Ροή
Η δυναμική της αγοράς επενδυτικών επαγγελματικών ακινήτων, όσο και της κατοικίας σε θέσεις υψηλών προδιαγραφών και προοπτικών, αποτελεί χαρακτηριστικό της εγχώριας αγοράς real estate. Αυτή η τάση μάλιστα αποτυπώθηκε μόλις προς τα τέλη του 2021 σε σχετική έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας για τη θετική τάση που αναμένεται να καταγραφεί και προσεχώς σε τομείς όπως τα γραφεία, ο οικιστικός κ.α.
«Το επενδυτικό ενδιαφέρον για επαγγελματικής χρήσης ακίνητα εμφανίζεται ανανεωμένο, με αρκετά νέα έργα ανάπτυξης και ανακατασκευής να δρομολογούντα», σημειώνονταν στην Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική (Δεκέμβριος 2021).
Ενδιαφέρον έχει τι σημειώνουν επί τούτου και οι… ειδικοί του real estate. Σημαντική αύξηση έως 24% παρατηρείται στα μισθώματα για τους ποιοτικούς γραφειακούς χώρους στην Αθήνα, αποτυπώνοντας το ενδιαφέρον που καταγράφεται για τη στέγαση ή την μετεγκατάσταση επιχειρήσεων σε χώρους υψηλών προδιαγραφών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιεί η εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών στην κτηματαγορά, Cushman & Wakefield Proprius (C&W Proprius) στο κέντρο της Αθήνας, η μέση τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο ανά μήνα διαμορφώθηκε το τρίτο τρίμηνο του 2021 σε 24 ευρώ έναντι 22 ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 (αύξηση 9%).
Στους οδικούς άξονες Κηφισίας, Αττική Οδός και Μεσογείων (Βόρεια της Αττικής) η αύξηση έφθασε το 24% (από 18,5 ευρώ το τ.μ. τον μήνα σε 23 ευρώ) στην Εθνική Οδό Αθηνών Λαμίας 15% (από 13 ευρώ/τ.μ. σε 15 ευρώ) στη Συγγρού και τη Βουλιαγμένης 8,5% (από 17,5 ευρώ τ.μ. σε 19 ευρώ) και στον Πειραιά 9,6% (από 15,5 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα σε 17 ευρώ).
Αντίθετη είναι η εικόνα στα ενοίκια των καταστημάτων στους παραδοσιακούς εμπορικούς δρόμους με τις τιμές μίσθωσης να σημειώνουν στις περισσότερες περιπτώσεις υποχώρηση, αποτυπώνοντας τις δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει το εμπόριο λόγω της πανδημίας.
Στην οδό Ερμού στο κέντρο της Αθήνας και σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της C&W Proprius, η τιμή μίσθωσης ανά τ.μ. ανά μήνα διαμορφώθηκε σε 260 ευρώ από 285 το τρίτο τρίμηνο του 2020, στη Γλυφάδα σε 130 ευρώ από 135, στην Κηφισιά στα 110 ευρώ από 120, στον Πειραιά σε 75 ευρώ από 80 και στη Θεσσαλονίκη στην Τσιμισκή στα 125 ευρώ από 135, ενώ στο Κολωνάκι παρέμενε στα 95 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα.
