδύσει στην μετάβαση βέβαια, με στόχο να αξιοποιήσουν τις προαναφερθείσες δυνατότητες, φαίνεται να είναι συγκεντρωμένοι σε τρεις γεωγραφικές περιοχές, καμία εκ των οποίων δεν βρίσκεται εντός ευρωπαϊκών συνόρων. Ειδικότερα όπως επεσήμανε ο κ. Γιώργος Παππάς, επικεφαλής των δραστηριοτήτων της σουηδικής Ericsson για τη νοτιοανατολική Ευρώπη, πάνω από το 90% των χρηστών 5G SA βρίσκονται στην Κίνα, την Ινδία και τις ΗΠΑ.
Η Ευρώπη εμφανίζεται ως ουραγός, με περιορισμένες εμπορικές εφαρμογές SA, αποσπασματικές επενδύσεις και έλλειψη ενιαίας πολιτικής για φάσμα, υποδομές και βιομηχανική διάχυση, κινδυνεύοντας να χάσει τη «δεύτερη και πιο επικοδομητική φάση» του 5G, δηλαδή εκείνη όπου οι υποδομές παύουν να είναι απλώς τηλεπικοινωνιακά δίκτυα και μετατρέπονται σε ψηφιακή ραχοκοκαλιά της βιομηχανίας. Η ανισορροπία αυτή δημιουργεί στρατηγικό χάσμα ανταγωνιστικότητας
Παρόλα αυτά υπάρχουν και εντός Ευρώπης εξαιρέσεις, όπως η χώρα μας, η οποία μερικώς έχει κάνει το βήμα της μετάβασης στην 5G SA εποχή. Να θυμίσουμε ότι από τους τρεις παρόχους μόνο η Cosmote Τelekom έχει προχωρήσει στην εμπορική διάθεση του 5G Stand Alone, με την Nova και την Vodafone να δηλώνουν ότι τεχνικά είναι έτοιμοι και η εμπορική αξιοποίηση επίκειται στις αρχές 2026.
«Ήδη το 5G SA φτάνει σε πληθυσμιακή κάλυψη στο 75% ενώ η Cosmote Telekom έχει πιστοποίησει περισσότερες από 30 συσκευές της Apple και της Samsung», ανέφερε σε πρόσφατο συνέδριο ο Chief Technology Officer της Cosmote Telekom, Γιώργος Τσώνης. Στο ίδιο συνέδριο ο Μανώλης Γρηγοράκης της Nova δήλωσε ότι η εταιρεία είναι έτοιμη να παρέχει υπηρεσίες 5G SA, έχοντας υλοποιήσει ένα πιλοτικό έργο για το πανεπιστήμιο Πατρών όπου χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία network slicing. Η εμπορική αξιοποίηση της προηγμένης αυτή της γενιάς 5G αναμένεται από πλευράς της Nova στο τέλος του 2025 αρχές του 2026 ενώ και η Vodafone τοποθετεί την εμπορική διάθεση του 5G SA στις αρχές του 2026, σύμφωνα με τα όσα είχε αναφέρει τότε ο Νίκος Πλεύρης, της Vodafone Ελλάδος.
Αν το χρονοδιάγραμμα των παρόχων τηρηθεί τότε η Ελλάδα θα συγκαταλέγεται μεταξύ των λίγων χωρών της ΕΕ όπου και οι τρεις τηλεπικοινωνιακοί της πάροχοι θα προσφέρουν τις αναβαθμισμένες δυνατότητες του 5G στην αγορά. Ακόμα κι έτσι βέβαια το στοίχημα παραμένει σύνθετο, καθώς η αγορά δεν θεωρείται ώριμη για να προωθήσει την εκμετάλλευση των δικτύων και να ανακαλύψει τα use cases εκείνα που θα απελευθερώσουν τα οφέλη του, όπως επεσήμανε ο κ. Παππάς.
Σε κάθε περίπτωση ο ίδιος επεσήμανε ότι η Ericsson μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στην όλη μετάβαση καθώς είναι ο προμηθευτής και των τριών παρόχων όσον αφορά τον «πυρήνα» (core) των 5G δικτύων τους αλλά και ο αποκλειστικός προμηθευτής του 5G ραδιοδικτύου της Cosmote.
Όσο για την πορεία της ελληνικής θυγατρικής στην χώρα μας ο κ. Παππάς ανέφερε ότι το 2024 τα έσοδα της σουηδικής εταιρείας, εκ των μεγαλύτερων κατασκευαστών τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού παγκοσμίως, από την Ελλάδα ανήλθαν σε περίπου 70 εκατ. ευρώ, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι θα κινηθούν στα ίδια επίπεδα και το τρέχον έτος. Ωστόσο το 2025 η μητρική εταιρεία έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στην ελληνική διοίκηση εντάσσοντας στην περιοχή ευθύνης του ελληνικού γραφείου της Ericsson τις αγορές της Βουλγαρίας και της Αλβανίας, πέραν από αυτές της Κύπρου και της Μάλτας που είχε ήδη. «Πρόκειται για μία σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης της Ericsson στην Ελλάδα» επεσήμανε ο κ. Παππάς.