Ροή
Οι προοπτικές και οι προκλήσεις για την παγκόσμια οικονομία το 2020, οι προκλήσεις της νέας δεκαετίας και ο ορίζοντας της οικονομικής πολιτικής, αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό, η ποιότητα επενδεδυμένου κεφαλαίου και η παραγωγικότητα στην ελληνική οικονομία είναι μερικά από τα σημαντικότερα στοιχεία που παρουσιάζονται στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της Alpha Bank.
Οι προκλήσεις της νέας δεκαετίας και ο ορίζοντας της οικονομικής πολιτικής
Όπως αναφέρει η τράπεζα, η αυγή της νέας δεκαετίας χαρακτηρίζεται αφενός από το ασταθές διεθνές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον και αφετέρου από την προσδοκία επανόδου του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας μας σε τροχιά σύγκλισης με τον κοινοτικό μέσο, μετά τη μακροχρόνια οικονομική ύφεση που στιγμάτισε την περασμένη δεκαετία.
Η ήπια ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας των τελευταίων ετών, η οποία ενεθάρρυνε αυτές τις προσδοκίες, στηρίχθηκε κυρίως στην ενίσχυση της ενεργού ζήτησης. Συγκεκριμένα, το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας σημειώνει άνοδο την τελευταία τριετία, χάρη στη συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης και των καθαρών εξαγωγών, ενώ αναμένεται ισχυροποίηση του ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ το τρέχον έτος (Γράφημα 1).
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η επενδυτική δαπάνη αναμένεται να ενισχυθεί σημαντικά στο διάστημα 2020-2021 αποτελώντας το βασικό μοχλό επέκτασης της οικονομικής δραστηριότητας. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν καθοριστικής σημασίας για τις μελλοντικές παραγωγικές δυνατότητες της χώρας και τη συμμετρική ενίσχυση της πλευράς της προσφοράς.
Το οικονομικό περιβάλλον που κληρονόμησε το 2020
Η επιβράδυνση που σημείωσε η παγκόσμια οικονομία το 2019 προκλήθηκε σε σημαντικό βαθμό από την ανησυχία ότι η αμερικανική οικονομία θα μπορούσε να συρρικνωθεί, εξαιτίας της όξυνσης της εμπορικής αντιπαράθεσης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας. Ωστόσο, η χαλάρωση της εμπορικής έντασης μεταξύ των δύο εταίρων στη διάρκεια του έτους, σε συνδυασμό με την απόφαση της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ να μειώσει τα βασικά της επιτόκια, λειτούργησαν υποστηρικτικά στην οικονομική δραστηριότητα.
Παρόλο που δεν υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις που να υποδηλώνουν ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης της παγκόσμιας οικονομίας πρόκειται να υποχωρήσει σημαντικά το 2020, το οικονομικό περιβάλλον συνεχίζει να επηρεάζεται από την αβεβαιότητα που επικρατεί στο πεδίο των επιχειρηματικών επενδύσεων. Οι συνθήκες που επικρατούν στις αγορές εργασίας εξακολουθούν να υποστηρίζουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών και τις καταναλωτικές δαπάνες, υποβοηθούμενες από το χαμηλό πληθωρισμό, συμβάλλοντας στην άμβλυνση του αντίκτυπου της μείωσης των επιχειρηματικών επενδύσεων. Η ανακατανομή των εμπορικών δραστηριοτήτων μεταξύ των χωρών και η προσαρμογή που σταδιακά επέρχεται στις αλυσίδες εφοδιασμού, ως απόρροια των συνεχιζόμενων εμπορικών αντιπαραθέσεων, επιδρά αρνητικά στη ζήτηση, εξασθενίζοντας την οικονομική ανάπτυξη, καθώς μειώνονται τα κίνητρα για επενδύσεις.
Η κάμψη των επιχειρηματικών επενδύσεων σχετίζεται με την αβεβαιότητα που αφορά τη μελλοντική ζήτηση, η οποία απορρέει σε μεγάλο βαθμό από τις ανησυχίες για το παγκόσμιο εμπόριο. Οι επιχειρήσεις προετοιμάζονται να διαχειριστούν την επιβράδυνση, χωρίς πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα (που επιβεβαιώνεται από το μειούμενο αλλά ακόμη υψηλό ποσοστό χρησιμοποίησης της παραγωγικής τους ικανότητας), υιοθετώντας στάση αναμονής. Ταυτόχρονα, σε πολλές χώρες η ευελιξία στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής παραμένει περιορισμένη, παρά το γεγονός ότι η υιοθέτηση μιας επεκτατικού χαρακτήρα νομισματικής πολιτικής αποτελεί την ενδεδειγμένη κίνηση, προκειμένου τα χαμηλά επιτόκια να στηρίξουν την αναπτυξιακή διαδικασία.
