Τελευταία ενημέρωση 19:15
ΗΠΑ και Ουκρανία προσέκρουσαν σε εμπόδιο της τελευταίας στιγμής, καθώς βρίσκονταν πολύ κοντά στην υπογραφή συμφωνίας – πλαισίου για τα ορυκτά, όταν μια διαφωνία σχετικά με το τι είχε συμφωνηθεί στις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που είχαν προηγηθεί, έθεσε εν αμφιβόλω την οριστικοποίηση της συμφωνίας, αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι Financial Times.
Η συμφωνία που επρόκειτο να υπογράψουν, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία, μέσω της ανάπτυξης των φυσικών πόρων του Κιέβου και της δημιουργίας ενός κοινού επενδυτικού ταμείου, θα «επιδιώξουν να δημιουργήσουν τις απαραίτητες συνθήκες για την αύξηση των επενδύσεων στην εξόρυξη, την ενέργεια και τη σχετική τεχνολογία στην Ουκρανία».
Αν και η πρώτη αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιρύντενκο, πέταξε στην Ουάσινγκτον για να υπογράψει τη συμφωνία με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, όπως δήλωσαν τρεις Ουκρανοί αξιωματούχοι, προέκυψαν προβλήματα. Οι Αμερικανοί θέλουν οι Ουκρανοί να υπογράψουν σήμερα τόσο τη συμφωνία – πλαίσιο όσο και μια λεπτομερή συμφωνία για το ταμείο που θα ολοκληρώσει την πλήρη συμφωνία για τα ορυκτά.
Οι διαπραγματεύσεις δεν είχαν ολοκληρωθεί επειδή η Ουκρανία επεδίωξε να επανεξετάσει τους όρους που συμφωνήθηκαν το Σαββατοκύριακο, ανέφερε πρόσωπο που γνωρίζει το αμερικανικό σκεπτικό. Το εν λόγω πρόσωπο είπε ότι ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ ανησυχούν ότι αυτό θα μειώσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, αλλά η συμφωνία θα μπορούσε να υπογραφεί ήδη από την Τετάρτη, αν η Ουκρανία επέστρεφε στους αρχικούς όρους.
«Ο πρόεδρος Τραμπ έχει πει ότι ο χρόνος για να γίνει αυτό είναι τώρα και κινούμαστε με ταχύτητα προς αυτή την κατεύθυνση. Οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί για τη γρήγορη ολοκλήρωση αυτής της ζωτικής σημασίας συμφωνίας και για τη διασφάλιση μιας διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία», υπογράμμισε χαρακτηριστικά εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.
Οι Ουκρανοί δήλωσαν ότι ο λεγόμενα των ΗΠΑ ήταν ανακριβή και ότι δεν θα μπορούσαν να υπογράψουν και τα δύο έγγραφα σήμερα, επειδή η συμφωνία για το ταμείο πρέπει να επικυρωθεί από το κοινοβούλιο της χώρας τους πριν υπογραφεί. Μάλιστα, ένας Ουκρανός αξιωματούχος που συμμετέχει στις συνομιλίες εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι «δεν θα είναι ευχαριστημένοι με τίποτα».
Το σχέδιο της συμφωνία
Οι στόχοι της συμφωνίας περιγράφονται ως εξής στο έγγραφο:
- Περαιτέρω οικονομική συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας
- Ενίσχυση της εταιρικής σχέσης για να βοηθηθεί η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας
- Αναγνώριση της ανάγκης της Ουκρανίας όχι μόνο για οικονομικές επενδύσεις, αλλά και για διαρθρωτικό, θεσμικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό
- Έκφραση μιας ευρύτερης, και στρατηγικής, ευθυγράμμισης μεταξύ λαών και κυβερνήσεων, με μια απτή επίδειξη της υποστήριξης των ΗΠΑ για την ασφάλεια της Ουκρανίας και την ενσωμάτωσή της στα παγκόσμια οικονομικά πλαίσια.
Την άποψή του πως το deal ίσως υπογραφεί εντός των επόμενων 24 ωρών, αφού καθορισθούν οι τελευταίες λεπτομέρειες, εξέφρασε ο Ουκρανός πρωθυπουργός, ωστόσο υπάρχουν μερικές εκκρεμότητες. Η αναδιατυπωμένη συμφωνία έχει γίνει μια «πραγματική συμφωνία εταιρικής σχέσης», η οποία θα μπορούσε να εξετάσει τη μελλοντική αμερικανική βοήθεια ως μέρος των συνεισφορών στο ταμείο επενδύσεων, δήλωσε ο πρωθυπουργός Ντενίς Σμιχάλ σε τηλεοπτικές του δηλώσεις.
