Τα ανησυχητικά ευρήματα πανευρωπαϊκής μελέτης, που υλοποιήθηκε σε έφηβους, με την συμμετοχή της πατρίδας μας, δείχνουν ότι απαιτείται μεγαλύτερη αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου για την απαγόρευση της πρόσβασης σε όλες τις εξαρτήσεις στους ανήλικους, με την παράλληλη αυστηρή επιβολή του νόμου (με ακατάπαυστους ελέγχους), καθώς τα ελληνόπουλα «σκοράρουν» υψηλότερα από το ευρωπαϊκό μέσο όρο σε όλες τις επικίνδυνες συμπεριφορές (κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα, χρήση ουσιών, τυχερά παίγνια).
Οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για την απαγόρευση της πρόσβασης των ανήλικων στο αλκοόλ και τα προϊόντα καπνού, αποτελούν βήματα προς στη σωστή κατεύθυνση αλλά πέραν του ίδιου του νομοθετικού πλαισίου θα πρέπει να υπάρχει αυστηρή επιβολή των νόμων, με συνεχείς ελέγχους και κανένα περιθώριο για χαλάρωση.
Δεν προχώρησε η απαγόρευση των γεύσεων στα ηλεκτρονικά τσιγάρα
Δυστυχώς, όπως σημειώνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας Ευάγγελος Φιλόπουλος, δεν ψηφίστηκε στην Ελλάδα η απαγόρευση των γεύσεων στα ηλεκτρονικά τσιγάρα που αποτελούν το «αγκίστρι» για την προσέλκυση των νέων στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. «Παρά την έντονη παρέμβαση μου στην συζήτηση για την επιρροή των γεύσεων στους εφήβους, στο Κοινοβούλιο, ο Υπουργός Υγείας δεν υιοθέτησε αυτό το σημαντικό βήμα κατά της εξάρτησης ιδίως των νέων. Είναι αποδεδειγμένο ότι η απαγόρευση των γεύσεων μειώνει μόλις κατά 1% την κατανάλωση των ηλεκτρονικών τσιγάρων στους ενήλικες. Οι γεύσεις σοκολάτας, φρούτων τσιχλόφουσκας είναι το ‘αγκίστρι’ για να εθιστούν οι νέοι στη νικοτίνη, μια ισχυρά εξαρτησιογόνο ουσία. Αποτελεί εθνική προτεραιότητα να προστατεύσουμε τους νέους μάς από την εξάρτηση της νικοτίνης», υπογραμμίζει ο Ευάγγελος Φιλόπουλος.
Τουλάχιστον 1.000 ανήλικοι τον χρόνο νοσηλεύονται στο νοσοκομείο μετά από μέθη
Τα ευρήματα της μελέτης αποκτούν ακόμα πιο ανησυχητική χροιά, δεδομένου ότι η χώρα μας έχει μακρά παράδοση στο να ψηφίζονται μεν Νόμοι αλλά να μην εφαρμόζονται και ο λαός να μην πειθαρχεί με τον ίδιο τρόπο στο νομικό πλαίσιο όπως συμβαίνει στις χώρες του Ευρωπαϊκού Βορρά.
Για παράδειγμα, αναφορικά με το αλκοόλ μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες, στην Ελλάδα έχουν γίνει 24.000 έλεγχοι σε μπαρ και κέντρα διασκέδασης, έχουν σχηματιστεί 114 δικογραφίες, έχουν γίνει 12 συλλήψεις και έχουν βεβαιωθεί 75 πρόστιμα. Μετά το τραγικό περιστατικό του θανάτου της 16χρονης έξω από μπαρ της Αθήνας (στο Γκάζι), το μαγαζί σφραγίστηκε για 60 ημέρες, ενώ νέο συμβάν μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες καταγράφηκε στη Σαντορίνη, με 17χρονη να λιποθυμά μετά την κατανάλωση αλκοόλ σε τοπικό μπαρ.
Επιπλέον μόνο στα δύο νοσοκομεία παίδων της Αθήνας δηλαδή το Παίδων «Π&Α Κυριακού» και το Παίδων «Αγία Σοφία» έχουν νοσηλευτεί μέσα σε ένα χρόνο 350 παιδιά και έφηβοι για μέθη και διαταραχές που προκλήθηκαν από την κατανάλωση αλκοόλ, με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλη Γιαννάκο, να εκτιμά ότι αυτός ο αριθμός είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου και ότι πανελλαδικά τα περιστατικά θα πρέπει να είναι τουλάχιστον τριπλάσια (τουλάχιστον 1.000).
