Η δυναμική πορεία του διαδικτυακού στοιχηματικού κλάδου, το μεγάλο ζήτημα του παράνομου τζόγου, η αναμόρφωση του φορολογικού καθεστώτος, η επανεξέταση του πλαισίου για τον φόρο του παίκτη, η προοπτική επενδύσεων στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας και η καλύτερη εποπτεία του υπεύθυνου παιχνιδιού ήταν από τα βασικά ζητήματα που συζητήθηκαν στο πλαίσιο της ημερίδας «2nd Greek Online Gaming Day» που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Caravel.
Το συνέδριο διοργανώθηκε από την Ελληνική Ένωση Διαδικτυακών Παιγνίων (Hellenic Gaming Association – HGA) με μέλη τις εταιρείες novibet, winmasters, netbet, fonbet και interwetten, σε συνεργασία με την CLEON Conferences & Communications έλαβαν δε μέρος σημαντικοί ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με τις ομιλίες του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνι Γεωργιάδη, του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού και Προέδρου της Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας Γιώργου Μαυρωτά και του πρώην Υφυπουργού Αθλητισμού Γιώργου Βασιλειάδη. Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήραν ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας & Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ) Δημήτρης Ντζανάτος, ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΔΑΕ) Γιώργος Πιτσιλής, ο Γενικός Διευθυντής της ΕΕΕΠ Δημήτρης Παπαδόπουλος, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βασίλης Παπακώστας, η Αναπληρώτρια Πρόεδρος της Superleague Κάτια Κοξένογλου και ο Πρόεδρος της HGA Χρήστος Παναγόπουλος.
Το δικό τους ξεχωριστό στίγμα για την πορεία ανάπτυξης των εταιρειών διαδικτυακών παιγνίων στην Ελλάδα έδωσαν επίσης ο Θωμάς Τζόκας, Διευθύνων Σύμβουλος της winmasters και ο Παναγιώτης Σκύρλας, Chief Compliance and Information Security Officer της Novibet.
Σημαντικές ομιλίες πραγματοποίησαν επίσης ο Νομικός Εκπρόσωπος της HGA Γιάννης Οικονομάκης, ο Διευθυντής IT της ΕΕΕΠ Αντώνης Αλεξίου, η Ελένη Γληνού, επικεφαλής Τομέα Συμμόρφωσης της ΕΕΕΠ, αλλά και πολλές άλλες σημαντικές προσωπικότητες της αγοράς.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι « η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ο κ. Σταϊκούρας και εγώ προσωπικά έχουμε δείξει εμπράκτως το ενδιαφέρον μας και έχουν τεθεί νομίζω οι βάσεις πια για να μπορούμε στα επόμενα χρόνια να χτίσουμε σε ένα πολύ πιο υγιές περιβάλλον στο οποίο θα μπορούν να συζητηθούν και τα διάφορα κλαδικά θέματα».
Ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού Γιώργος Μαυρωτάς αναφέρθηκε κυρίως στον θεσμό της της Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας (ΕΠΑΘΛΑ): «Απαραίτητη είναι η συμμαχία, επειδή ακριβώς το αθλητικό κίνημα δεν μπορεί από μόνο του να αντιμετωπίσει αυτή τη μεγάλη απειλή της χειραγώγησης των αθλητικών αγώνων, κάτι το οποίο είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, δεν έχει σύνορα. Χρειάζονται συμμαχίες και συνεργασίες και σε εθνικό επίπεδο και η ΕΠΑΘΛΑ είναι ένα παράδειγμα τέτοιων συμμαχιών και μάλιστα και σε διεθνές επίπεδο».
Ο πρώην Υφυπουργός Αθλητισμού Γιώργος Βασιλειάδης τόνισε ότι: «Σήμερα στη χώρα μας δραστηριοποιούνται περισσότερες από 15 στοιχηματικές εταιρείες στο καθεστώς των μονίμων διαδικτυακών αδειών και έχουν αναπτύξει έναν επιχειρηματικό σχεδιασμό τουλάχιστον μέχρι το 2028, τον οποίο όμως είναι υποχρεωμένοι να αναμορφώνουν συνεχώς, καθώς το κράτος αλλάζει συνεχώς τους όρους του παιχνιδιού. Αυτό πρέπει να σταθεροποιηθεί». Επίσης σημείωσε ότι θα πρέπει να εξασφαλισθεί πως ο παράνομος στοιχηματισμός και τα παράνομα παίγνια δεν θα βρίσκουν ούτε μία θέση μέσα στην ελληνική αγορά.
Ο δρ. Δημήτρης Ντζανάτος, Πρόεδρος Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (Ε.Ε.Ε.Π.) επεσήμανε: «Η αγορά συνολικά αναπτύσσεται δυναμικά και θα συνεχίσει να το κάνει τα επόμενα χρόνια. Η αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου και οι διεθνείς τάσεις τεκμηριώνουν αυτήν την εκτίμηση. Είναι η μόνη αγορά τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα που μπορεί σε έναν εκτεταμένο βαθμό να εξάγει τεχνογνωσία και «προϊόντα». Κατανοώ ότι μία επίκαιρη παράμετρος είναι ο φόρος παικτών. Όχι τόσο για τα έσοδα που αποδίδει στο κράτος, όσο για τους παίκτες που κατευθύνονται στον παράνομο τζόγο λόγω αυτής της αιτίας. Η ΕΕΕΠ το εξετάζει και πιστεύει ότι θα βρεθεί μία χρυσή τομή».
