Αυξάνεται ο αριθμός των συνταξιούχων που επιστρέφουν στην αγορά εργασίας, είτε αναλαμβάνοντας μια νέα θέση εργασίας, είτε συνεχίζοντας την προηγούμενη απασχόλησή τους. Το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής επιτρέπει στα άτομα να παραμένουν ενεργά στην κοινωνία και στο εργατικό δυναμικό, πολύ πέραν της παραδοσιακής ηλικίας συνταξιοδότησης.
Μάλιστα οι 65άρηδες που ξαναμπήκαν στην αγορά εργασίας μετά την συνταξιοδότηση, ανέλαβαν θέσεις στον ιδιωτικό τομέα, με απαιτήσεις, ωράρια και στόχους και όχι μια απλή απασχόληση στην οικογενειακή επιχείρηση ή σε ένα «ξεκούραστο» πόστο στο Δημόσιο.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, το 4μηνο Ιανουαρίου - Απριλίου 2024 δηλώθηκαν 20.777 αναγγελίες πρόσληψης προσωπικού ηλικίας άνω των 64 ετών, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2024 που άλλαξε το καθεστώς απασχόλησης των συνταξιούχων, έχουν ξαναπιάσει δουλειά πάνω από 230.000 άτομα.
Οι μεγάλες ελλείψεις προσωπικού αλλά και η ακρίβεια που πιέζει τα νοικοκυριά (ειδικά τα οικονομικά ασθενέστερα) ώθησαν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους στο να επιστρέψουν στην εργασία, παρά την ηλικία τους.
Όπως αναφέρει πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, οι νεότεροι ηλικιακά συνταξιούχοι είναι στην πλειοψηφία τους τεχνικοί και υπάλληλοι γραφείου που συνταξιοδοτήθηκαν στο 59ο και στο 60,4ο έτος αντίστοιχα. Ακολουθούν οι επαγγελματίες (61,3ο έτος), οι ανειδίκευτοι εργάτες -χειρωνάκτες (61,4ο έτος), οι χειριστές βιομηχανικών εγκαταστάσεων (61,5ο έτος) και οι τεχνίτες (61,9ο έτος).
Αξίζει να σημειωθεί πως στην πρόσφατη έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, το Ινστιτούτο της ΓΣΕΕ επισήμανε πως η ηλικιακή ομάδα που σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στην απασχόληση τα τελευταία έτη, δεν είναι άλλη παρά οι 65άρηδες. Το ποσοστό απασχόλησης των ηλικιωμένων διαμορφώθηκε πέρυσι στη χώρα μας στο 45,1%, έναντι 42,5% το 2023 και 53,1% στο σύνολο της ΕΕ. H συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα κατέγραψε από το 2019 και ύστερα τη μεγαλύτερη βελτίωση σε ποσοστά απασχόλησης σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα ηλικιακά γκρουπ.
Οι λόγοι της... επιστροφής στο γραφείο
Οι λόγοι που οδήγησαν τους απόμαχους τις εργασίας να επιστρέψουν ξανά στο πόστο τους είναι πολλοί. Ο βασικός λόγος της επιλογής απασχόλησης και μετά τη σύνταξη είναι η προσαύξηση του εισοδήματος. Οι συντάξεις είναι χαμηλές, τα τιμολόγια ενέργειας τραβούν την ανηφόρα και η ακρίβεια των τροφίμων παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα ειδικά οι χαμηλοσυνταξιούχοι να αδυνατούν να διαβιώσουν αξιοπρεπώς και να ανταποκριθούν σε ανειλημμένες υποχρεώσεις.
Σημαντικό ρόλο στην απόφαση επιστροφής στην εργασία παίζει και η διάταξη που επιτρέπει στους συνταξιούχους να εργάζονται δίχως να υφίστανται πλέον περικοπή της σύνταξής τους κατά 30%. Αντίθετα, καταβάλουν έναν πόρο 10% υπέρ του e-ΕΦΚΑ, ο οποίος παρακρατείται από τον μισθό τους.
Το μέτρο έδωσε κίνητρο απασχόλησης σε ανθρώπους οι οποίοι κάποιας ηλικίας που θέλουν να ενισχύσουν το εισόδημά τους, ενώ ταυτόχρονα φέρνει έσοδα στα ασφαλιστικά ταμεία κρατώντας σε παραγωγική διαδικασία ανθρώπους με περίσσια εμπειρία.
Επιπλέον οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι δικαιούνται προσαύξηση της σύνταξης τους κατά 0,77% για κάθε έτος που πληρώνουν εισφορές ως εργαζόμενοι, με αποτέλεσμα όσοι μέχρι σήμερα έχουν δηλώσει την εργασία τους όταν σταματήσουν να εργάζονται, θα δικαιούνται μια μικρή αύξηση στο ανταποδοτικό σκέλος της σύνταξής τους.
Μάλιστα με νέα ρύθμιση που προωθεί το Υπουργείο Εργασίας στο επικείμενο εργασιακό νομοσχέδιο, σχεδιάζεται το «πάγωμα» της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων για όσους συνεχίζουν να εργάζονται και λαμβάνουν προσαύξηση σύνταξης λόγω επιπλέον ενσήμων.
Πιο συγκεκριμένα οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι που διέκοψαν ή θα διακόψουν την απασχόληση τους και οι οποίοι λαμβάνουν σύνταξη κάτω από 1.434 ευρώ η οποία δεν υπόκειται σε κράτηση ΕΑΣ, θα απαλλάσσονται από κρατήσεις ακόμη και αν με την προσαύξηση της σύνταξης λόγω απασχόλησης υπερβούν το όριο. Αλλά και εκείνοι που υπόκεινται ήδη σε ΕΑΣ, θα εξακολουθήσουν να καταβάλουν την ίδια κράτηση στην περίπτωση που λόγω της προσαύξησης της σύνταξής τους αλλάξουν κλίμακα με υψηλότερη εισφορά.
Οι ελλείψεις προσωπικού είναι ένας ακόμη λόγος που ωθεί όλο και περισσότερους συνταξιούχους στην απασχόληση. Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν κατάλληλο προσωπικό, ειδικά νέους εργαζόμενους και συχνά καταφεύγουν στην επαναπρόσληψη συνταξιούχων - πρώην υπαλλήλων τους.
Μεταξύ των αιτιών που επιτρέπουν σε όλο και περισσότερους ανθρώπους ώριμης ηλικίας να συνεχίσουν την εργασία και μετά τη σύνταξη είναι και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, που σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι είναι υγιείς και ικανοί να εργαστούν για περισσότερα χρόνια.
Μια άλλη διάσταση της επιστροφής στο γραφείο έχει να κάνει και με την κοινωνική και ψυχολογική ικανοποίηση. Η εργασία προσφέρει κοινωνική αλληλεπίδραση και αίσθηση σκοπού, κάτι που πολλοί συνταξιούχοι εκτιμούν δεόντως.
