Ροή
Σημαντικές εξελίξεις για το δίκτυο του Μετρό της Αθήνας και τον αρμόδιο φορέα της Αττικό Μετρό φέρνει το 2022 σε μια σειρά από μέτωπα και… επεκτάσεις. Βέβαια, οι πλέον κομβικές εξελίξεις και διαδικασίες για τη νέα χρονιά δεν είναι άλλες από την προώθηση και επιτάχυνση των εργασιών, πρόδρομων ή βασικών, για την περίφημη πρώτη φάση της γραμμής 4 αλλά και η παράδοση σε λειτουργία της επέκτασης της γραμμής 3, από τη Νίκαια μέχρι το Δημοτικό Θέατρο, η οποία, σύμφωνα με τον μέχρι τώρα προγραμματισμό, θα γίνει το καλοκαίρι του 2022.
Ωστόσο, το 2022 φαίνεται να «κρύβει» και άλλες εξελίξεις, διεργασίες και διαγωνισμούς αναφορικά με την επέκταση του Μετρό αλλά και του «συγγενικού» Ηλεκτρικού Σιδηρόδρομου (του γνωστού μας ΗΣΑΠ). Και αυτό καθώς μέσα στο 2022 φαίνεται να δημοπρατείται η επέκταση της γραμμής 2 του Μετρό προς Ίλιον με τρεις νέους σταθμούς, συνολικό μήκος τέσσερα χιλιόμετρα και προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ ενώ δρομολογούνται διεργασίες (σε επίπεδο μελετών κ.α.) και για την δημιουργία μιας νέας γραμμής του ΗΣΑΠ που θα ενώνει το Θησείο με το Φάληρο και το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, βασική εξέλιξη για το 2022, εφόσον δεν προκύψουν ανατροπές και καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα λόγω αντιδράσεων που υπάρχουν για τις χωροθετήσεις σταθμών (π.χ. Εξάρχεια) ή την κοπή δέντρων, θα αποτελέσει η πλήρης ενεργοποίηση των εργοταξίων της γραμμής 4 (Άλσος Βεΐκου – Γουδή). Δηλαδή, μέσα στη χρονιά θα εγκατασταθούν εργοτάξια σε Γουδή, Ιλίσια, Πανεπιστημιούπολη, Καισαριανή, Εξάρχεια, Κυψέλη, Ελικώνος και Γαλάτσι. Πάντως, θα πρέπει πρώτα να συνεχιστούν με έντονο ρυθμό οι πρόδρομες εργασίες που έχει αναλάβει η ΕΡΕΤΒΟ, να παραδοθεί στον ανάδοχο του έργου, την κοινοπραξία «ΑΒΑΞ – GHELLA – ALSTOM, το εργοτάξιο στη Βεΐκου, όπου είναι ένα από τα δύο άκρα της γραμμής με το άλλο να είναι η Κατεχάκη, στα οποία θα εγκατασταθούν οι δύο μετροπόντικες, με τις εκτιμήσεις για την έναρξη των βασικών εργασιών να δείχνουν προς το τέλος του έτους. Ως γνωστόν, η Γραμμή 4 του μετρό θα εξυπηρετεί σε καθημερινή βάση 340.000 επιβάτες. Το έργο θα ξεκινά από το Άλσος Βεΐκου, θα διατρέχει το κέντρο και θα καταλήξει στο Γουδή, με μήκος 12,8 χλμ. ενώ θα περιλαμβάνει 15 υπόγειους σταθμούς.
Επίσης κομβική και σημαντική εξέλιξη αποτελεί η παράδοση σε κυκλοφορία, το καλοκαίρι του 2022 (εάν δεν προκύψουν αναβολές), του συνόλου της επέκτασης της γραμμής 3 προς Πειραιά, μήκους 7,6 χιλιομέτρων με έξι σταθμούς. Ήδη λειτουργούν οι τρεις πρώτοι σταθμοί (Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός, Νίκαια) και βρίσκονται σε τελικό στάδιο οι τρεις άλλοι (Μανιάτικα, Πειραιάς, Δημοτικό Θέατρο). Με την πλήρη λειτουργία της συγκεκριμένης επέκτασης θα εξυπηρετούνται πάνω από 130.000 επιβάτες ημερησίως. Να σημειωθεί ότι με αυτή τη γραμμή ο Πειραιάς και το λιμάνι του ενώνονται άμεσα με το κέντρο της Αθήνας και το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στα Σπάτα, με την πόλη να μετατρέπεται σε συγκοινωνιακό κόμβο αν συνδυάσουμε και συνυπολογίσουμε τις Γραμμές 1 και 3, τον προαστιακό σιδηρόδρομο και το Τραμ.
