Ροή
Να χυθεί άπλετο φως στα άδυτα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και δη στα πεπραγμένα των τελευταίων ετών ζητά η κυβέρνηση. Ειδικότερα, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, με επιστολές τους προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς – Τράπεζα της Ελλάδας, Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, Ένωση Ελληνικών Τραπεζών – ζητά αναλυτικές εκθέσεις για τα πεπραγμένα των τελευταίων ετών στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Ο Γιάννης Δραγασάκης ζητά από όλους τους φορείς αναλυτικά στοιχεία για το κόστος του Δημοσίου στη διάσωση, την εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τη συμμετοχή των Ταμείων.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στην επιστολή του ο κ. Δραγασάκης «επιχειρείται να καλλιεργηθεί ένα ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα, με αιτιάσεις για «καθυστέρηση διαδικασίας», «ξεπούλημα σε αρπαχτικά», «αφελληνισμό των τραπεζών», «απεμπόληση των δικαιωμάτων του Δημοσίου», «ευθύνες της κυβέρνησης για την απώλεια 40 δισ. ευρώ», «καταστροφή των ασφαλιστικών ταμείων» κ.λπ.
Υπό αυτό το πρίσμα «η κυβέρνηση θεωρεί εύλογο το ενδιαφέρον της κοινωνίας να ενημερωθεί για τις εξελίξεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το κόστος που είχε ως τώρα η στήριξη των τραπεζών και η προστασία των καταθέσεων, τις αιτίες της απαξίωσης των μετοχών των τραπεζών και τις προϋποθέσεις, ώστε η πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση να είναι και η τελευταία».
Αναλυτικά η επιστολή του κ. Δραγασάκη έχει ως εξής:
Προς:
1. κο Γ. Στουρνάρα, Διοικητή Τράπεζας της Ελλάδος
2. κο Γ. Μιχελή, Πρόεδρο Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας
3. κο X. Γκότση, Πρόεδρο Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
4. κα Λ. Κατσέλη, Πρόεδρο Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών
Θέμα: Έκθεση για την πορεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την αποτίμηση της εξέλιξης των ανακεφαλαιοποιήσεων
Με την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας, η οποία εξελίσσεται εντός χρονοδιαγράμματος και βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης, προκύπτουν τα ακόλουθα δεδομένα:
• Αποφεύχθηκε ο κίνδυνος για bail in (κούρεμα) καταθέσεων, που θα είχε σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες.
• Υπήρξε μεγάλη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, με αποτέλεσμα την εισροή περισσότερων από 5 δισ. ευρώ νέων κεφαλαίων στις τράπεζες, σε μια περίοδο που εξακολουθούν να είναι σε ισχύ οι κεφαλαιακοί έλεγχοι.
• Το κόστος για το Ελληνικό Δημόσιο μέσω της συμμετοχής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην ανακεφαλαιοποίηση είναι σημαντικά μικρότερο από τα 25 δισ. ευρώ, που ήταν οι αρχικές προβλέψεις, με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας στο πλαίσιο του νέου προγράμματος και τον περιορισμό της επίπτωσης στο δημόσιο χρέος.
• Τα ποσοστά του ΤΧΣ στη νέα μετοχική σύνθεση των συστημικών τραπεζών θα είναι μεν χαμηλότερα σε σχέση με πριν, αλλά πλέον, όπου το ΤΧΣ θα επενδύσει νέα κεφάλαια, η συμμετοχή του θα είναι ουσιαστική, καθώς οι νέες μετοχές που θα αποκτήσει θα έχουν πλήρη δικαιώματα ψήφου και δε θα δεσμεύονται από δικαιώματα επαναγοράς (warrants).
Εντούτοις, από δημοσιεύματα αλλά και ερωτήσεις που έχουν κατατεθεί στη Βουλή επιχειρείται να καλλιεργηθεί ένα ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα, με αιτιάσεις για «καθυστέρηση διαδικασίας», «ξεπούλημα σε αρπαχτικά», «αφελληνισμό των τραπεζών», «απεμπόληση των δικαιωμάτων του Δημοσίου», «ευθύνες της κυβέρνησης για την απώλεια 40 δισ. ευρώ», «καταστροφή των ασφαλιστικών ταμείων» κ.λπ.
Πέραν των αιτιάσεων που διατυπώνονται λόγω άγνοιας ή για αντιπολιτευτικούς λόγους, η Κυβέρνηση θεωρεί εύλογο το ενδιαφέρον της κοινωνίας να ενημερωθεί για τις εξελίξεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το κόστος που είχε ως τώρα η στήριξη των τραπεζών και η προστασία των καταθέσεων, τις αιτίες της απαξίωσης των μετοχών των τραπεζών και τις προϋποθέσεις, ώστε η πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση να είναι και η τελευταία.
Βασικός στόχος της Κυβέρνησης είναι η διαφάνεια και η δημόσια λογοδοσία όλων όσων ασκούν δημόσια εξουσία ή διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα. Ως εκ τούτου, βούληση της Κυβέρνησης είναι να φωτιστούν πλήρως τόσο οι εξελίξεις που αφορούν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα όσο και όλες οι πτυχές των ανακεφαλαιοποιήσεων.
Για το λόγο αυτό παρακαλούμε όπως υποβάλετε προς την Κυβέρνηση και τη Βουλή ειδική αναλυτική έκθεση από τη σκοπιά των αρμοδιοτήτων σας, η οποία θα αξιολογεί τη γενικότερη πορεία του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος από τις αρχές της κρίσης μέχρι σήμερα, θα εξηγεί τους παράγοντες που κατέστησαν αναγκαίες τις ανακεφαλαιοποιήσεις, θα περιγράφει τους όρους με τους οποίους πραγματοποιήθηκαν και θα αποτιμά τα αποτελέσματά τους συνολικά αλλά και για κάθε τράπεζα ξεχωριστά, με όρους δημόσιου συμφέροντος.
Μεταξύ των ερωτημάτων που διατυπώνονται συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα:
1. Ποιο είναι το κόστος για το Ελληνικό Δημόσιο για τη διάσωση του τραπεζικού συστήματος μέχρι σήμερα. Ποιο από αυτά αντιστοιχεί σε διαδικασίες εξυγίανσης και ποιο σε κεφαλαιακή ενίσχυση, συνολικά και ανά περίπτωση.
2. Τι ποσά ανέκτησε μέχρι σήμερα το Ελληνικό Δημόσιο από αυτά που διέθεσε για το τραπεζικό σύστημα.
3. Ποια είναι διαχρονικά η εξέλιξη της συμμετοχής των Ταμείων και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών και ποιες οι απώλειες που έχουν υποστεί.
4. Ποια είναι η διαχρονική εξέλιξη των δανείων σε καθυστέρηση (NPLs) και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) μέχρι σήμερα και πώς κρίνετε ότι συνδέονται με τη δυσμενή κατάσταση στην οποία βρέθηκε το τραπεζικό σύστημα.
5. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη βιωσιμότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος ώστε μελλοντικά να μη χρειαστεί νέα ανακεφαλαιοποίηση.
Επιπλέον, παρακαλούμε να συμπεριληφθεί κάθε άλλο στοιχείο και ανάλυση, που θεωρείτε ότι θα ήταν χρήσιμα τόσο για την κατανόηση της κρίσης που αντιμετώπισε το χρηματοπιστωτικό σύστημα όσο και για την αποφυγή ανάλογων καταστάσεων στο μέλλον.
