Η «μάχη» τιμολόγησης και εγκρισιμότητας - επενδυτικών πλάνων, με φόντο τη μεγαλύτερη διεύρυνση της «πίτας» των μεγάλων εταιρικών χορηγήσεων, καλά κρατεί, μεταξύ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Μια «μάχη» που ξεκίνησε πριν από περίπου ένα χρόνο, όταν η ΕΚΤ «πάτησε το κουμπί» της μείωσης των επιτοκίων.
Καθώς τα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια αποτελούν «μοχλό» του «story» της πιστωτικής επέκτασης, κάποιες από τις εγχώριες τράπεζες επιλέγουν να χαμηλώνουν σημαντικά τα περιθώρια δανεισμού, εντάσσοντας και μια σειρά άλλων προϊόντων στο πλαίσιο χορηγήσεων, προκειμένου να τονώσουν το κομμάτι των εσόδων για προμήθειες. Ουσιαστικά, μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων, εγγυητικών και του hedging (FX, πετρέλαιο, IRS) που παρέχουν οι τράπεζες σε εταιρείες - επιχειρηματίες, μπορούν να «γράψουν» σημαντικό όφελος και να (υπέρ)αντισταθμίσουν τις πιέσεις που λαμβάνουν σε καθαρά έσοδα από τόκους από τη χαμηλότερη τιμολόγηση που εφαρμόζουν.
Όπως φάνηκε και από τα αποτελέσματα των τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, τα μειωμένα επιτόκια συνδυάζονται με αύξηση προμηθειών λόγω σταυροειδών πωλήσεων, για αυτό και δεν υπήρξε πίεση στα αποτελέσματα. Το επιχειρηματικό μοντέλο «μειωμένο spread δανείου - αυξημένος όγκος συμπληρωματικών προϊόντων» ταιριάζει ιδιαίτερα σε μεγάλους εταιρικούς πελάτες και mid - market πελάτες με σύνθετες ανάγκες, όπου και υπάρχουν αυξημένες δυνατότητες σταυροειδών πωλήσεων.
Οι ελληνικές τράπεζες εισήλθαν στο δεύτερο τρίμηνο, με μέσο Euribor τριμήνου στο 2,3% και έκλεισαν στο 1,96%. Συνεπώς το effective rate διαμορφώνεται πέριξ του 2,1%, όταν στο πρώτο τρίμηνο, το Euribor τριμήνου ήταν στο 2,56%, με το μέσο spread εταιρικών χορηγήσεων να «παίζει» από 1,97% - 2,54%. Η πιο «επιθετική» τιμολόγηση φέρνει το spread για καλούς πελάτες σε επίπεδα ακόμη και χαμηλότερα του 1%, όπως επισημαίνουν τραπεζικοί κύκλοι στο insider.gr. Παρά ταύτα, οι χορηγήσεις με spread κάτω του 1% είναι εξαιρετικά σπάνιες, σύμφωνα με τους ίδους.
Βέβαια, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η μειωμένη τιμολόγηση από μόνη της αποτελεί στρατηγική απόφαση, καθώς ενδέχεται να αποφέρει πιο μακροπρόθεσμα οφέλη, όπως ενδεικτικά αύξηση μεριδίου αγοράς - πιθανή απόσπαση μεριδίου από ανταγωνισμό και δημιουργία νέων σχέσεων - προσέλκυση πελατών υψηλής δυνητικής κερδοφορίας μακροπρόθεσμα.
Στήριγμα τα syndicated loans, αδυναμία σε RRF...
