Λιγότερο ελκυστικό, όχι μόνο σε σχέση με πέρυσι αλλά και σε επίπεδο της τελευταίας 5ετίας, εμφανίζεται το αθηναϊκό real estate που χάνει θέσεις στην ευρωπαϊκή λίστα. Αυτό προκύπτει από την ετήσια έρευνα για τη γεωγραφική περιοχή της Ευρώπης «Αναδυόμενες Τάσεις στο Real Estate το 2026» που εκπονούν κάθε χρόνο ο γνωστός φορέας ακινήτων ULI –Urban Land Institute σε συνεργασία με τη διεθνή εταιρεία συμβούλων PwC.
Βάσει των συμπερασμάτων της έρευνας, η Αθήνα, σε επίπεδο ελκυστικότητας της αγοράς ακινήτων, βρίσκεται στην 26η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων όσον αφορά τις επενδυτικές προοπτικές στον τομέα του real estate το 2026. Πλέον, καταλαμβάνει την 26η θέση, με την φετινή έρευνα να περιλαμβάνει 32 ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, χάνοντας μάλιστα τέσσερις θέσεις σε σύγκριση με το 2025, οπότε βρισκόταν 22η στη συνολική κατάταξη. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση της τελευταίας πενταετίας.
Γιατί έχασε θέσεις η Αθήνα
Όπως προκύπτει, η δυσκολία εξεύρεσης γης στην ελληνική πρωτεύουσα σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος κατασκευής καθιστούν τα νέα projects λιγότερο ελκυστικά σε όρους εμπορικότητας και βιωσιμότητας της ίδιας της επένδυσης. Την ίδια στιγμή, το μείζον ζήτημα του στεγαστικού επίσης δημιουργεί δυσλειτουργίες στην αγορά. Στη φετινή έρευνα ειδικά για την Αθήνα γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο περιορισμένο απόθεμα γης αλλά και τις δυσκολίες στις διαδικασίες του ανάπλασης του γηρασμένου κτιριακού αποθέματος.Tα συμπεράσματα προκύπτουν με βάση τις απαντήσεις που δίνουν στελέχη του κλάδου προερχόμενοι από τους κλάδους της διαχείρισης, συμβούλων, ανάπτυξης, επενδύσεων, χρηματοοικονομικών κ.α., από όλη την Ευρώπη συμπεριλαμβανομένων και ανθρώπων της ελληνικής αγοράς ακινήτων.
Το μέγεθος της αγοράς, σε συνδυασμό με την περιορισμένη ρευστότητα είναι από τις λόγους για τους οποίους η Αθήνα οποία κατατάσσεται χαμηλότερα σε σύγκριση με πέρυσι (αλλά και σε βάθος τελευταίας πενταετίας) έναντι των άλλων πόλεων της Ευρώπης. Η ελληνική πρωτεύουσα δεν είναι χαμηλότερα μόνο σε ό,τι έχει να κάνει με τις γενικότερες επενδυτικές προοπτικές αλλά και σε επιμέρους κατηγορίες που εξετάζει η έρευνα. Για παράδειγμα, βρίσκεται στην 26η θέση για το 2026 όσον αφορά τις προοπτικές νέων αναπτύξεων, στην 28η σε σύνολο 32 χωρών ως προς τις προοπτικές των ενοικίων, στην 27η ως προς τις προοπτικές της αξίας κεφαλαίου. Στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας η ελληνική πρωτεύουσα ήταν στην 23η ή 22η θέση όσον αφορά τις επενδυτικές της προοπτικές στην αντίστοιχη έρευνα.
