Ροή
Ένα ακόμα τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), και μάλιστα το μεγαλύτερο σε μήκος και προϋπολογισμό, φαίνεται ότι πλέον εισέρχεται στην τελική ευθεία με τα ισχυρά εργοληπτικά σχήματα να ετοιμάζονται να δώσουν «μάχη» (και) για αυτό το έργο. Ο λόγος για το «φιλέτο» της παραχώρησης στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο του ΒΟΑΚ, εκτιμώμενου ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Χτες, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ανακοίνωσε ότι πλέον «ανοίγει ο δρόμος» για την Β’ Φάση του Διαγωνισμού στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο του ΒΟΑΚ, μήκους 157,5 χλμ, το οποίο θα υλοποιηθεί ως σύμβαση παραχώρησης, καθώς εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως είχε αναδείξει το insider.gr. σε σχετικά του θέματα, αυτή η διαδικασία σημείωσε μια σχετική καθυστέρηση μερικών μηνών καθώς υπήρχαν ενστάσεις από τοπικούς φορείς για κάποια θέματα (π.χ. χάραξη κ.α.), με το υπουργείο να επιχειρεί να «συνθέσει» λύσεις και απόψεις και με τη βοήθεια συμβούλων.
Μέσα στο 2022 οι προσφορές, ποιοι το διεκδικούν
Σε κάθε περίπτωση, ο διαγωνισμός μπαίνει πλέον σε νέα φάση. Κατά τη Β’ Φάση προβλέπεται η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών των υποψηφίων, ενώ στόχος είναι εντός του 2023 να ξεκινήσουν οι εργασίες. Υπενθυμίζεται ότι τα σχήματα που διεκδικούν το έργο είναι οι ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, VINCI, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ – INTERTOLL. Μένει να δούμε βέβαια αν προκύψουν αλλαγές στις συνθέσεις των κοινοπραξιών, όπως έχει συμβεί και σε άλλους διαγωνισμούς (π.χ. τα οδικά ΣΔΙΤ).
Το τμήμα του αυτοκινητόδρομου από τα Χανιά μέχρι τη Χερσόνησο (Ηράκλειο), είναι μήκους 157 χλμ. («Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση του ΒΟΑΚ στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο»). Πρόκειται επί της ουσίας για το μεγαλύτερο κομμάτι του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτη, που θα προχωρήσει με το μοντέλο σύμβασης παραχώρησης, με το τμήμα επίσης Κίσσαμος – Χανιά να «κουμπώνει» ως προαίρεση στην εν λόγω σύμβαση.
Σημειώνεται ότι, εντός του φθινοπώρου θα υποβληθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το τμήμα της προαίρεσης της σύμβασης, Κίσσαμος – Χανιά, ενώ σε διαβούλευση βρίσκεται η ΜΠΕ για τις τρεις παρακάμψεις, Χανίων, Ηρακλείου και Ρεθύμνου. Το τμήμα Κίσσαμος-Χανιά (προαίρεση στη σύμβαση παραχώρησης με εκτιμώμενο κόστος 180 εκατ. ευρώ) προβλέπεται να έχει μήκος αυτοκινητόδρομου 37,5 χλμ. Η τυπική διατομή του αυτοκινητόδρομου έχει πλάτος οδοστρώματος 21,5 μέτρα με 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ και κεντρική νησίδα.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Ο ΒΟΑΚ είναι ένα από τα έργα που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με συνολικά 427 εκατ. ευρώ (η παραχώρηση με 200 εκατ. το δημόσιο έργο με το σύνολο της δαπάνης 137 εκατ. ευρώ και το ΣΔΙΤ με 90 εκατ.). Ως εκ τούτου υπάρχουν δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα – ορόσημα. Το πρώτο είναι το 2ο τρίμηνο του 2023 κατά το οποίο θα πρέπει να έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις υλοποίησης και για τα τρία τμήματα του έργου. Το 2ο τρίμηνο του 2025 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το 60% της αξίας των κατασκευαστικών εργασιών για τα τμήματα Χερσόνησος – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, ενώ το 4ο τρίμηνο του 2025 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και δοθεί στην κυκλοφορία, τα τμήματα Χερσόνησος – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, ενώ για το Χανιά – Ηράκλειο θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εργασίες που αντιστοιχούν στο 15% του κόστους του έργου.
Τεχνικά Χαρακτηριστικά τμήματος Χανιά – Ηράκλειο
Στα βασικά χαρακτηριστικά του έργου, προβλέπεται, μεταξύ άλλων:
- Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 157,5 χλμ. και παράπλευρου/κάθετου δικτύου περίπου 150 χλμ.
- 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
- 26 σήραγγες
- 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
- 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
Πότε «μπαίνουν» εργοτάξια
Σε γενικές γραμμές πάντως, το υπουργείο επιθυμεί να «μπούνε» κάποια εργοτάξια στην Κρήτη εντός του 2022, έχοντας ως ευρύτερο στόχο να ολοκληρωθεί το σύνολο του έργου την προσεχή 5ετία. «Για το μεγάλο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, θα προχωρήσουμε με τις δεσμευτικές προσφορές και μέσα στο 2023 θα ξεκινήσουν και σε αυτό το τμήμα οι εργασίες, καθώς το φθινόπωρο θα έχουμε εργοτάξια στο τμήμα Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος και θα ακολουθήσει έως τέλος του έτους το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη», ανέφερε χτες σχετικά ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Καραμανλής.
