Με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Δήμα να μιλά για μεταρρύθμιση στον πυρήνα της οποίας βρίσκεται η θεσμική αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των παρεχόμενων υπηρεσιών Αεροναυτιλίας στη χώρα μας, και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εφιστούν την προσοχή σε ζητήματα που άπτονται της ασφάλειας των αερομεταφορών, εισήχθη προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή το νομοσχέδιο για την σύσταση και οργάνωση του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ).
Ο κ. Δήμας, τόνισε ότι ο «μετασχηματισμός της ΥΠΑ», αποτελεί τον πρώτο πυλώνα από τους επτά του συνολικού στρατηγικού σχεδιασμού στον τομέα των αερομεταφορών και επικεντρώνεται στη θεσμική αναδιοργάνωση της Υπηρεσίας και στον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου για τις υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας. Η υλοποίηση, πέρα από τη μετατροπή της ΥΠΑ σε ΝΠΔΔ περιλαμβάνει επίσης, την ενοποίηση της νομοθεσίας, την εισαγωγή διακυβέρνησης βάσει επιδόσεων, την αναδιάρθρωση του οργανωτικού διαγράμματος, τη δημιουργία εξειδικευμένων Διευθύνσεων και την υιοθέτηση νέου οικονομικού μοντέλου.
Έκανε λόγο για συντονισμένες ενέργειες, που εντάσσονται στο σχέδιο δράσης που υλοποιεί το Υπουργείο σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς, με στόχο τη συνολική αναβάθμιση, τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των υπηρεσιών αεροναυτιλίας στη χώρα. Προσέθεσε ότι με την παρούσα μεταρρύθμιση, η ΥΠΑ αποκτά οικονομική αυτοτέλεια, γεγονός που της προσδίδει μεγαλύτερη αυτονομία στον προγραμματισμό και τη λήψη αποφάσεων, και αποσαφήνισε ότι η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση της κατανομής των πόρων και στη δυνατότητα της ΥΠΑ να λειτουργεί με βιώσιμο και αυτοτελή τρόπο.
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, σχετικώς με τον στρατηγικό σχεδιασμό που έχει θέσει και υλοποιεί η κυβέρνηση και αφορά την ουσιαστική ενίσχυση και στελέχωση του Προσωπικού της ΥΠΑ, αναφέρθηκε στην πρόσληψη 80 επιπλέον ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας και ενημέρωσε ότι ο προγραμματισμός του Υπουργείου προβλέπει την πρόσληψη ακόμη 17 ελεγκτών εντός του 2025 και άλλους 72 από την ίδια δεξαμενή επιτυχόντων του ΑΣΕΠ, το 2026. Την ίδια στιγμή προχωρά η διαδικασία πρόσληψης και σε άλλες νευραλγικές ειδικότητες και συγκεκριμένα 43 νέοι ηλεκτρονικοί ATSEP το 2025 και άλλοι 44 το 2026. Για το επόμενο έτος προγραμματίζονται επίσης, 28 προσλήψεις υπαλλήλων παροχής πληροφοριών- είναι οι λεγόμενοι AFISO.
«Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, δεν λύνουμε όλα τα ζητήματα, είναι όμως ένα ουσιαστικό βήμα προς τα εμπρός. Θέτουμε στέρεες βάσεις για μία Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας σύγχρονη, πιο αποτελεσματική και πιο ισχυρή θεσμικά, αντάξια των προκλήσεων και των προτύπων της Ευρώπης. Κυρίως όμως, διαμορφώνουμε το υπόβαθρο για μία Ελλάδα που δεν ακολουθεί απλώς τις εξελίξεις της ευρωπαϊκής αεροναυτιλίας, αλλά συμμετέχει ενεργά στην διαμόρφωσή τους» τόνισε ο κ. Δήμας κατά την ομιλία του στην Επιτροπή.
Ο εισηγητής της Πλειοψηφίας, Δ. Σταμενίτης, ανέφερε ότι πρόκειται για μια νομοθετική πρωτοβουλία που αφορά τη ριζική αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, η οποία απαντά στη σύγχρονη ανάγκη προσαρμογής του Εθνικού Συστήματος Αεροπορικής Διοίκησης, στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των διεθνών οργανισμών και των τεχνολογικών εξελίξεων που καθορίζουν το νέο περιβάλλον των αερομεταφορών και αποτελεί έναν από τους επτά πυλώνες του σχεδίου δράσης που εφαρμόζει τους τελευταίους μήνες το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς φορείς DG MOVE, EASA και EUROCONTROL και έχουν ως στόχο την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών αεροναυτιλίας στη χώρα μας.
