Ροή
Δάνεια κοντά στα 90,5 δισ. ευρώ για λογαριασμό funds και τραπεζών, διαχειρίστηκαν οι Εταιρείες Διαχείρισης το 2022, με τα στοιχεία της ΤτΕ να πιστοποιούν ότι οι πλειστηριασμοί είναι το έσχατο μέσο για τις ανακτήσεις οφειλών, αφού κινήθηκαν χαμηλότερα του 1 δισ. ευρώ.
Από τα υπό διαχείριση δάνεια των 90,5 δισ. ευρώ, ποσοστό 82% αφορά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα και το υπόλοιπο 18% εξυπηρετούμενα.
Από τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, ποσό 67,2 δισ. ευρώ αφορούν απαιτήσεις που έχουν αγοραστεί από επενδυτές (funds), ενώ δάνεια 23,2 δισ. ευρώ έχουν ανατεθεί προς διαχείριση στους Servicers από τις τράπεζες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ (Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Μάιος 2023) τα ανοίγματα των 67,2 δισ. ευρώ που έχουν ανατεθεί στις Εταιρείες Διαχείρισης από τα funds, αφορούν στο μεγαλύτερο μέρος τους επιχειρηματικά δάνεια (45,3%), ενώ ακολουθούν το χαρτοφυλάκιο στεγαστικής πίστης (32,4%) και το χαρτοφυλάκιο καταναλωτικής πίστης (22,4%).
Τα υπό διαχείριση ανοίγματα για λογαριασμό των Εταιριών Απόκτησης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις είναι χαμηλής ποιότητας, με το 92% αυτών να αφορά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα. Από τα υπό διαχείριση ΜΕΑ, η πλειονότητα είναι καταγγελμένα ανοίγματα (74,1%), ενώ το 17% αφορά ανοίγματα σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών και το 8,9% ανοίγματα ταξινομημένα ως αβέβαιης είσπραξης (unlikely to pay).
Το 2022 οι αποπληρωμές, ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων και διαγραφές ανοιγμάτων που διαχειρίζονται οι Εταιρείες Διαχείρισης για λογαριασμό των εν λόγω εταιριών διαμορφώθηκαν σε 3,78 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, οι αποπληρωμές ανοιγμάτων ανήλθαν σε 1,93 δισ. ευρώ, οι ρευστοποιήσεις υφιστάμενων εξασφαλίσεων σε 0,73 δισ. ευρώ και οι διαγραφές ανοιγμάτων σε 1,12 δισ. ευρώ.
Οι ρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2022 αφορούν το 26,9% του συνολικού υπό διαχείριση χαρτοφυλακίου. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ρυθμισμένων ανοιγμάτων αφορά μακροπρόθεσμες λύσεις ρύθμισης (51%) και ακολουθούν οι λύσεις οριστικής διευθέτησης (36%) και οι βραχυπρόθεσμες λύσεις ρύθμισης (13%). Σημειώνεται ότι με στοιχεία Δεκεμβρίου 2022 το υπόλοιπο των ρυθμισμένων ανοιγμάτων στα οποία έχουν εφαρμοστεί λύσεις οριστικής διευθέτησης ανήλθε σε 6,5 δισ. ευρώ, ενώ τα αντίστοιχα υπόλοιπα για τις βραχυπρόθεσμες ρυθμίσεις ήταν 2,4 δισ. ευρώ και για τις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις 9,2 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσοστό (49%) των βραχυπρόθεσμων ρυθμίσεων αφορά λύσεις κεφαλαιοποίησης ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενώ πιο συνήθεις τύποι μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων είναι οι λύσεις παράτασης διάρκειας, μερικής διαγραφής οφειλής και διαχωρισμός οφειλής, με ποσοστό 27%, 33% και 29% αντίστοιχα.
Την ίδια περίοδο, μεταξύ των λύσεων οριστικής διευθέτησης, οι ρυθμίσεις που υπόκεινται σε καθεστώς νομικής προστασίας (60% του συνόλου) και οι λύσεις διακανονισμού απαιτήσεων (21% του συνόλου) αποτελούν τους πιο συνήθεις τύπους ρυθμίσεων.
Σημειώνεται ότι στις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις κατατάσσονται τύποι ρυθμίσεων με διάρκεια μεγαλύτερη των δύο ετών, λαμβάνοντας υπόψη συντηρητικές παραδοχές για την εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη μέχρι τη λήξη του προγράμματος αποπληρωμής. Στις λύσεις οριστικής διευθέτησης περιλαμβάνονται οποιεσδήποτε μεταβολές του είδους της συμβατικής σχέσης ή ο τερματισμός αυτής.
Πέραν των δανείων που έχουν αγοραστεί από funds, οι Εταιρείες Διαχείρισης διαχειρίζονται και ανοίγματα 23,2 δισ. ευρώ που τους έχουν ανατεθεί από τράπεζες. Στο τέλος του 2022 το 55% των ανοιγμάτων αυτών αφορούσαν μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.
Το μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου που διαχειρίζονται οι Εταιρείες Διαχείρισης για λογαριασμό πιστωτικών ιδρυμάτων αφορά χαρτοφυλάκιο επιχειρηματικής πίστης (49%), ενώ ακολουθούν το χαρτοφυλάκιο στεγαστικής πίστης (41%) και το χαρτοφυλάκιο καταναλωτικής πίστης (10%).
Το 2022 οι αποπληρωμές και ρευστοποιήσεις εξασφαλίσεων αναφορικά με τα ανοίγματα που διαχειρίζονται οι ΕΔΑΔΠ για λογαριασμό των πιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώθηκαν σε 1,94 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,76 δισ. ευρώ ήταν αποπληρωμές και 0,18 δισ. ευρώ ρευστοποιήσεις υφιστάμενων εξασφαλίσεων.
Σημειώνεται ότι η Τράπεζα της Ελλάδος έχει χορηγήσει άδεια λειτουργίας σε συνολικά 26 Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ), με αντικείμενο τη διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, εκ των οποίων σήμερα λειτουργούν οι 23. Ο βαθμός δραστηριοποίησης των υφιστάμενων εταιριών διαφοροποιείται σημαντικά. Συγκεκριμένα, οι 3 μεγαλύτερες εταιρείες κατέχουν σωρευτικό μερίδιο αγοράς 84% με βάση τη συνολική αξία των υπό διαχείριση ανοιγμάτων, ενώ 15 εταιρίες καταγράφουν ελάχιστη έως μηδαμινή δραστηριότητα (μερίδιο μικρότερο του 1%).