Ο Δημήτρης Παπαδόπουλος, Γενικός Διευθυντής της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων σε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές του Συνεδρίου είπε:
« Φτάσαμε λοιπόν στο σήμερα με την οριστική αδειοδότηση πολλών οντοτήτων του συστήματος, των πλέον κρίσιμων κατά την γνώμη μας, προσώπων, εταιρειών, προμηθευτών, εμπορικής επικοινωνίας, στην οργάνωση των εποπτικών μας κανονισμών. Μπορεί να υπολειπόμεθα σε ένα αριθμό στελεχών, όχι όμως σε ποιότητα αυτών και τούτο είναι κάτι πολύ σημαντικό».
Σε άλλο σημείο τόνισε: «Έχουμε λοιπόν να επεξεργαστούμε το 2023 και το 2024, σταδιακά φυσικά, όλες εκείνες τις περιοχές που εμείς θεωρούμε και είναι υπό συζήτηση και αποτελούν αστοχίες, να αμβλύνουμε διοικητικά βάρη, να περιορίσουμε αρκετά πράγματα στα παράνομα δίκτυα, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό και να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Για την περίοδο 2024-2025 θα θέλαμε να πετύχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα όσον αφορά την ρυθμιστική προσαρμογή ώστε να οριστικοποιηθεί το πλαίσιο με έναν τρόπο που να είναι σχεδόν 100% λειτουργικός για όλους μας. Για να έχουμε ευκαιρίες στο ρυθμιστικό πλαίσιο, μια μεγάλη ευκαιρία είναι να δούμε πώς μπορούμε να αμβλύνουμε, να αναδιαρθρώσουμε και να στοχεύσουμε καλύτερα σε θέματα τα οποία αφορούν στην εμπορική επικοινωνία. Μία από αυτές είναι η διασύνδεση του bonus των παροχών των διαγωνισμών και των δώρων με την έννοια της συμμετοχής, η αποκλειστικότητα της διασύνδεσης των celebrities με την έννοια της χορηγίας ή της κοινωνικής ευθύνης. Αυτά είναι θέματα τα οποία πρέπει να τα ξαναδούμε ρυθμιστικά».
Επίσης αναφέρθηκε στα θέματα της φορολογίας: «Ενδεχομένως, πρέπει να ξαναδούμε το θέμα της φορολογίας, που συνδέεται πάρα πολύ με τον όγκο του παράνομου παιχνιδιού και τα κίνητρα χρηματοδότησης τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν προκειμένου να υλοποιηθούν επενδύσεις στην Ελλάδα. Η υψηλή φορολόγηση είναι απειλή, κυρίως για τα παίγνια που διεξάγονται σε συνεδρίες. Κατανοώ τις ανάγκες της χρηματοδότησης του ελληνικού αθλητισμού, να θυμίσω όμως ότι αυτές προέρχονται από το προϊόν του στοιχήματος. Τα 2/3 των φόρων των παικτών στην ουσία προέρχονται από τις συνεδρίες. Την θεωρώ υψηλή και είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι παίκτες μετακυλίονται στο παράνομο δίκτυο. Παρουσίασε επίσης μια σημαντικότατη νέα έρευνα που έγινε από την ΕΕΕΠ και έδειξε ότι 800.000 Έλληνες παίζουν σε παράνομες εταιρείες, ένα εξαιρετικά υψηλό ποσό που ξεπερνά τα 1,4 δισ τον χρόνο.
Ο Διοικητής Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ,) Γιώργος Πιτσιλής στον χαιρετισμό του ανέφερε «Είναι γεγονός ότι τα online παίγνια σημειώνουν ραγδαία ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και η πανδημία έδωσε ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στην διάδοσή τους. Ταυτόχρονα, ανέδειξε την ανάγκη επικαιροποίησης του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου για την ρύθμιση της συγκεκριμένης αγοράς».
Ο Θωμάς Τζόκας, Διευθύνων Σύμβουλος της winmasters τόνισε πως «H φορολογία είναι ένα πάγιο θέμα συζήτησης με το νομοθέτη και τη ρυθμιστική αρχή για κάθε κλάδο, έτσι και για το δικό μας. Έχουμε μία άριστη συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία αλλά και την ΕΕΕΠ και από κοινού προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες του επιχειρείν στη ρυθμισμένη πλέον αγορά».