Προκλήσεις και ανησυχίες
Όπως αναφέρθηκε, κοινή ανησυχία της αγοράς για την επόμενη χρονιά αποτελούν το αυξανόμενο κόστος κατασκευής και η περιορισμένη διαθεσιμότητα πόρων χρηματοδότησης που εξακολουθούν να αποτελούν τις βασικές εστίες προβληματισμού των επαγγελματιών του χώρου σε όλη την Ευρώπη, πέραν φυσικά και της γεωπολιτικής αβεβαιότητας που στρέφει τους επενδυτές, όπως είναι εύλογο, σε πιο ώριμες αγορές. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην φετινή έρευνα τα μεγαλοστελέχη του ευρωπαϊκού real estate εκφράζουν με μεγαλύτερη ευκολία τις ανησυχίες τους αναφορικά με κινδύνους της αγοράς που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή ειδικά για περιοχές της Ευρώπης με πιο ζεστά κλίματα ή παραθαλάσσιες, όπως είναι για παράδειγμα ο ευρωπαϊκός νότος στον οποία συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα.
Επιπρόσθετα, γίνεται αναφορά και σε φυσικές καταστροφές, όπως για παράδειγμα η σεισμική δραστηριότητα, επηρεάζοντας τις απαντήσεις των στελεχών επίσης για χώρες όπως η Τουρκία. Μάλιστα, η ελκυστικότητα της Κωνσταντινούπολης είναι χαμηλή καθώς η γειτονική πόλη βρίσκεται στην 31η θέση, δηλαδή προτελευταία, πάνω μόνο από την Σόφια που βρίσκεται στο τέλος της κατάταξης.
Οι κορυφαίες πόλεις – επενδυτικές επιλογές
Γενικότερα για την κατάταξη των ευρωπαϊκών πόλεων, σταθερή αξία όσον αφορά στις μεγαλύτερες επενδυτικές προοπτικές στο real estate για το επόμενο έτος αποτελούν το Λονδίνο που «φιγουράρει» στην 1η θέση, όπου και παραμένει σταθερά την τελευταία τριετία, η Μαδρίτη που βρίσκεται στην 2η θέση, ενώ ακολουθεί το Παρίσι στην 3η. Οι τρεις δημοφιλείς ευρωπαϊκές πρωτεύουσες διατηρούν σταθερά την πρωτιά την τελευταία τριετία με τη Μαδρίτη πάντως να έχει «ανέβει» στη 2η θέση φέτος, αφήνοντας μία θέση κάτω τη γαλλική πρωτεύουσα.
«Σε ένα περιβάλλον διαρκούς γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας, το μέγεθος και η ρευστότητα σε μία αγορά παραμένουν οι καθοριστικοί παράγοντες που κατευθύνουν τις επενδυτικές αποφάσεις, ευνοώντας τα ήδη εδραιωμένα επενδυτικά κέντρα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πόλεις του ευρωπαϊκού Νότου, όπως το Μιλάνο και η Βαρκελώνη, επίσης έχουν ενισχύσει τη θέση τους χάρη στις ανταγωνιστικές τιμές, ενώ η Βαρσοβία εξακολουθεί να προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον ως η ανοιχτή αγορά της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που προσφέρει ικανοποιητική ρευστότητα», σημειώνεται στην έκθεση.
Το top 10 των κλάδων
Τέλος, αναφορικά με τις κατηγορίες ακινήτων προς τις οποίες στρέφουν το ενδιαφέρον τους οι επενδυτές, θεωρώντας ότι έχουν τις περισσότερες προοπτικές για το 2026, τα data centers βρίσκονται στην κορυφή της σχετικής λίστας. Στην κατάταξη με τις πρώτες 5 θέσεις έπονται οι ενεργειακές υποδομές, κατά βάση στο κομμάτι της αποθήκευσης και μεταφοράς, η φοιτητική κατοικία, τα εξυπηρετούμενα διαμερίσματα γνωστά (serviced apartments), οι υποδομές υγείας.
Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης, το real estate που σχετίζεται με την εκπαίδευση, οι χώροι φιλοξενίας συνταξιούχων με τους οίκους ευγηρίας, οι χώροι συγκατοίκησης και η προσιτή- κοινωνική κατοικία ακολουθούν, συμπληρώνοντας το top 10 των κλάδων που ενδιαφέρουν τους επενδυτές.