Απαντήσεις υπουργού
Απαντώντας ο αρμόδιος υπουργός τόνισε ότι η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση προφανώς δεν επιλύει όλα τα ζητήματα, είναι όμως ένα σημαντικό βήμα εμπρός και βασικός αποδέκτης αυτής της κυβερνητικής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Είναι η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, η οποία μετατρέπεται πλέον από αυτοτελή υπηρεσία του Δημοσίου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, όπως λειτουργεί μέχρι σήμερα, σε αυτοτελές νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Διευκρίνισε δε ότι η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια αποτελεί απαιτούμενη προϋπόθεση, η οποία έχει τεθεί επανειλημμένα από την αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την DG MOVE και επισήμανε ότι "Σε αυτό το πλαίσιο, η θεσμική τομή που σήμερα παρουσιάζουμε έρχεται να ενισχύσει το ρόλο της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας ως βασικού θεσμικού πυλώνα της Ελληνικής Αεροναυτιλίας, σηματοδοτώντας, ταυτόχρονα, τη μετάβαση της σε μία νέα εποχή σύγχρονης και αποτελεσματικότερης λειτουργίας, η οποία αποτυπώνεται πρακτικά σε πιο ευέλικτη διοίκηση και οικονομική αυτοτέλεια, καλύτερη αξιοποίηση και ενίσχυση του προσωπικού, τεχνολογική αναβάθμιση κρίσιμων λειτουργιών και, φυσικά, θεσμική αναμόρφωση με σύγχρονη και αποτελεσματική δομή".
Σχετικώς με τις παρατηρήσεις εκ μέρους των εισηγητών των κομμάτων σε ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, ο κ. Δήμας καταρχάς διευκρίνισε ότι με το προτεινόμενο νομοσχέδιο η ΥΠΑ θα εξακολουθεί να λειτουργεί τόσο ως πάροχος διαχείρισης αεροναυτιλίας όσο και ως φορέας διαχείρισης αερολιμένων, σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που αναγράφονται στο άρθρο 5.
Αναφορικά με το Διοικητικό Συμβούλιο της ΥΠΑ, προβλέπεται να είναι επταμελές και αποτελείται από το Διοικητή της ΥΠΑ ως Πρόεδρο, τον Υποδιοικητή Αεροναυτιλίας ως Αντιπρόεδρο Α`, τον Υποδιοικητή Αερολιμένων ως Αντιπρόεδρο Β` και 4 μέλη, η θητεία των οποίων είναι τριετής και δύναται να ανανεωθεί 1 φορά.
Σε ό,τι αφορά στις προϋποθέσεις και στη διαδικασία επιλογής και διορισμού Διοικητή και Υποδιοικητών της ΥΠΑ, επισήμανε ότι η επιλογή τους γίνεται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, με την διαδικασία που προβλέπεται μέσω ΑΣΕΠ, μέσω της τήρησης της διαδικασίας του ν. 5062/2023. Στην Επιτροπή Επιλογής προβλέπεται να συμμετάσχουν 1 μέλος από το ΑΣΕΠ, επιπλέον των λοιπών 4 προβλεπόμενων μελών, 1 μέλος από τον EASA και 1 μέλος από το Γραφείο Ευρώπης και Βορείου Ατλαντικού του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας του ICAO ή σε περίπτωση που δεν είναι κάποιο από το ICAO, είναι 2 από τον EASA.
Σχετικά με τις αρμοδιότητες Διοικητή και Υποδιοικητών, όπως αυτές ορίζονται αναλυτικά στο άρθρο 14, σημείωσε τα εξής: Στον Διοικητή ανατίθενται ευρείες αρμοδιότητες που αφορούν στη διαχείριση του προσωπικού, στην κατάρτιση του Οργανισμού, στη συνεργασία με τους αρμόδιους διεθνείς Φορείς για τα αντικείμενα της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και στην άσκηση της οικονομικής διαχείρισης. Παράλληλα, ενεργεί ως διατάκτης για δαπάνες έως 5.000.000 Euro - όχι «έως 3. 000.000 Euro» που ακούστηκε πιο πριν - πλέον ΦΠΑ, ενώ για μεγαλύτερα ποσά εισηγείται σχετικά στο Διοικητικό Συμβούλιο.
Οι Υποδιοικητές της ΥΠΑ ορίζονται ως εκτελεστοί υπόλογοι ανάλογα των αρμοδιοτήτων τους. Ως προς το όριο δαπανών, για το οποίο μπορούν να ενεργούν αυτοτελώς, αυτό ορίζεται στα 5.000.000 ευρώ - πάλι - πλέον ΦΠΑ.
