Η ανάγκη για την αντιμετώπιση της απειλής εξ ανατολών από τη Ρωσία του Πούτιν «που θα συνεχίσει να απειλεί την Ευρώπη ακόμα και μετά το τέλος του πολέμου» αποτέλεσε την πρώτη, βασική αλλά όχι και μοναδική προτεραιότητα στην καθιερωμένη ετήσια ομιλία της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την Κατάσταση της Ευρώπης (State of the Union - SOTEU) στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο.
Ξεκίνησε ωστόσο την ομιλία της επισημαίνοντας την ανάγκη ομοφωνίας των 27 προς την κατεύθυνση της στήριξης της Ευρώπης ως ενιαίας και ανταγωνιστικής δύναμης στο ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον. Ανακοίνωσε την παρακολούθηση της προόδου των κοινών πρωτοβουλιών της ΕΕ σε επίπεδο Άμυνας μέσω του νεοσύστατου «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για την Άμυνα. Η ομιλία συνέπεσε με τον απόηχο της χθεσινοβραδινής παραβίασης του εναέριου χώρου της Πολωνίας από ρωσικά drones.
Europe is in a fight.
A fight for our liberty and our ability to determine our destiny for ourselves.
This must be Europe’s Independence Moment.
A moment we can seize if we're united ↓ https://t.co/EcrY5Mi7kU— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) September 10, 2025
Παράλληλα, αναφερόμενη στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, ανακοίνωσε ότι οι διμερείς πληρωμές προς το Ισραήλ θα ανασταλούν, ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα προτείνει επίσης την επιβολή κυρώσεων σε βίαιους εποίκους και την αναστολή ορισμένων εμπορικών όρων της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ. Επίσης, αναφέρθηκε στην ανάγκη στήριξης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αλλά και της κατανάλωσης ευρωπαϊκών προϊόντων.
Σε ό,τι αφορά την εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, επεσήμανε την ανάγκη να προστατευθεί μία αγορά 500 δισ. ευρώ ετησίως που δίνει δουλειά σε δεκάδες χιλιάδες Ευρωπαίους.
Νέο πρόγραμμα στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ανακοινώσει ένα νέο πρόγραμμα με την ονομασία Qualitative Military Edge για να «υποστηρίξει τις επενδύσεις στις δυνατότητες των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων». «Η χρηματοδότηση για ισχυρές ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις αποτελεί την πρώτη γραμμή των εγγυήσεων ασφαλείας», τόνισε.
Η ιστορία του Σάσα…
Η φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στη συγκινητική ιστορία του Σάσα και της μητέρας του, για τον Σάσα — έναν Ουκρανό έφηβο που απήχθη από τη Ρωσία και κατόπιν επέστρεψε στην πατρίδα του χάρη σε διεθνείς προσπάθειες και στη στήριξη της οικογένειάς του. Και οι δύο καταχειροκροτήθηκαν από την Ολομέλεια, με την πρόεδρο της Κομισιόν να δηλώνει: «Κάθε Ουκρανόπουλο πρέπει να επιστρέψει».
Κυρώσεις στο Ισραήλ
Η πρόεδρος της Επιτροπής καταδίκασε τον «τεχνητό λιμό» που προκαλεί το Ισραήλ στη Γάζα, καθώς και την «ξεκάθαρη προσπάθεια της ισραηλινής κυβέρνησης να υπονομεύσει τη λύση των δύο κρατών». Ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα παγώσει κάθε τη διμερή στήριξη προς το Ισραήλ με πάγωμα των διμερών πληρωμών. θα προτείνει επίσης την επιβολή κυρώσεων σε βίαιους εποίκους και τη μερική αναστολή ορισμένων εμπορικών όρων της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ.
Προσιτή στέγαση – Αναθεώρηση κανόνων κρατικών ενισχύσεων
Η Φον Ντερ Λέιεν προτεραιοποίησε εκ νέου την προσιτή στέγαση και προανήγγειλε ειδική πρωτοβουλία. Το 2026 θα παρουσιαστεί το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προσιτής Στέγασης, με στόχο την επιτάχυνση ανέγερσης νέων κατοικιών και την ανακαίνιση υφιστάμενων κτιρίων.
Αυτοκινητοβιομηχανία – Χάλυβας και καθαρές τεχνολογίες
Η Επιτροπή θα παρουσιάσει την πρωτοβουλία της Small Affordable Cars, για μικρά και οικονομικά αυτοκίνητα. Παράλληλα, η Φον Ντερ Λέιεν έκανε λόγο για ένα νέο μακροπρόθεσμο εμπορικό μέτρο που θα αντικαταστήσει τις ισχύουσες ρήτρες προστασίας στον χάλυβα, ώστε να στηριχθεί η βιομηχανία καθαρών τεχνολογιών.
Τεχνητή νοημοσύνη – «Η Ευρώπη χρειάζεται τη δική της»
Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει τη θέση της στην παγκόσμια κούρσα για την τεχνητή νοημοσύνη, δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, γιατί «η ευρωπαϊκή AI είναι καθοριστική για την ανεξαρτησία μας». Η Επιτροπή ετοιμάζεται να δημιουργήσει 4 έως 5 εργοστάσια-γίγαντες AI στην ΕΕ, ενώ εξήγγειλε και τον νέο Cloud and AI Development Act για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού υπολογιστικού νέφους.
Πράσινη μετάβαση – «Κεντρική για την ανεξαρτησία μας»
Δεσμεύτηκε ότι η ΕΕ θα παραμείνει προσηλωμένη στους στόχους του 2030 για το κλίμα και το περιβάλλον.
Βασικές προτεραιότητες για το 2026
Νέο σχέδιο για βιώσιμη ευημερία και ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη:
- Χάρτης πορείας για την ενιαία αγορά έως το 2028
- Πράξη για την επιτάχυνση της βιομηχανικής παραγωγής
- Δέσμες μέτρων «Omnibus»
- 28ο καθεστώς και ευρωπαϊκή νομοθετική πράξη για την καινοτομία
- Δέσμη μέτρων για τα ευρωπαϊκά δίκτυα
- Πράξη της ΕΕ για το υπολογιστικό νέφος και την ανάπτυξη της ΤΝ