Οσον αφορά στις κατοικίες, σύμφωνα με τα στοιχεία του δείκτη τιμών SPI (Spitogatos Property Index), του δικτύου ηλεκτρονικών αγγελιών Spitogatos, κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου-Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2021, η μέση τιμή για τα σπίτια προς πώληση ήταν υψηλότερη στα νότια προάστια της Αθήνας, με 2,872€ ανά τετραγωνικό μέτρο και χαμηλότερη στη Φλώρινα με 550€ ανά τετραγωνικό μέτρο. Η μεγαλύτερη αύξηση σε αυτό το τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καταγράφηκε στα Γρεβενά με +19,70%, ενώ η μεγαλύτερη μείωση στο Νομό Άρτας με -9,60%. Όσο για τις ενοικιάσεις, η χαμηλότερη τιμή καταγράφεται στο Κιλκίς με 2,88€/τ.μ. και η υψηλότερη τιμή στη Χαλκιδική με 30€/τ.μ. Γενικότερα, καταγράφηκε άνοδος 6,9% στις τιμές πώλησης στο κέντρο της Αθήνας (1.636 ευρώ/τ.μ. κατά μές όρι) στο δ’ τρίμηνο 2021 έναντι αντίστοιχης περιόδου 2020, άνοδος 8% στα Βόρεια Προάστια (2.500 ευρώ/τ.μ.), άνοδος 8,7% στα νότια (2.872 ευρώ/τ.μ.), άνοδος τιμών κατά 10% στα δυτικά προάστια (1.467 ευρώ/τ.μ.), στα ανατολικά +6,2% (1.650 ευρώ/τ.μ.), ενώ στα προάστια του Πειραιά οι τιμές πώλησης ενισχύθηκαν κατά 11,2% (1.314 ευρώ/τ.μ.), στο κέντρο του «λιμανιού» κατά 8,5% (1.591 ευρώ/τ.μ.) και στην υπόλοιπη Αττική κατά +1,9% (1.667 ευρώ/τ.μ.). Στη Θεσσαλονίκη οι τιμές πώληση ανέβηκαν κατά +8,3% (1.625 ευρώ/τ.μ.) και στους περιφερειακούς δήμους κατά 7,6% (1.222 ευρώ/τ.μ.).
Σύμφωνα με τον δείκτη τιμών του Spitogatos – SPI, αναφορικά με τις τιμές ενοικίασης, στο δ’ τρίμηνο 2021 οριακή ήταν η πτώση στο κέντρο της Αθήνας (8,82 ευρώ/τ.μ.), στα Βόρεια προάστια παρατηρήθηκε άνοδος 12% (9,6 ευρώ τ.μ.), στα Νότια +3,3% (10,33 ευρώ/τ.μ.), στα Δυτικά +4,9% (7 ευρώ/τ.μ.), στα Ανατολικά προάστια +7% (6,86 ευρώ/τ.μ.). Στον Πειραιά παρατηρήθηκε πτώση 1,2% (7,31 ευρώ/τ.μ.), στα προάστια της πόλης άνοδος 4% (6,43 ευρώ/τ.μ.), στο υπόλοιπο Αττικής σημαντική άνοδος κατά 12,3% (7,22 ευρώ/τ.μ.). Στη Θεσσαλονίκη οι τιμές έπεσαν κατά 1,6% μεσοσταθμικά (7,38 ευρώ/τ.μ.) στην πόλη αλλά ανέβηκαν κατά 3,3% (5,63 ευρώ/τ.μ.) στους περιφερειακούς δήμους.
Με βάση τους δείκτες και τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, το εννεάμηνο του 2021 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) αυξήθηκαν κατά 6,1% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 4,9% το αντίστοιχο διάστημα του 2020. Ειδικότερα, σε ετήσια βάση, ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων κατέγραψε σταδιακή επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης για το σύνολο της χώρας στα επιμέρους τρίμηνα του 2021 (4,3%, 6,2% και 7,9% για το α΄, β΄ και γ΄ τρίμηνο του 2021 αντίστοιχα). Σε τοπικό επίπεδο, στην αύξηση των τιμών διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας κατά το εννεάμηνο του 2021 συνέβαλαν σημαντικά οι υψηλοί ετήσιοι ρυθμοί αύξησης των τιμών στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, δηλ. την Αθήνα (8,3%) και τη Θεσσαλονίκη (6,3%), καθώς στις άλλες μεγάλες πόλεις και τις λοιπές περιοχές της χώρας οι ρυθμοί που καταγράφονται είναι μεν θετικοί, αλλά αρκετά ηπιότεροι (4,2% και 3,5% αντίστοιχα). Οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων το εννεάμηνο του 2021 αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 6,2%, ενώ εκείνες των νέων διαμερισμάτων κατά 6,1%.
