Αν πιστέψει κανείς τα βίντεο στο TikTok, τότε ο τρόμος βασιλεύει αυτή τη στιγμή στη Δημοκρατία της Μολδαβίας. Μια «δικτατορία» της φιλοευρωπαίας προέδρου Μάια Σάντου και του κυβερνώντος φιλελεύθερου-συντηρητικού κόμματος Δράσης και Αλληλεγγύης (PAS). Ένα «καθεστώς μαριονέτας» που έχει πουληθεί στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τον δισεκατομμυριούχο του χρηματιστηρίου των ΗΠΑ, Τζορτζ Σόρος – με στόχο την καταστροφή της μολδαβικής γεωργίας, την «εγκατάσταση της ιδεολογίας ΛΟΑΤΚΙ» και την οδήγηση της χώρας σε πόλεμο κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Μεταξύ εκείνων που δημοσιεύουν τέτοιες δηλώσεις σχεδόν καθημερινά στο TikTok είναι ο πρώην πρόεδρος της Μολδαβίας Ίγκορ Ντόντον, πιστός οπαδός του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ντόντον είναι επικεφαλής του Μολδαβικού Κόμματος Σοσιαλιστών (PSRM) και ηγέτης της εκλογικής συμμαχίας του Μπλοκ των Πατριωτών. Το λογότυπο της συμμαχίας απεικονίζει ένα λευκό και κόκκινο αστέρι με μια καρδιά μέσα, και μέσα σε αυτό είναι ενσωματωμένο το σοβιετικό σύμβολο με το σφυροδρέπανο. Ο Ντόντον περιγράφει τον εαυτό του ως δεξιό, αφοσιωμένο στις «παραδοσιακές αξίες» και του αρέσει να τελειώνει τα βίντεό του με τον χριστιανικό ορθόδοξο χαιρετισμό «Ο Θεός να μας βοηθήσει!».
Ένα μείγμα μίσους για την Ευρώπη και τη Δύση, σοβιετικής νοσταλγίας, πίστης στο Κρεμλίνο, χριστιανικής ορθόδοξης θρησκοληψίας και δεξιού λαϊκισμού βρίσκει απήχηση σε ένα σημαντικό μέρος της μολδαβικής κοινωνίας - πιθανώς και εξαιτίας της επισφαλούς κοινωνικοοικονομικής κατάστασης πολλών ανθρώπων στη χώρα, ιδίως των συνταξιούχων. Αυτή η τάση ήταν ήδη εμφανής πριν από ένα χρόνο. Εκείνη την εποχή, η πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, κέρδισε οριακά τις εκλογές για τη δεύτερη θητεία της. Ένα ταυτόχρονο δημοψήφισμα για την ΕΕ είχε ως αποτέλεσμα μόνο μια ελάχιστη πλειοψηφία μερικών χιλιάδων ψήφων υπέρ μιας ευρωπαϊκής προοπτικής για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας.
Σχεδόν οι μισοί είναι αναποφάσιστοι
Αλλά τώρα η πολιτική κατάσταση στη χώρα θα μπορούσε πραγματικά να ανατραπεί. Οι τακτικές βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιούνται την Κυριακή είναι οι πρώτες από τότε που η Δημοκρατία της Μολδαβίας, μαζί με την Ουκρανία, έλαβαν καθεστώς υποψήφιας χώρας για ένταξη στην ΕΕ το 2022. Για μήνες τώρα, οι εκλογές θεωρούνται ως «σταυροδρόμι» - είτε προς την ΕΕ, είτε πίσω στη Ρωσία.
Οι δημοσκοπήσεις θεωρούνται αναξιόπιστες. Επιπλέον, σχεδόν οι μισοί ψηφοφόροι προφανώς εξακολουθούν να είναι αναποφάσιστοι. Ωστόσο, το φιλελεύθερο-συντηρητικό, φιλοευρωπαϊκό κόμμα PAS θα μπορούσε να χάσει την απόλυτη πλειοψηφία που κέρδισε το 2021 - παρόλο που πιθανότατα θα παραμείνει το ισχυρότερο κόμμα. Δύο άλλοι εκλογικοί συνασπισμοί που, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα εκπροσωπηθούν στο νέο κοινοβούλιο είναι σαφώς φιλορωσικοί. Εκτός από το «Μπλοκ των Πατριωτών», υπάρχει το «Εναλλακτικό Εκλογικό Μπλοκ» του δημάρχου του Κισινάου, Ιον Τσέμπαν.
Κυνική απειλή από τον Ρώσο Πρέσβη
Ο συνασπισμός «Το Κόμμα μας» (PN) του επιχειρηματία Ρενάτο Ουσάτιι, ο οποίος κάποτε έκανε την περιουσία του στη Ρωσία - ένας πολιτικός τυχοδιώκτης και λαϊκιστής που είναι δύσκολο να τοποθετηθεί κάπου πολιτικά - έχει επίσης πιθανότητες να εισέλθει στο κοινοβούλιο. Θα μπορούσε να γίνει ο αποφασιστικός παράγοντας μετά τις εκλογές και να καθορίσει εάν η χώρα θα διατηρήσει μια φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση ή θα αποκτήσει μια φιλορωσική.
