Η απαγόρευση ή η σταδιακή κατάργηση προβληματικών πλαστικών προϊόντων θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξοικονόμηση που κυμαίνεται από 4,7 έως 8 τρισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2025 και 2040, σύμφωνα με μια νέα μελέτη της Earth Action (EA), η οποία ανατέθηκε από το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF).
Ενώ μπορεί να υπάρχουν βραχυπρόθεσμα κόστη που σχετίζονται τόσο με τις απαγορεύσεις όσο και με τις σταδιακές καταργήσεις, αυτά αντισταθμίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα μακροπρόθεσμα οφέλη, σύμφωνα με τη μελέτη.
Το WWF ορίζει τα προβληματικά πλαστικά ως «εκείνα με υψηλή πιθανότητα να καταλήξουν στο περιβάλλον και που προκαλούν δυνητικά επιβλαβείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία».
- Παγκόσμια ανησυχία για την ανακύκλωση πλαστικών – Τι δείχνουν οι αριθμοί
- Στάσιμη η ανακύκλωση πλαστικών σε Ελλάδα και Ευρώπη – Τι ζητούν οι φορείς
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η άμεση απαγόρευση των προβληματικών πλαστικών που εξετάζονται επί του παρόντος από τη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για τον τερματισμό της ρύπανσης από πλαστικά, όπως οι συσκευασίες από διογκωμένο πολυστυρένιο, πολυβινυλοχλωρίδιο και είδη μιας χρήσης όπως μπατονέτες και καλαμάκια, θα ήταν πιο αποτελεσματική από μια σταδιακή απαγόρευση ή σταδιακή κατάργηση.
Η προβλεπόμενη εξοικονόμηση θα είχε τη μορφή μειωμένου κόστους διαχείρισης πλαστικών αποβλήτων, χαμηλότερων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και περικοπών στο διοικητικό κόστος, και μείωση των επιπτώσεων (κοινωνικών και περιβαλλοντικών) από την κακοδιαχείριση αποβλήτων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι άνθρωποι παράγουν περίπου 430 εκατομμύρια τόνους πλαστικού κάθε χρόνο, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). Από αυτά, 280 εκατομμύρια τόνοι γίνονται απόβλητα. Το 40% των πλαστικών αποβλήτων καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής, ενώ το 22% τυγχάνει λανθασμένης διαχείρισης και καταλήγει ως σκουπίδι.
Εάν ο κόσμος εφαρμόσει απαγορεύσεις ή σταδιακή κατάργηση των προβληματικών πλαστικών, η παγκόσμια κατανάλωση πλαστικού θα μπορούσε να μειωθεί κατά 173-224 εκατομμύρια τόνους μεταξύ 2025 και 2040, εκτιμά η μελέτη. Την ίδια περίοδο, τα πλαστικά απόβλητα που διαχειρίζονται λανθασμένα θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 51-74 εκατομμύρια τόνους. Οι ταχύτερες απαγορεύσεις ή σταδιακές καταργήσεις θα απέφεραν μεγαλύτερες μειώσεις.
Η μελέτη περιέγραψε επίσης τα οικονομικά οφέλη που συνδέονται με τη μειωμένη κατανάλωση και άλλα συναφή κέρδη. Οι συγγραφείς χρησιμοποίησαν εργαλεία μοντελοποίησης για να καταλήξουν σε εκτιμήσεις για το κόστος και τις εξοικονομήσεις.
Στο σενάριο business-as-usual, το συνολικό κόστος παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων, ιδιωτικών και κοινωνικών δαπανών, ήταν 10 τρισεκατομμύρια δολάρια για την περίοδο 2025-2040.
Αντίθετα, μια άμεση παγκόσμια απαγόρευση των συγκεκριμένων πλαστικών προϊόντων θα κόστιζε 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, με αποτέλεσμα εξοικονόμηση 8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε σύγκριση με το σενάριο BAU. Μια παγκόσμια σταδιακή κατάργηση θα απέφερε εξοικονόμηση 7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Εάν οι απαγορεύσεις ή οι σταδιακές καταργήσεις ακολουθήσουν κλιμακωτά χρονοδιαγράμματα για χώρες υψηλού εισοδήματος έναντι χωρών χαμηλότερου εισοδήματος, η εξοικονόμηση μειώνεται στα 4,7 τρισεκατομμύρια δολάρια, που είναι η χαμηλότερη μεταξύ των σεναρίων.
Μια άμεση απαγόρευση θα συνεπαγόταν το υψηλότερο διοικητικό κόστος - περίπου 323 εκατομμύρια δολάρια - αλλά θα μείωνε επίσης το κόστος διαχείρισης αποβλήτων κατά 50 δισεκατομμύρια δολάρια, περισσότερο από όσο θα αντιστάθμιζε το πρώτο.
Για τον ιδιωτικό τομέα, το κόστος μετάβασης εκτιμάται σε περίπου 143 εκατομμύρια δολάρια, ενώ οι συνολικές απώλειες, συμπεριλαμβανομένης της συρρίκνωσης των αγορών πλαστικών, θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 228 δισεκατομμύρια δολάρια σε περίπτωση άμεσης απαγόρευσης.
Ωστόσο, η μελέτη σημειώνει ότι αυτά τα στοιχεία αντικατοπτρίζουν μόνο τις άμεσες συνέπειες στις αγορές εναλλακτικών λύσεων στα απαγορευμένα πλαστικά. Δεν λαμβάνουν υπόψη «όλες τις πιθανές νέες οικονομικές ευκαιρίες, ιδίως την ανάπτυξη σε μια αναπτυσσόμενη αγορά επαναχρησιμοποιήσιμων προϊόντων, συστημάτων και κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων. Έτσι, τα αναμενόμενα οφέλη για τον ιδιωτικό τομέα πιθανότατα θα υπερβούν αυτά που προσδιορίστηκαν σε αυτήν την αξιολόγηση», όπως αναφέρεται σχετικά.
