Τον τίτλο ενός εκ των κορυφαίων προορισμών της Ανατολικής Μεσογείου για την κρουαζιέρα διεκδικεί η Ελλάδα, βάζοντας υψηλότερα τον πήχη του 2025 έναντι του 2024. Την ιδιαίτερη αυτή δυναμική επιβεβαιώνουν και τα έσοδα από την εν λόγω δραστηριότητα, τα οποία για την ελληνική οικονομία ανήλθαν σε 2 δισ. το 2023, σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA).
Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από την Ετήσια Έκθεση για την Κατάσταση της Κρουαζιέρας που δημοσίευσε η CLIA και η οποία διερευνά το αποτύπωμα του κλάδου αλλά και τις προοπτικές του. «Η κρουαζιέρα συνεχίζει να προσελκύει επιβάτες όλων των ηλικιών, με τη Gen-X και τους Millennials να πρωτοστατούν» σημειώνει η έκθεση επισημαίνοντας ότι σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν οι ίδιες οι εταιρείες κρουαζιέρας που καινοτομούν διαρκώς ώστε να ικανοποιούν τις προσδοκίες των επιβατών παγκοσμίως.
Οι εκτιμήσεις και ο ανερχόμενος προορισμός Ελλάδα
Με δεδομένη την άνοδο της κρουαζιέρας σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες, η πρόβλεψη για το τρέχον έτος κάνει λόγο για 37,7 εκατ. επιβάτες κρουαζιέρας και για παγκόσμια οικονομική συνεισφορά άνω των 168 δισ. δολαρίων με παράλληλη υποστήριξη 1,6 εκατ. θέσεων εργασίας. Κι αυτό παρότι η κρουαζιέρα αποτελεί μόλις το 2% του παγκόσμιου τουρισμού.
Να θυμίσουμε ότι το 2023, μόνο στις ΗΠΑ, η βιομηχανία της κρουαζιέρας εισέφερε πάνω από 65 δισ. δολάρια υποστηρίζοντας 290.000 θέσεις εργασίας και 25 δισεκατομμύρια σε μισθούς. Στην Ευρώπη, η κρουαζιέρα εισέφερε 55 δισ. ευρώ στο σύνολο της οικονομίας το 2023, υποστηρίζοντας 440.000 θέσεις εργασίας.
Όσο για την χώρα μας η συνεισφορά της κρουαζιέρας στην ελληνική οικονομία το 2023 εκτιμήθηκε σε 2 δισ. ευρώ, έναντι 1,4 δισ. ευρώ το 2022, κυρίως από τις δαπάνες των επιβατών και τις λειτουργικές δαπάνες των εταιρειών κρουαζιέρας. Η εν λόγω δραστηριότητα υποστήριξε την ίδια χρονιά 22.600 θέσεις εργασίας στη χώρα έναντι 14.300 το 2022.
Η άνοδος σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ αλλά και του INΣΕΤΕ συνεχίστηκε και το 2024 με την Ελλάδα να κατακτά τον τίτλο ενός σημαντικού κόμβου κρουαζιέρας στη Μεσόγειο, τόσο ως δημοφιλής προορισμός όσο και για homeporting. Ωστόσο υπάρχουν περαιτέρω περιθώρια ανάπτυξης καθώς η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στις πέντε κορυφαίες ευρωπαϊκές αγορές της κρουαζιέρας που σύμφωνα με την CLIA είναι η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία. Ανήκει όμως στην ανερχόμενη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Σημειωτέων ότι το 2024 η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου υποδέχθηκε 1,86 εκατ. επιβάτες κρουαζιέρας από όλο τον κόσμο, έναντι 1,54 εκατ. το 2023, από τους οποίους το 1,1 εκατομμύριο προερχόταν από την Ευρώπη έναντι 966.000 το 2023.
Το 2024 δε, ο κλάδος της κρουαζιέρας παγκοσμίως υποδέχθηκε 34,6 εκατομμύρια επιβάτες κρουαζιέρας. Η Ευρώπη δε παραμένει αγορά κλειδί για τον κλάδο, με την αύξηση των Ευρωπαίων επιβατών κρουαζιέρας το 2024 να φτάνει το 2,8%. Το ίδιο και η Μεσόγειος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις την προηγούμενη χρονιά, οι κρουαζιέρες κοντά στον τόπο κατοικίας των ταξιδιωτών παρέμειναν ελκυστικές, με την περιοχή της Μεσογείου να παραμένει ο πιο δημοφιλής προορισμός για τους Ευρωπαίους επιβάτες κρουαζιέρας, ακολουθούμενη από την Καραϊβική και τη Βόρεια Ευρώπη.
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και το trend των κρουαζιέρων εξερεύνησης
Σύμφωνα με τα δεδομένα της CLIA αρωγό της ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια αποτελούν οι «πρωτάρηδες», αυτοί δηλαδή που επιλέγουν τον συγκεκριμένο τρόπο διακοπών για πρώτη φορά, το ποσοστό των οποίων υπολογίζεται ότι φτάνει το 31% την τελευταία διετία. Πλέον μάλιστα το 68% των ταξιδιωτών παγκοσμίως δηλώνουν ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να κάνουν την πρώτη τους κρουαζιέρα. Χάρη βέβαια στα υψηλά ποσοστά ικανοποίησης, σημαντικό είναι και το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι θα επέλεγαν το συγκεκριμένο είδος διακοπών και για δεύτερη φορά. Συγκεκριμένα το 82% όσων έχουν κάνει κρουαζιέρα επιθυμούν να ξανακάνουν.