Ανέφερε ακόμα ότι: «Η Ελλάδα είναι από τις χώρες με το αυστηρότερο πλαίσιο από πλευράς φορολογίας, κόστους απόκτησης άδειας αλλά και ελευθερίας της αγοράς. Έχουμε έναν από τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές στον ευρωπαϊκό χώρο (35% επί των ακαθάριστων κερδών – GGR), σε συνδυασμό με το υψηλότερο κόστος απόκτησης άδειας διεξαγωγής παιγνίων μέσω διαδικτύου στην Ευρώπη (5 εκατ. ευρώ για τις άδειες σπορ και καζίνο). Σε πολλές περιπτώσεις ο συνολικός φόρος που πληρώνουν άμεσα ή έμμεσα οι εταιρείες διαδικτυακού στοιχηματισμού φτάνει το 55% επί των ακαθάριστων εσόδων, τη στιγμή που ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος δεν υπερβαίνει το 22%».
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕΕΠ για το 2022, εισπράχθηκαν 162 εκατ. ευρώ από το φόρο του παίχτη, πολύ περισσότερα από όσα προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός.
Κατά τη γνώμη μας αλλά και της Επιτροπής όπως προαναφέρθηκε, υπάρχει ανάγκη επανεξέτασης για τους ακόλουθους λόγους:
α) Ο τρόπος υπολογισμού του φόρου του παίχτη, κυρίως στα RNG είναι άδικος προς τον παίχτη διότι δεν συνυπολογίζει τα χρήματα που έχει χάσει αλλά μόνο αυτά που έχει κερδίσει σε μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Πχ. Αν ένας παίχτης μέσα σε ένα 24ωρο χάσει 200 ευρώ αλλά κερδίσει 100, θα φορολογηθεί επάνω στο κέρδος του χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η απώλεια των 100 ευρώ που είναι η διαφορά μεταξύ κέρδους και απώλειας.
β) Ενισχύει τον παράνομο στοιχηματισμό ο οποίος επωφελείται παρέχοντας προνομιακές “tax free” προσφορές. Άλλωστε όπως προκύπτει από έρευνες, το 74% των παικτών που επιλέγουν τον παράνομο στοιχηματισμό είναι λόγω της φορολογίας στα κέρδη.
γ) Δημιουργεί θέμα ισονομίας με τα επίγεια καζίνο που δεν έχουν φόρο παίχτη».
Πρότεινε δε την εξάλειψη του φόρου από τα RNG «διότι θα αποτελέσει ουσιαστικό χτύπημα στον παράνομο τζόγο διότι ο παίχτης δεν θα έχει λόγους να παίζει σε παράνομες εταιρείες, ενώ δεν θα προκαλέσει μείωση στα έσοδα του κράτους, αντιθέτως θα αυξηθούν άμεσα μέσω της αύξησης της παικτικότητας και της φορολογίας του GGR που θα προκύψει.
Όπως είναι πλέον προφανές, οι παράνομες αυτές εταιρείες ζημιώνουν το κράτος με τους φόρους που δεν αποδίδουν, αποτελούν άνδρο παρανόμων με σωρεία παραβατικών συμπεριφορών (πχ. διακίνηση μαύρου χρήματος, ξέπλυμα κλπ.). Η ένωση μας προτείνει δράσεις και συνεργάζεται με την ΕΕΕΠ έχοντας κοινό στόχο τον εντοπισμό και το μπλοκάρισμα των παράνομων ιστοτόπων. Όπως μας ενημέρωσε η Επιτροπή, η προσπάθεια θα επεκταθεί και σε άλλους τομείς όπως η παύση της διαφήμισης στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και το μπλοκάρισμα των πληρωμών σε συνεργασία με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Τέλος για τις επενδύσεις είπε: «Οι εταιρείες μας είναι κατά βάση εταιρείες τεχνολογίας που προσφέρουν καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει ένα hub παροχής τεχνολογίας και άλλων συμπληρωματικών υπηρεσιών όπως έχουν κάνει με μεγάλη επιτυχία άλλες χώρες (Μάλτα, Ισραήλ, Κύπρος, Ουκρανία, Ρουμανία κλπ.). Στους τομείς του software development, customer service, online marketing κ.α.».
O Josip Tolic, Head of Regulatory & Government Affairs, της Aircash, επιβεβαίωσε ότι η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προς μια καλά ισορροπημένη και καλά ρυθμισμένη αγορά διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών. Αν και πρόκειται για μια συνεχή διαδικασία με πολλές προκλήσεις, φαίνεται ότι η Αγορά Online Gaming στην Ελλάδα οδεύει προς τη σωστή κατεύθυνση αυτή τη στιγμή. Οπωσδήποτε, το συνέδριο ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία για να συζητήσουμε την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς, αλλά και να συναντηθούμε και να διαμορφώσουμε την κατάλληλη επικοινωνία και να ανταλλάξουμε απόψεις σχετικά με τις μελλοντικές τάσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Ενώ ο Κωνσταντίνος Μαραγκάκης, EEA CEO της Paysafe Payment Solutions Ltd ανάφερε ότι το συνέδριο ήταν εξαιρετικά πλούσιο σε πληροφόρηση και διάλογο. Γίνεται εμφανές πως η Ελλάδα έχει ένα εξαιρετικά προηγμένο και λεπτομερές νομικό πλαίσιο ρύθμισης τυχερών παιγνίων με μια ρυθμιστική αρχή που λειτουργεί προγραμματικά και με συνέπεια.