Το ελληνικό σκέλος της έρευνας ESPAD (που πραγματοποιείται σε 37 ευρωπαϊκές χώρες, υλοποιείται από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ και δείχνει ότι το 86% των δεκαεξάχρονων έχει καταναλώσει αλκοόλ ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην ευρωπαϊκή μελέτη είναι 74%. Το 92% των ελληνόπουλων θεωρούν ότι είναι πολύ εύκολο να βρουν αλκοόλ αν το θελήσουν, ένας στους τρεις εφήβους (37%) έχει πιει υπερβολικά δηλαδή διαδοχικά σε μία περίσταση πέντε ή περισσότερα αλκοολούχα ποτά και ένας στους οκτώ εφήβους έχει μεθύσει στην ίδια περίοδο.
Ένας στους δύο εφήβους έχει καπνίσει ή ατμίσει
Στο κάπνισμα, περισσότερα από τα μισά 16χρονα στην Ελλάδα, ποσοστό 54% έχει καπνίσει παραδοσιακό ή ηλεκτρονικό τσιγάρο και ένας στους τρεις (ποσοστό 36%) κάπνισε πολύ πρόσφατα, ενώ ένας στους 5 (ποσοστό 19%) καπνίζει συστηματικά, με το 9% να ατμίζει.
Επιπλέον, ένας στους τρεις εφήβους έχει καπνίσει παραδοσιακό τσιγάρο, ένας στους δύο (ποσοστό 52%) έχει καπνίσει ηλεκτρονικό τσιγάρο και κάπνισμα σε πολύ μικρή ηλικία κάτω των 13 ετών αναφέρεται σε ποσοστό 3,6% για τα παραδοσιακά τσιγάρα και σε ποσοστό 6,4% για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Το 65% των εφήβων θεωρεί ότι είναι αρκετά έως πολύ εύκολο να βρουν παραδοσιακό τσιγάρο ενώ ακόμα μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των εφήβων (77%) που θεωρούν εύκολη την πρόσβαση στο ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Εύκολο να βρουν κάνναβη θεωρούν τα 16χρονα
Αναφορικά με τη χρήση παράνομων ουσιών, ένας στους οκτώ 16χρονους δηλαδή ποσοστό 13% έχει κάνει έστω και μία φορά κάποια χρήση παράνομης ουσίας (κυρίως κάνναβης) και ένας στους τρεις εφήβους (ποσοστό 34%) θεωρεί ότι είναι πολύ εύκολο να βρει κάνναβη αν το θελήσει. Επίσης ένας στους εννιά 16χρονους (11%) έχει κάνει χρήση κάποιας εισπνεόμενης ουσίας που κυκλοφορεί νόμιμα στο εμπόριο για να «φτιαχτεί» όπως είναι οι κόλλες, η βενζίνη, τα σπρέι.
Από τα οπιοειδή παυσίπονα, τα ηρεμιστικά και τα υπνωτικά ξεκινά ο εθισμός στα ναρκωτικά
Στον τομέα των ψυχοδραστικών φαρμάκων όπως τα ηρεμιστικά/ υπνωτικά ή ένα ισχυρό οπιοειδές παυσίπονο, από τα οποία ξέρουμε ότι ξεκίνησε ο εθισμός στα ναρκωτικά πολλών ανθρώπων (ανάμεσα τους και του ηθοποιού Μάθιου Πέρι, από τα «Φιλαράκια», που κατέληξε να χάσει τη ζωή του), τα στοιχεία γεννούν προβληματισμό:
Ένας στους 7 έφηβους (15%) έχει κάνει μη ιατρική χρήση ενός τέτοιου συνταγογραφούμενου ψυχοδραστικού φαρμάκου και ένας στους 10 έχει κάνει μη ιατρική χρήση συνταγογραφούμενων οπιοειδών, με έναν στους 13 (7,8%) να έχει κάνει χρήση ηρεμιστικού ή υπνωτικού. Εδώ λιγότερα παιδιά θεωρούν εύκολη την πρόσβαση σε τέτοιες ουσίες, αλλά ένας στους τέσσερις (26%) απαντά ότι είναι εύκολο να βρει ένα ηρεμιστικό ή υπνωτικό φάρμακο εφόσον το θελήσει.
