Λύση στο χάος που είχε επικρατήσει με τα μπόνους δόμησης που έδινε ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) και τις μετέωρες οικοδομικές άδειες οι οποίες είχαν παγώσει μετά από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας τον περασμένο Δεκέμβριο, επιχειρεί να δώσει η ρύθμιση του ΥΠΕΝ η οποία κατατέθηκε αργά το βράδυ της Τρίτης στη Βουλή.
Ο ΝΟΚ είχε αποτελέσει αντικείμενο διαφωνίας και πολλοί δήμοι υποστήριξαν ότι με τα μπόνους δόμησης με τον τρόπο που δίνονταν έθεταν σοβαρά ζητήματα προστασίας του οικιστικού περιβάλλοντος και δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις ώστε να εκτοξευθεί η δόμηση σε ποσοστό ακόμη και 80%.
Μετά από τις προσφυγές δήμων και τη σύγχυση που επικράτησε αναφορικά με το τι θα ισχύσει στο μέλλον, ο πρόεδρος του ΣτΕ με ανακοίνωσή του το Δεκέμβριο, έθεσε σε νέο πλαίσιο το ΝΟΚ και τη χρήση των μπόνους δόμησης με το κείμενο να θέτει θέμα συνταγματικότητας των διατάξεων που αναφέρονται στα κίνητρα για τις νέες οικοδομές. Στο πλαίσιο αυτό, προβλεπόταν ότι θα πάγωναν οικοδομικές άδειες των οποίων οι εργασίες δεν είχαν ξεκινήσει μέχρι τις 11.12.2024, κάτι που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων σε ιδιοκτήτες και επαγγελματίες του κατασκευαστικού κλάδου.
Οι ανώτατοι δικαστές είχαν τότε κρίνει ότι αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης, των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια. Πλέον, με τη νέα ρύθμιση, όσοι είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024 «ξεπαγώνουν» και μπορούν να συνεχίσουν κάνοντας χρήση των μπόνους. Για όσους δεν είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες αφαιρείται το δικαίωμα χρήσης των μπόνους δόμησης ενώ προβλέπονται και κάποιες εξαιρέσεις όπου θα επιτρέπεται να χτίσουν κάνοντας χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων του ΝΟΚ με την καταβολή περιβαλλοντικού τέλους.
ΝΟΚ: Ποιοι θα χτίσουν αξιοποιώντας τα μπόνους και ποιοι χάνουν το δικαίωμα
Σύμφωνα με όσα προβλέπει η τροπολογία, όσοι είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024 μπορούν να συνεχίσουν κανονικά αλλά αναμένεται να διευκρινιστεί με Προεδρικό Διάταγμα ποιές εργασίες ακριβώς μπορούν να προσδιοριστούν ως «οικοδομικές». Από την άλλη, χάνουν το δικαίωμα χρήσης των μπόνους όσοι δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες, οι οποίοι θα πρέπει να αναθεωρήσουν τις άδειές τους χωρίς να περιλαμβάνουν τυχόν επιπλέον ύψος ή τετραγωνικά που μπορεί να προβλέπονταν στις αρχικές οικοδομικές άδειες.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις οικοδομικών αδειών οι οποίες παρά το γεγονός ότι δεν είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες μέχρι την 11η Δεκεμβρίου 2024 θα μπορούν να επωφεληθούν από τα μπόνους εφόσον καταβάλουν ένα περιβαλλοντικό τέλος.
Πρόκειται για α) άδειες έργων που αξιοποιούν χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης) αλλά δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες έως και την 11η Δεκεμβρίου του 2024, α) για άδειες που είχαν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες έως τη συγκεκριμένη ημερομηνία αλλά αντιμετωπίζουν αιτήσεις ακύρωσης, γ) άδειες που έχουν ήδη ακυρωθεί.
Τι ισχύει για τις οικοδομικές άδειες που θα βγαίνουν στο εξής
Τα πολεοδομικά κίνητρα του ΝΟΚ δεν θα εφαρμόζονται πλέον οριζόντια στις οικοδομικές άδειες που θα εκδίδονται στο εξής αλλά θα εμπίπτουν στην ευθύνη των μελετητών των Ειδικών και Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ και ΤΠΣ). Μέσω αυτών θα καθορίζονται ειδικές ζώνες κινήτρων όπου θα ισχύουν μπόνους δόμησης λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε οικισμού.