Στήριγμα για τις τράπεζες αποτελούν και οι διεθνείς χορηγήσεις μέσω syndicated loans, πεδίο στο οποίο ανεβάζουν ρυθμούς, βοηθώντας έτσι τα νούμερα και του δευτέρου τριμήνου, ενώ ώθηση λαμβάνουν από την αναθέρμανση ομολογιακών και τις πιστωτικές γραμμές που φούλαραν προς τα τέλη τριμήνου. Από την άλλη, καθοριστική συμβολή θα έχει και η επιτάχυνση των διαδικασιών για έργα που έχουν προσδεθεί στο RRF, καθώς η φύση, τα αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας και ο χρόνος ωρίμανσης των επενδυτικών πλάνων δεν έχουν επιτρέψει ταχύτερες εκταμιεύσεις, όπως και οι πιο αργοί ρυθμοί υλοποίησης σειράς μεταρρυθμίσεων (βλ. ψηφιοποίηση) από πλευράς Δημοσίου. Σύμφωνα με τραπεζικούς παράγοντες η παραγωγή νέων δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης ήταν υποτονική κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Όπως υποστηρίζουν, οι χρηματοδοτήσεις έργων ΑΠΕ μέσω δανείων RRF είναι αισθητά μειωμένες σε σχέση με το 2024 και το 2023, καθώς είναι πλέον ελάχιστα τα έργα με την κλασική, εγγυημένη τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας («ταρίφες» ΔΑΠΕΕΠ), που ήταν και πιο εύκολο να εγκριθούν από τις τράπεζες, λόγω των προβλέψιμων ταμειακών ροών τους. Αυτά έχουν αντικατασταθεί με λιγότερα και μεγαλύτερα σε μέγεθος έργα ΑΠΕ, μέσω διμερών ιδιωτικών συμβολαίων (PPAs) ή με έκθεση σε κίνδυνο τιμής αγοράς («merchant»), που έχουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο εσόδων σε σχέση με τις ταρίφες ΔΑΠΕΕΠ, και άρα είναι πιο δύσκολη και χρονοβόρα η έγκρισή τους από τις επιτροπές των τραπεζών.
Ως προς τα έργα του RRF που εντάσσονται στην ενότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη στο insider.gr έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί αρκετά επενδυτικά σχέδια, κυρίως μεσαίων και μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων, στα τρία χρόνια που λειτουργεί το πρόγραμμα και πλέον δεν υπάρχουν πολλά αξιόλογου μεγέθους ψηφιακά έργα που αναμένεται να έρθουν για χρηματοδότηση. Μια πολλά υποσχόμενη κατηγορία μεγάλων ψηφιακών έργων είναι τα data centers, για τα οποία υπάρχει ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον από μεγάλους εγχώριους και διεθνείς επιχειρηματικούς ομίλους. Ωστόσο, τα έργα αυτά όμως έχουν μακρά περίοδο ωρίμανσης και είναι πιθανό να μην προλάβουν να επωφεληθούν από το χαμηλό κόστος χρηματοδότησης των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, λόγω της επικείμενης λήξης του προγράμματος τον Αύγουστο του 2026. Στα μικρότερου μεγέθους ψηφιακά έργα, κυρίως από μικρές επιχειρήσεις, δεν υπάρχει μεγάλη κινητικότητα για δάνεια του RRF, κυρίως γιατί οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είναι περισσότερο εξοικειωμένες με προγράμματα επιχορηγήσεων, κάποιες από τις οποίες μάλιστα προέρχονται από πόρους του Ταμείου, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα Ψηφιακά Εργαλεία ΜΜΕ.
«Κλείνουν το μάτι» σε υπέρβαση των φετινών στόχων...
Ευρύτερα, οι ελληνικές τράπεζες «κλείνουν το μάτι» σε πιθανή αναθεώρηση των στόχων τους σε επίπεδο πιστωτικής επέκτασης. Κατά το πρώτο τρίμηνο, Εurobank και Πειραιώς κατέγραψαν καθαρή πιστωτική επέκταση ύψους 1,2 δισ. ευρώ και 1,1 δισ. ευρώ αντίστοιχα, ενώ Alpha και Εθνική ακολούθησαν με 0,6 και 0,3 δισ. ευρώ αντίστοιχα, φτάνοντας έτσι τα 3,2 δισ. ευρώ σωρευτικά. Τραπεζικά στελέχη προβλέπουν συνέχεια της ανοδικής τάσης στην πιστωτική επέκταση, καθώς στα επιχειρηματικά δάνεια υπάρχουν δρομολογημένες χρηματοδοτήσεις.
Η Eurobank, αν και επανέλαβε τον στόχο για καθαρή πιστωτική επέκταση 3,5 δισ. φέτος, έδειξε προς τα 4 δισ. ευρώ, φέρνοντας πιο μπροστά εκταμιεύσεις και διευρύνοντας την παρουσία της σε Ευρώπη - Μ. Ανατολή (αναφορικά με τα syndicated). Πολύτιμες βοήθειες στην ενίσχυση της γεωγραφικής διαφοροποίησης του δανειακού της χαρτοφυλακίου έχει λάβει η Alpha μέσω της πολύπλευρης συνεργασίας της με τη UniCredit, η οποία έχει ισχυρή παρουσία σε 13 χώρες, με τις περισσότερες εξ αυτών να διαθέτουν υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση. Η Alpha, καθοδηγεί για αύξηση των ενήμερων δανείων κατά 2,2 δισ. ευρώ, η Εθνική κατά 2,4 δισ. ευρώ και η Πειραιώς κατά 2,3 δισ. ευρώ,