Τα άλλα «κομμάτια» του αυτοκινητόδρομου
Υπενθυμίζεται ότι ήδη έχουμε αναδόχους στα 2 άλλα «κομμάτια» του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, στο «τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη» (ΣΔΙΤ, ύψους 300 εκατ. ευρώ) η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – INTRAKAT και στο οδικό τμήμα «Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος» η ΑΚΤΩΡ (δημοπρατήθηκε ως δημόσιο έργο).
Τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη
Στο τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη που θα υλοποιηθεί μέσω ΣΔΙΤ, υπάρχει προσωρινός ανάδοχος και αναμένεται η συμβασιοποίηση εντός του φθινοπώρου. Τα πρώτα εργοτάξια αναμένεται να στηθούν στο τέλος του 2022. Προϋπολογισμός έργου 290 εκατ. €. Τεχνικά Στοιχεία: Μήκος αυτοκινητοδρόμου:22,44 χλμ. και παράπλευρου / κάθετου δικτύου 9,65 χλμ., 12 γέφυρες (1,7 χλμ.), 5 σήραγγες (συνολικού μήκους 6,75 χλμ.)
Τμήμα Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος
Για το τμήμα Νεάπολη – Αγ. Νικόλαος που θα υλοποιηθεί ως δημόσιο έργο, αναμένεται η υπογραφή σύμβασης με τον ανάδοχο εντός των προσεχών ημερών και στις αρχές του φθινοπώρου να στηθούν τα πρώτα εργοτάξια και να εκκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες. Το μήκος του αυτοκινητοδρόμου είναι 14 χλμ. και ο προϋπολογισμός του έργου είναι 186 εκατ. €.
Τι αναφέρει η έγκριση περιβαλλοντικής μελέτης από το ΥΠΕΝ
Χτες, αναρτήθηκε από το ΥΠΕΝ και η έγκριση περιβαλλοντικής μελέτης για το τμήμα παραχώρησης του ΒΟΑΚ. Όπως σημειώνεται, ο Αυτοκινητόδρομος 90 (Α90) ή Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) είναι το προγραμματιζόμενο οδικό έργο της Κρήτης που εκτείνεται από το Καστέλι Κισσάμου μέχρι τη Σητεία. Το παρόν έργο αφορά στο οδικό τμήμα από τα Χανιά έως το Ηράκλειο και αναφέρεται στη νέα χάραξη του ΒΟΑΚ με χαρακτηριστικά αυτοκινητόδρομου, που συνίσταται από τέσσερα (4) τμήματα:
- Το τμήμα Σούδα – Βρύσες με μήκος περί τα 25,7 km από το πέρας του κατασκευασμένου εν λειτουργία τμήματος παράκαμψης Χανίων (ΧΘ 8+000), ενώ το τέλος του βρίσκεται στη ΧΘ 33+718.
- Το τμήμα Βρύσες - Ατσιπόπουλο με μήκος περί τα 21,8 km από τη ΧΘ 33+718 (πέρας τμήματος Σούδα – Βρύσες) έως την αρχή του υφιστάμενου τμήματος του ΒΟΑΚ Παράκαμψη Ρεθύμνου.
- Το τμήμα Αμάρι – Σκαλέτα με μήκος περί τα 12,4 km από το πέρας του υφιστάμενου τμήματος του ΒΟΑΚ (Παράκαμψη Ρεθύμνου) έως τη ΧΘ 75+000.
- Το τμήμα Σκαλέτα - Λινοπεράματα με μήκος περί τα 46,7 km από τη ΧΘ 75+000 (πέρας του τμήματος Αμάρι – Σκαλέτα) έως τη ΧΘ 121+660 στην αρχή του υφιστάμενου ΑΚ Λινοπεραμάτων, που αποτελεί και την αρχή του υφιστάμενου οδικού άξονα (με διατομή αυτοκινητόδρομου) παράκαμψης Ηρακλείου.
Η διοικητική υπαγωγή του έργου είναι στους Δήμους Χανίων, Αποκορώνου (ΠΕ Χανίων), Ρεθύμνης, Μυλοποτάμου (ΠΕ Ρεθύμνης), και Μαλεβιζίου (ΠΕ Ηρακλείου).