Πέραν αυτών, όπως έχει αναδείξει το insider, εντός του 2022 αναμένεται η δημοπράτηση της επέκτασης της γραμμής 2 προς Ίλιον με τρεις νέους σταθμούς, με συνολικό μήκος τέσσερα χιλιόμετρα και προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ. Έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι προκαταρκτικές εργασίες και διερευνήσεις και συντάσσεται η προμελέτη ώστε να βγει στον αέρα ο διαγωνισμός εντός του νέου έτους. Προβλέπεται πως με την επέκταση θα εξυπηρετούνται καθημερινά πάνω από 50.000 επιβάτες, ενώ μελλοντικά η Αττικό Μετρό επεξεργάζεται σχέδιο επέκτασης προς περιοχές όπως το Καματερό, τα Νέα Λιόσια, το Μενίδι – Αχαρνές. Πρόσφατα ο υφυπουργός Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης, ανέφερε για το συγκεκριμένο έργο πως «εντός του 2022 θα ολοκληρωθούν και οι μελέτες για την επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον με τρεις νέους σταθμούς». Η πρώτη στάση θα είναι ο σταθμός ΠΑΛΑΤΙΑΝΗ στη συμβολή των οδών Θηβών και Καππαδοκίας και ο δεύτερος είναι ο σταθμός ΙΛΙΟΝ στη συμβολή των οδών Θηβών και Ελαιών. Ο νέος τερματικός σταθμός θα ονομάζεται ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ και θα κατασκευαστεί στη συμβολή των οδών Αγίου Νικολάου και Παραμυθιάς στα σύνορα Ιλίου και Καματερού.
Το καλοκαίρι του 2022, το insider είχε αναδείξει τις δηλώσεις του κ. Νικόλαου Κουρέτα (Διευθύνων Σύμβουλος της Αττικό Μετρό) από το βήμα του 4ου Συνεδρίου Υποδομών & Μεταφορών – ITC 2021 όπου είχε κάνει λόγο, μεταξύ άλλων, για την επέκταση της Γραμμής 1 προς Καλλιθέα και Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Όπως είχαμε αναφέρει και τότε, η Αττικό Μετρό μελετά την επέκταση της Γραμμής 1 προς Καλλιθέα και Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος με τέσσερις σταθμούς, συνολικού ύψους 450 εκατομμυρίων, αλλά και την επέκταση της Γραμμής 2 προς τη Γλυφάδα, με τρεις σταθμούς και με προϋπολογισμό 300 εκατομμύρια ευρώ. Για τον κλάδο προς Καλλιθέα σημείωνε ο κ. Κουρέτας ότι έχουν γίνει κάποιες πρώτες μελέτες χάραξης ενώ, όπως ανέφερε, «ξεκινάνε οι τοπογραφικές, γεωλογικές μελέτες». Ο νέος κλάδο της Γραμμής 1 (Πειραιάς-Κηφισιά) θα καλύψει τις περιοχές των Πετραλώνων, της Καλλιθέας και θα τερματίζει στο Κέντρο Πολιτισμού στο Φάληρο. Προβλέπεται η δημιουργία 4 σταθμών σε Χαμοστέρνας, Πλατεία Δαβάκη, Τζιτζιφιές, ΚΠΙΣΝ, η γραμμή θα έχει μήκος περίπου 5 χλμ. ενώ θα εξυπηρετεί 65.000 επιβάτες την ημέρα.
Για την επέκταση προς Γλυφάδα ολοκληρώθηκε η χάραξη και η Αττικό Μετρό προχωρά στις επόμενες μελέτες. Σύμφωνα με τα όσα προέβλεπε η συγκοινωνιακή μελέτη για την τεκμηρίωση της σκοπιμότητας της βέλτιστης λύσης για τη χάραξη της επέκτασης της γραμμής 2 του Μετρό στα νότια προάστια της Αττικής, στην περιοχή της Γλυφάδας, θα χωροθετηθούν συνολικά τρεις σταθμοί. Ο πρώτος σταθμός θα βρίσκεται κάτω από την Πλατεία Μακεδονίας, ο δεύτερος σταθμός θα γίνει στη διασταύρωση της Βουλιαγμένης με τη Γρηγορίου Λαμπράκη και ο τρίτος σταθμός θα γίνει στην πλατεία Αγίου Κωνσταντίνου στη Γλυφάδα, όπου θα συναντήσει το τραμ, όπως και τον βασικό κόμβο αστικών συγκοινωνιών. Το κόστος της επέκτασης εκτιμάται στα 200 -250 εκατ. ευρώ.