Ενθαρρυντικό για την πορεία των επόμενων ετών είναι και το γεγονός ότι στην κρουαζιέρα στρέφονται διάφορες γενιές. Για παράδειγμα Gen-X και οι Millennials συγκαταλέγονται στους ενθουσιώδεις ταξιδιώτες κρουαζιέρας, που έλκονται από την ποικιλία εμπειριών, τη δυνατότητα επίσκεψης πολλών προορισμών και την αξία των διακοπών κρουαζιέρας. Ωστόσο οι διακοπές με κρουαζιέρα προσφέρουν ποικίλες εμπειρίες για άτομα όλων των ηλικιών, με το ένα τρίτο των επισκεπτών κρουαζιέρας σχεδόν να ταξιδεύει σε ομάδες δύο ή περισσότερων διαφορετικών γενεών.
Εξίσου σημαντικοί κρίνονται και οι επαναλαμβανόμενοι επιβάτες. Σύμφωνα με τα δεδομένα της CLIA το 25% των επαναλαμβανόμενων επιβατών ταξιδεύει δύο ή περισσότερες φορές τον χρόνο, το 14% ταξιδεύει δύο φορές τον χρόνο, και το 11% κάνει κρουαζιέρα τρεις με πέντε φορές τον χρόνο.
Η εν λόγω δυναμική έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για τον τουριστικό κλάδο καθώς η συνεισφορά της κρουαζιέρας ενισχύεται από τα οφέλη για τις κοινότητες σε όλον τον κόσμο μέσω της προμήθειας προϊόντων και υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο καθώς αλλά και των δαπανών πριν και μετά την κρουαζιέρα. Αρκεί να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα δεδομένα το 69% των επιβατών μένουν μία ή περισσότερες νύχτες σε ξενοδοχείο. Επιπρόσθετα, 6 στους 10 επιβάτες κρουαζιέρας επιστρέφουν σε κάποιο προορισμό που επισκέφθηκαν για πρώτη φορά μέσω κρουαζιέρας, επεκτείνοντας τον οικονομικό αντίκτυπο του κλάδου στις κοινότητες και στο μέλλον.
Όσο για το είδος κρουαζιέρας που φέρεται να συγκεντρώνει τα βλέμματα το τελευταίο διάστημα δεν είναι άλλο από τις κρουαζιέρες εξερεύνησης, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως το ταχύτερα αναπτυσσόμενο κομμάτι της αγοράς με 22% περισσότερους επιβάτες να επιλέγουν αυτά τα ταξίδια το 2024 σε σχέση με το 2023.
«Η Έκθεση της CLIA για την Κατάσταση της Κρουαζιέρας το 2025 δείχνει ότι η κρουαζιέρα εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο δυναμικούς και ανθεκτικούς τομείς του τουρισμού, με ανάπτυξη που συμβαδίζει με τη μεγάλη ζήτηση για διακοπές κρουαζιέρας, ιδιαίτερα μεταξύ των νεότερων γενεών και των ταξιδιωτών που δοκιμάζουν για πρώτη φορά αυτή την εμπειρία», δήλωσε ο Bud Darr, Εκτελεστικός Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της CLIA στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης της έκθεσης. «Την ίδια ώρα, ο κλάδος αποτελεί έναν ουσιαστικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης, συνεισφέροντας πάνω από 168 δισεκατομμύρια δολάρια σε κοινωνίες σ’ όλο τον κόσμο, υποστηρίζοντας 1,6 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και επενδύοντας σήμερα δεκάδες δισεκατομμύρια στον βιώσιμο στόλο του μέλλοντος».
11 νέα κρουαζιερόπλοια το 2025
Η δυναμική ανάπτυξη συνοδεύεται και από διεύρυνση του αποτυπώματος του κλάδου παγκοσμίως. Να θυμίσουμε ότι σήμερα προσφέρουν επιλογές κρουαζιέρας περισσότερα από 300 υπερωκεάνεια κρουαζιερόπλοια τα οποία πραγματοποιούν χιλιάδες διαθέσιμα δρομολόγια.
Το τρέχον έτος, οι εταιρείες-μέλη της CLIA θα καλωσορίσουν 11 νέα πλοία στον παγκόσμιο στόλο ενώ συνολικά έχουν παραγγελθεί συνολικά 56 νέα υπερωκεάνεια κρουαζιερόπλοια των μελών της CLIA για την περίοδο 2025–2036, αντιπροσωπεύοντας επένδυση 56,8 δισ. δολαρίων και αποδεικνύοντας την εμπιστοσύνη στο μέλλον της κρουαζιέρας.
Οι επιβάτες δε έχουν την τάση να προχωρούν σε κρατήσεις πολύ νωρίτερα. Γεγονός που σύμφωνα με τα στελέχη της CLIA επιβεβαιώνει ότι ο τουρισμός κρουαζιέρας είναι διαχειρίσιμος καθώς οι εταιρείες κρουαζιέρας προγραμματίζουν τις επισκέψεις σε λιμάνια ένα ή και περισσότερα χρόνια πιο πριν.
Παράλληλα ο κλάδος κάνει στροφή σε βιώσιμες πρακτικές. Σύμφωνα με την CLIA μέχρι το 2028, το 50% των νέων κρουαζιεροπλοίων θα διαθέτει μηχανές που θα λειτουργούν με LNG/μεθανόλη και θα έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν σε bio- ή συνθετικό- LNG με μικρές ή καθόλου τροποποιήσεις στους κινητήρες. Περισσότερο από το 61% του στόλου της CLIA είναι εξοπλισμένο ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει παράκτια ενεργειακή υποστήριξη –ποσοστό που αναμένεται να φτάσει το 72% έως το 2028.