Ο σχεδιασμός του έργου περιλαμβάνει νέα χάραξη (στις περιοχές με μορφολογικές δυσχέρειες και έντονες ανθρωπογενείς χρήσεις) συνδυαστικά με βελτίωση και λειτουργική αναβάθμιση της υφιστάμενης οδικής υποδομής (κάνοντας χρήση του χώρου κατάληψης και της ζώνης απαλλοτρίωσης της υπάρχουσας εθνικής οδού Χανιά – Ηράκλειο), ώστε ακολούθως η νέα οδός να αποκτήσει και να λειτουργήσει με χαρακτηριστικά αυτοκινητόδρομου. Ειδικότερα, στο βασικό σχεδιασμό του έργου (επιλεγείσα λύση οδοποιίας με μηκοτομή και οριζοντιογραφία) και στο τεχνικό αντικείμενο του έργου περιλαμβάνονται όλες οι απαραίτητες εργασίες οδοποιίας για την ολοκλήρωση του τμήματος «Χανιά – Ηράκλειο» με χαρακτηριστικά και προδιαγραφές Αυτοκινητόδρομου και ακολούθως η λειτουργία του, προς εξασφάλιση όσο το δυνατόν ασφαλέστερων κυκλοφοριακών συνθηκών (π.χ. κόμβους σύνδεσης με το υπόλοιπο δίκτυο, αποκατάσταση λειτουργίας του δευτερεύοντος δικτύου ή πρόβλεψη νέου, διαμόρφωση των παραπλεύρων οδών, όλα τα συνοδά έργα, όπως υδραυλικά, ηλεκτρομηχανολογικά, σταθμοί διοδίων, ΣΕΑ, κ.λπ.).
Ως προς την κατασκευή (περίοδος Μελετών – Κατασκευής)
Οι βασικές εργασίες/έργα που προγραμματιζόνται είναι: - η εκτέλεση κάθε είδους χωματουργικών έργων για τη διαμόρφωση οδικού άξονα με ενιαία τετράιχνη διατομή πλάτους 21,50m (χωρίς τις πλευρικές διαμορφώσεις) που αποτελείται από 2 λωρίδες κυκλοφορίας/κατεύθυνση, Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.), κεντρική νησίδα διαχωρισμού της κυκλοφορίας με αμφίπλευρο στηθαίο ΣΑΟ τύπου New Jersey, - το απαραίτητο παράπλευρο (κάθετο και παράλληλο) οδικό δίκτυο εξυπηρέτησης, - τα απαραίτητα τεχνικά έργα όπως γέφυρες, σήραγγες, ανισόπεδοι κόμβοι, υδραυλικά έργα, αντιστηρίξεις κ.λπ, ήτοι 17 Ανισόπεδοι κόμβο/ ημικόμβοι, 75 γέφυρες συνολικού μήκους (2 κλάδων) περί τα 13,2 km, 21 σήραγγες συνολικού μήκους (2 κλάδων) περί τα 31,5 km, 18 σήραγγες ανοικτής εκσκαφής (cut & cover) συνολικού μήκους (2 κλάδων) περί τα 9.6 km, 58 Ανισόπεδες Διαβάσεις (53 Κάτω Διαβάσεις και 5 Άνω), 136 οχετοί (σωληνωτοί και κιβωτοειδούς διατομής) διαφόρων διαστάσεων, 266 έργα αντιστήριξης (τοίχοι/ πασσαλότοιχοι) συνολικού μήκους περί τα 46,5 km - η χωροθέτηση Κέντρων Ελέγχου Σηράγγων (ΚΕΣ), Κέντρου Λειτουργίας και Συντήρησης, Σταθμού Εξυπηρέτησης επιβατών (ΣΕΑ), - οι εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτόστρωσης, ασφάλισης και σήμανσης, οδοφωτισμού κ.λπ.
Ως προς τη λειτουργία (περίοδος λειτουργίας – εκμετάλλευσης)
Μετά την ολοκλήρωση των ανωτέρω, εκ των οποίων θα προκύψει και το κατά φυσική υπόσταση έργο, περιλαμβάνεται και η λειτουργία του αυτοκινητόδρομου, κατά την οποία και για όλο τον κύκλο ζωής του, προβλέπονται έργα και εργασίες που σχετίζονται με την εξασφάλιση του απαιτούμενου επιπέδου ασφαλούς οδικής κυκλοφορίας και εξυπηρέτησης των χρηστών του ολοκληρωμένου έργου, όπως συντήρηση, εκμετάλλευση, λειτουργική βελτίωση, αποκατάσταση ζημιών, επέκταση/αναβάθμιση παροχούμενων υπηρεσιών κ.λπ. Ενδεικτικά (και όχι περιοριστικά) αναφέρονται τα εξής: - Παρακολούθηση κατάστασης οδοστρωμάτων (συντήρηση, επιδιόρθωση, ανακατασκευή) και ανανέωση διαγράμμισης, - Παρακολούθηση κατάστασης (συντήρηση, επιδιόρθωση, ανακατασκευή) επισφαλών θέσεων /σημείων του αυτοκινητόδρομου (πρανή, υπόγεια έργα), - Συντήρηση της σήμανσης, του οδοφωτισμού και των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, - Λειτουργία του συστήματος διαχείρισης του αυτοκινητοδρόμου (κάμερες, ηλεκτρονικές πινακίδες, τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης, συστήματα καταγραφής κυκλοφορίας και αυτόματης ανίχνευσης συμβάντων, σταθμοί μέτρησης θορύβου και ατμοσφαιρικής ρύπανσης κλπ), - Αποκατάσταση της περίφραξης, - Αντιθορυβική προστασία, - Λειτουργία/εκμετάλλευση ΣΕΑ, ΚΕΣ.