Υπό το πρίσμα αυτής της κατάστασης, η Σάντου χαρακτήρισε τις εκλογές ως τις πιο σημαντικές από την ανεξαρτησία της χώρας το 1991 και προειδοποίησε για «ήττα της δημοκρατίας». Στη συνέχεια, υποστήριξε, «η Ρωσία θα μας αποσταθεροποιήσει και θα μας αποσπάσει από την Ευρώπη». Το φιλορωσικό φάσμα δεν καταβάλλει ιδιαίτερη προσπάθεια να το αρνηθεί. Ο Ντόντον και το μπλοκ των Πατριωτών του υποστηρίζουν ανοιχτά τον τερματισμό της φιλοευρωπαϊκής πορείας και την επιστροφή στις ρωσικές δομές της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών και της Ευρασιατικής Ένωσης.
Πριν από λίγες ημέρες, ο Ρώσος πρέσβης στην πρωτεύουσα της Μολδαβίας, Κισινάου, Όλεγκ Όζεροφ, εξέφρασε μια κυνική απειλή: Η Ρωσία υποστηρίζει τη διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας και της ουδετερότητας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας. Το παράδειγμα της Ουκρανίας δείχνει τι θα συνέβαινε εάν εγκατέλειπε το ουδέτερο καθεστώς της.
Από οικονομικής άποψης, το Κρεμλίνο δεν χρειάζεται τη μικρή, αγροτική Δημοκρατία της Μολδαβίας με τα 2,4 εκατομμύρια κατοίκους. Αλλά η νοοτροπία της ηγεσίας του την οδήγησε να ξεκινήσει τον πρώτο μετασοβιετικό πόλεμο εκεί την άνοιξη του 1992. Περίπου 1.500 Ρώσοι στρατιώτες και ένα τεράστιο οπλοστάσιο όπλων βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Υπερδνειστερία, η οποία διεκδικούνταν τότε και παραμένει υπό καθεστώς αυτονομίας σήμερα. Από το 2022, η στρατηγική αξία της Δημοκρατίας της Μολδαβίας έχει αυξηθεί επειδή η Μόσχα θα μπορούσε να διεξάγει έναν πόλεμο δύο μετώπων εναντίον της Ουκρανίας, κατακτώντας τη στρατιωτικά σε μεγάλο βαθμό ανυπεράσπιστη χώρα.
Δίκτυο για την Αγορά Ψήφων
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ρωσία κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να ανατρέψει τις εκλογές υπέρ της. Ένα εργαλείο για αυτό είναι η αγορά ψήφων με πληρωμή μέσω εφαρμογής. Έως και 300.000 ψηφοφόροι είχαν ήδη εγγραφεί σε αυτό πέρυσι. Εκείνη την εποχή, η κυβέρνηση μίλησε για μια «άνευ προηγουμένου υβριδική επίθεση» κατά της Δημοκρατίας της Μολδαβίας.
Η εκστρατεία εξαγοράς ψήφων συντονίζεται από ένα δίκτυο που διευθύνεται από τον Μολδαβό-Ισραηλινό επιχειρηματία Ιλάν Σορ, του οποίου οι πελάτες βρίσκονται σε ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών και τελικά στο Κρεμλίνο. Ο Σορ είναι ο εγκέφαλος της λεγόμενης κλοπής δισεκατομμυρίων δολαρίων από το 2012 έως το 2014 και έχει καταδικαστεί νομικά στη Δημοκρατία της Μολδαβίας. Διέφυγε πρώτα στο Ισραήλ το 2019 και αργότερα στη Ρωσία. Αρκετά κόμματα που ίδρυσε ειδικά για τις τρέχουσες εκλογές έχουν απαγορευτεί. Για μήνες, η μολδαβική αστυνομία προειδοποιεί κατά της εξαγοράς ψήφων.
Ψεύτικες ειδήσεις και τυπικά φιλορωσικές αφηγήσεις
Μια άλλη μέθοδος είναι η πλημμύρα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ειδικά του TikTok, με χιλιάδες βίντεο που διαδίδουν ψεύτικες ειδήσεις. Αυτό είναι αποτελεσματικό, επειδή η συντριπτική πλειοψηφία των Μολδαβών πολιτών λαμβάνουν τις πληροφορίες τους κυρίως από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εκτός από τις τυπικές φιλορωσικές αφηγήσεις, πολλά βίντεο υποστηρίζουν επί του παρόντος ότι το «καθεστώς» της Μάια Σάντου είναι η επιτομή της διαφθοράς και ότι το κυβερνών PAS βυθίζει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στη φτώχεια.
Αλλά ακριβώς ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας έχει βυθίσει τη Μολδαβία σε μια σοβαρή οικονομική κρίση, κυρίως λόγω των δραστικά αυξημένων τιμών ενέργειας και της αναστολής του εφοδιασμού με ρωσικό φυσικό αέριο από τις αρχές του 2025. Ο πρώην πρόεδρος, ο οποίος είναι ο ίδιος ύποπτος για διαφθορά σε αρκετές περιπτώσεις, ομολογουμένως δεν ενοχλείται από τα γεγονότα. Αναφερόμενος στο κίτρινο χρώμα του κόμματος PAS, το κύριο σύνθημα της προεκλογικής του εκστρατείας είναι: «Η κίτρινη πανούκλα πρέπει να φύγει!»
Πηγή: Ελληνική Υπηρεσία DW