Όταν η Σιγκαπούρη απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1965, μετά τον χωρισμό της από τη Μαλαισία, λίγοι πίστευαν ότι το μικρό αυτό κράτος -το οποίο σήμερα γιορτάζει τα 60 χρόνια του- θα κατάφερνε να επιβιώσει.
Ωστόσο, σε λίγες μόλις δεκαετίες, η χώρα των 735 τετραγωνικών χιλιομέτρων -μικρότερη ακόμη και από τη Νέα Υόρκη- μετατράπηκε σε παγκόσμιο πρότυπο για την εκπαίδευση, την οικονομική ανάπτυξη και την ασφάλεια.
Περισσότερα από 50 χρόνια πριν, η Σιγκαπούρη αντιμετώπιζε υψηλή ανεργία, κακές υποδομές και ένα αβέβαιο μέλλον. Σήμερα, η Παγκόσμια Τράπεζα τη χαρακτηρίζει «υψηλού εισοδήματος, παγκοσμίως ανταγωνιστική οικονομία, στηριγμένη σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδα ανθρώπινου κεφαλαίου στον κόσμο».
Προκλήσεις στον νέο παγκόσμιο χάρτη
Παρά την εντυπωσιακή της πορεία, η Σιγκαπούρη καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να διατηρήσει το προβάδισμά της σε ένα περιβάλλον αβέβαιου εμπορίου και έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Ο Ng Xin-Yao, επικεφαλής επενδύσεων σε ασιατικές μετοχές για λογαριασμό της Aberdeen Investments, προειδοποιεί ότι το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα «εμφανίζει ρωγμές και κατακερματίζεται» – κάτι που απειλεί κόμβους εμπορίου όπως η Σιγκαπούρη, οι οποίοι ευνοούνται από την παγκοσμιοποίηση.
Η στροφή προς διμερείς σχέσεις ενισχύει τη δύναμη των υπερδυνάμεων, εις βάρος μικρότερων χωρών. Η ένταση φάνηκε και στις δηλώσεις του πρωθυπουργού Λόρενς Ουόνγκ, ο οποίος, στις 8 Απριλίου, εξέφρασε «βαθιά απογοήτευση» για τους δασμούς 10% που επέβαλε ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στις εισαγωγές από τη Σιγκαπούρη, παρά το εμπορικό έλλειμμα με τις ΗΠΑ και τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που ισχύει από το 2004.
Οικονομία εξαρτημένη από το εμπόριο
Στις αρχές του 2025, το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας προειδοποίησε για πιθανή μηδενική ανάπτυξη, καθώς η εξαγωγική εξάρτηση της οικονομίας (178,8% του ΑΕΠ το 2024) την καθιστά ευάλωτη σε εξωτερικές πιέσεις.
Από την ίδρυσή της ως βρετανικό εμπορικό λιμάνι το 1819, η Σιγκαπούρη εξελίχθηκε στο δεύτερο πιο πολυσύχναστο λιμάνι του κόσμου, ενώ το αεροδρόμιο Τσάνγκι συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα διεθνώς. Σήμερα, διαθέτει 28 συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, μεταξύ άλλων με ΗΠΑ, Κίνα και Ε.Ε.
Ο οικονομικός σύμβουλος Σονγκ Σενγκ Γουούν εκτιμά ότι η χώρα θα χρειαστεί μια «διπλή στρατηγική» – ξεχωριστή προσέγγιση για τις ΗΠΑ και για τον υπόλοιπο κόσμο – προκειμένου να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.
Εσωτερικά μέτωπα
Η Σιγκαπούρη καλείται επίσης να αντιμετωπίσει τη γήρανση του πληθυσμού, το υψηλό κόστος ζωής και την ανάγκη διατήρησης της ανταγωνιστικότητάς της. Αυτά τα ζητήματα βρέθηκαν στο επίκεντρο των εκλογών του 2025. Η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει την Ομάδα Οικονομικής Ανθεκτικότητας, υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γκαν Κιμ Γιονγκ, για να βοηθήσει επιχειρήσεις και εργαζομένους να αντεπεξέλθουν στις πιέσεις.
Στρατηγική για το μέλλον
Παρά τις προκλήσεις, ο Σονγκ εκτιμά ότι η Σιγκαπούρη δεν χρειάζεται νέο σχέδιο, αλλά να επιμείνει σε αρχές όπως η καθαρή διακυβέρνηση και η δέσμευση στο ελεύθερο εμπόριο, αξιοποιώντας την εικόνα της ως «ασφαλές καταφύγιο» σε περιόδους αβεβαιότητας.
Η σταθερή πολιτική, οι ανοιχτές αγορές και η σαφήνεια στο κράτος δικαίου διατηρούν την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Η Morgan Stanley, σε έκθεσή της με τίτλο Singapore at 60, σημειώνει ότι η χώρα έχει πετύχει εντυπωσιακή πρόοδο ακολουθώντας τις παγκόσμιες τάσεις: από την προσέλκυση βιομηχανικών επενδύσεων στα πρώτα χρόνια, στην ενίσχυση της καινοτομίας και τώρα στη δημιουργία πλούτου.
Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τον οίκο, είναι η αξιοποίηση του «κεντρικού ρόλου» της Σιγκαπούρης σε τομείς όπως η ενέργεια, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και ο τουρισμός, σε συνδυασμό με τεχνολογίες αιχμής – τεχνητή νοημοσύνη, αυτόνομα οχήματα και ρομποτική – για να αντιμετωπιστούν οι δημογραφικές προκλήσεις και να ενισχυθεί η παραγωγικότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, η νομισματική αρχή της χώρας επενδύει 5 δισ. δολάρια Σιγκαπούρης (3,9 δισ. δολ. ΗΠΑ) στην τοπική χρηματιστηριακή αγορά, ενισχύοντας ιδιαίτερα μικρές και μεσαίες εταιρείες.
Στα 60 της χρόνια, η Σιγκαπούρη δεν δείχνει διάθεση για «σύνταξη». Αντίθετα, ετοιμάζεται να χαράξει πορεία σε ένα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο σκηνικό, διεκδικώντας τον ρόλο της στο νέο διεθνές σύστημα.