Ως προς τα κωλύματα και ασυμβίβαστα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου προβλέπονται τα κωλύματα και ασυμβίβαστα που προβλέπονται στον ν. 4622/2019 - είναι νόμος για το Επιτελικό Κράτος - αλλά και στον ν. 3528/2007 - είναι ο Κώδικας Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου.
Για το άρθρο 19, μέσω του οποίου ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στη στελέχωση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και πιο συγκεκριμένα στον αριθμό των θέσεων του προσωπικού, στον τρόπο πρόσληψης, στα προσόντα, καθώς και σε ζητήματα κατανομής αυτού, ο κ. Δήμας τόνισε ειδικότερα, ότι μέσω του νομοσχεδίου συστήνονται 2.407 θέσεις μονίμων υπαλλήλων και υπαλλήλων ΙΔΑΧ. Τα απαιτούμενα προσόντα των θέσεων προβλέπονται στο Προεδρικό Διάταγμα 85 του 2022 και στον επικείμενο Οργανισμό της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Η πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων γίνεται με αυτοτελείς προκηρύξεις του ΑΣΕΠ. Πρόβλεψη για δυνατότητες μετακινήσεων υπαλλήλων, ειδικά στα περιφερειακά αεροδρόμια, για την κάλυψη εποχικών ή έκτακτων αναγκών, επίσης, προβλέπονται. Προβλέπονται δυνατότητες αξιοποίησης του πλεονάζοντος προσωπικού από τους προχωρημένους αερολιμένες της Fraport. Προβλέπονται ρυθμίσεις για την ενίσχυση των περιφερειακών αερολιμένων. Προβλέπονται διαδικασίες παροχής εξειδικευμένης εκπαίδευσης και στελεχών της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
Επιπρόσθετα, ορίζεται η διαδικασία επιλογής προϊσταμένων για τις Γενικές Διευθύνσεις και τους Προϊσταμένους των Διευθύνσεων, οι οποίες ασκούν αρμοδιότητες λειτουργίας αερολιμένων των ομάδων των Clusters Α, Β και Γ. Ταυτόχρονα, καθορίζονται οι αρμοδιότητες των Προϊσταμένων στους αερολιμένες που τελούν υπό τη διαχείριση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και έχουν την ευθύνη για το συντονισμό της συνολικής λειτουργίας του αερολιμένα.
Ο αρμόδιος υπουργός συνέχισε επίσης με την αναφορά στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας ως «Υπηρεσία Ειδικού Σκοπού» που λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση καθ' όλο το έτος, υπογραμμίζοντας ότι παρέχονται νευραλγικές υπηρεσίες για την Αεροναυτιλία και την Ασφάλεια όλες τις ημέρες του έτους, όπως ορίζεται αναλυτικά στο άρθρο 23.
Όσον αφορά στην οικονομική διαχείριση της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, σημείωσε ότι μέσω της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας καταρτίζει αυτοτελή προϋπολογισμό, ισολογισμού, απολογισμό και τις λοιπές χρηματοοικονομικές αναφορές που προβλέπονται για τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Υπάρχει πρόβλεψη για διαχείριση και αξιοποίηση των ποσών που προέρχονται από τα τέλη διαδρομής και τερματικής περιοχής που αποδίδονται από το EUROCONTROL, θέσπιση Ειδικών Τελών Επιβατών και Τέλους Ασφάλειας στους αερολιμένες αρμοδιότητας Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
Προβλέπεται στο άρθρο 6, η δυνατότητα να πραγματοποιεί δαπάνες στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και να συμμετέχει σε συγχρηματοδοτούμενα ή χρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή διεθνών οργανισμών, η τήρηση των αποθεματικών και δυνατότητα αξιοποίησης αποθεματικών για μείωση του αντίκτυπου σε περιόδους μειωμένης κίνησης και αντιμετώπισης απρόβλεπτων αναγκών, καθώς και για δαπάνες που εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Θεσμοθετείται η δυνατότητα κατάρτισης Κανονισμού Έργων, Προμηθειών, Μελετών και Υπηρεσιών της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας σύμφωνα με το ισχύον Ενωσιακό Πλαίσιο. Σκοπός είναι η αποτελεσματική, ευέλικτη και ταχύτατη ολοκλήρωση των αναγκαίων έργων προμηθειών και υπηρεσιών για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων αεροναυτιλίας και των απαραίτητων υποδομών.
Μία ακόμη σημαντική ρύθμιση, είπε ο κ. Δήμας ότι είναι η πρόβλεψη για τη χρηματοδότηση του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, καθώς και ο επανασχεδιασμός του τρόπου υπολογισμού και απόδοσης των ποσών του EUROCONTROL.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