Όπως έχει αναφέρει από καιρό το insider, έχουν ήδη ξεκινήσει οι μελέτες για τις επεκτάσεις της Γραμμής 4 Άλσος Βεΐκου – Πετρούπολη με προϋπολογισμό 600 εκατ. ευρώ (θα διαθέτει έξι σταθμούς σε Νέα Ιωνία – Πευκάκια – Νέα Φιλαδέλφεια – Πάρκο Τρίτση – Ίλιον – Πετρούπολη) και Γουδή – Μαρούσι – Εθνική Οδός (ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, με 8 σταθμούς και μήκος σχεδόν 14 χλμ., ωστόσο απαιτούνται κεφάλαια και χρόνος ωρίμανσης) και Ευαγγελισμός – Υμηττός. Αναφορικά με την τελευταία, η σημασία της αναδεικνύεται εν όψει και της ανάπλασης του χώρου της παλιάς ΠΥΡΚΑΛ ώστε να μεταφερθούν εκεί υπουργεία και δημόσιες υπηρεσίες. Η επέκταση από τον Ευαγγελισμό προς Παγκράτι, Βύρωνα και Υμηττό εκτιμάται, βάσει σχεδίων, ότι θα έχει τρεις νέους σταθμούς και συνολικό μήκος 4,5 χιλιόμετρα, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ.
Προφανώς βέβαια, τα σχέδια της Αττικό Μετρό για νέες επεκτάσεις (πέραν αυτής προς Πειραιά ή της πρώτης φάσης της Γραμμής 4) απαιτούν όχι μόνο μελέτες και χρόνο ωρίμανσης, αλλά και μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες καθώς εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν κεφάλαια σχεδόν 3 δισ. ευρώ. Κατά συνέπεια, ο νέος «χάρτης» του Μετρό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για την Αττική Μετρό, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και τους εμπλεκόμενους φορείς.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι γενικότερα τα έργα Μετρό (σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη) έτυχαν ειδικής αναφοράς στο πρόγραμμα του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για το 2022, όπως αναφέρονταν και στο Ενοποιημένο Σχέδιο Κυβερνητικής Πολιτικής. Κατά βάση βέβαια, η αναφορά αφορούσε στην ολοκλήρωση έργων Μετρό Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
Βάσει της εισήγησης, τα έργα ανάπτυξης δικτύου Μετρό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αποτελούν τα μεγαλύτερα συγκοινωνιακά, αναπτυξιακά και περιβαλλοντικά έργα υποδομής που κατασκευάζονται στη χώρα. Η ολοκλήρωση των έργων αυτών θα καλύψει τις ανάγκες του διαρκώς αυξανόμενου βαθμού κινητικότητας του πληθυσμού των δύο πόλεων και αναμένεται να προσφέρει λύση κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμης μετακίνησης, αντιμετωπίζοντας το μείζον πρόβλημα της κυκλοφοριακής συμφόρησης, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην εξοικονόμηση χρόνου των μετακινούμενων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Τα νέα έργα Μετρό που θα συμβάλλουν στην βελτίωση του συγκοινωνιακού προφίλ της Ελλάδας είναι τα εξής:
- Μετρό Αθήνας: Επέκταση της Γραμμής 4 (τμήμα: Άλσος Βεΐκου – Γουδή), Επέκταση της Γραμμής 3 προς Πειραιά.
- Μετρό Θεσσαλονίκης: Επέκταση προς Καλαμαριά, Κατασκευή Βασικής Γραμμής, Πρόδρομες εργασίες για την επέκταση προς Δυτική Θεσσαλονίκη.
Φορέας Υλοποίησης: Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Ποιους αφορά: Τους μετακινούμενους στην Πρωτεύουσα και τη Συμπρωτεύουσα
Ορόσημα:
- Μετρό Αθήνας: Γραμμή 4 Άλσος Βεΐκου – Γουδή - Ολοκλήρωση του 7% των έργων το 3ο τρίμηνο 2022.
- Μετρό Αθήνας: Επέκταση Γραμμής 3 προς Πειραιά- Ολοκλήρωση των εργασιών 4ο τρίμηνο 2022.
- Μετρό Θεσσαλονίκης: Επέκταση προς Καλαμαριά - Υπογραφή Σύμβασης τροχαίου υλικού το 4ο τρίμηνο 2022.
- Μετρό Θεσσαλονίκης: Κατασκευή Βασικής Γραμμής - Ολοκλήρωση απόσπασης αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου 2ο τρίμηνο 2022 - Υπογραφή Σύμβασης τροχαίου υλικού 3ο τρίμηνο 2022.
- Μετρό Θεσσαλονίκης: Πρόδρομες εργασίες για την επέκταση προς Δυτική Θεσσαλονίκη -Εκκίνηση πρόδρομων εργασιών αναδόχου 1ο τρίμηνο 2022.