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός επιβεβαίωσε, ότι στη συνέχεια «θα υπογραφούν δύο ακόμη εκτελεστικές τεχνικές συμφωνίες για την άμεση δημιουργία του Επενδυτικού ταμείου και τη χρηματοδότηση του», ενώ διεθνή ΜΜΕ όπως το Reuters, το Bloomberg και οι Financial Times παρουσιάζουν δικές τους εκδοχές των εγγράφων. Στις 17/4 Ουκρανία και ΗΠΑ υπέγραψαν μνημόνιο προθέσεων για την «οριστικοποίηση μιας επίσημης συμφωνίας για ένα ταμείο οικονομικής εταιρικής σχέσης και αποκατάστασης των επενδύσεων».
Reuters: Η συμφωνία δεν διευκρινίζει αν η Ουάσιγκτον θα επωφεληθεί
Aπό την πλευρά του, το Reuters επισημαίνει πως η συμφωνία που αναμένεται να υπογραφεί αργότερα εντός της ημέρας, δίνει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση σε νέες συμφωνίες για τους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας, αλλά δεν παραχωρεί αυτόματα στην Ουάσιγκτον μερίδιο του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας ή κάποια από τις υποδομές φυσικού αερίου της.
Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός κοινού αμερικανο-ουκρανικού ταμείου για την ανασυγκρότηση, το οποίο θα λαμβάνει το 50% των κερδών και των δικαιωμάτων που θα εισρέουν στο ουκρανικό κράτος από τις νέες άδειες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων στην Ουκρανία. Αναφέρει ότι οποιαδήποτε μελλοντική στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα προσμετράται στην αμερικανική συνεισφορά στο κοινό ταμείο.
Ωστόσο το σχέδιο δεν διευκρινίζει με ποιο τρόπο θα δαπανώνται τα έσοδα του κοινού ταμείου, ποιος ωφελείται , ή ποιος ελέγχει τις αποφάσεις σχετικά με τις δαπάνες. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι ΗΠΑ ή άλλες οντότητες που θα ορίσουν, θα έχουν προνομιακή – αλλά όχι αποκλειστική – πρόσβαση στις νέες άδειες, εγκρίσεις και επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα των φυσικών πόρων της Ουκρανίας.
Οι προηγούμενες προσεγγίσεις της συμφωνίας κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων ανέφεραν ότι θα περιελάμβανε τις υποδομές φυσικού αερίου της Ουκρανίας, που συνιστούν ένα από τα πιο πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία της, είχαν δηλώσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα πηγές με γνώση του θέματος. Οι υποδομές φυσικού αερίου δεν καλύπτονται από το σχέδιο που είδε το Reuters σήμερα.
Οι προηγούμενες προσεγγίσεις ανέφεραν επίσης ότι οι ΗΠΑ θα ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο θα δαπανώνται τα έσοδα του κοινού ταμείου και, ως εκ τούτου, θα μπορούν να έχουν δικαιώματα και κέρδη από τους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας, ανέφεραν προηγουμένως οι πηγές. Ωστόσο, αυτό απουσίαζε από το σχέδιο συμφωνίας που είδε το Reuters και το οποίο επρόκειτο να υπογραφεί σήμερα.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία θα επιδιώξουν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για «αύξηση των επενδύσεων στην εξόρυξη, την ενέργεια και τη σχετική τεχνολογία στην Ουκρανία», σύμφωνα με το προσχέδιο. Η Ουάσιγκτον αναγνωρίζει επίσης τις προθέσεις του Κιέβου για τη συμφωνία, ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε σύγκρουση με τα σχέδιά του να ενταχθεί στην EE - κάτι που θεωρείται εδώ και καιρό ως κόκκινη γραμμή για την Ουκρανία στις συνομιλίες.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ συμφώνησαν ότι μόνο η μελλοντική στρατιωτική βοήθεια που μπορεί να παράσχουν στην Ουκρανία μετά την υπογραφή της συμφωνίας θα υπολογίζεται στη συνεισφορά τους στο ταμείο, σύμφωνα με το έγγραφο. Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ δήλωσε την Κυριακή ότι η Ουάσινγκτον εγκατέλειψε την επιμονή της να συμπεριληφθούν στη συμφωνία τα δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια που έχουν παρασχεθεί στο Κίεβο από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας.
Η είδηση έρχεται καθώς ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απογοητεύεται ολοένα και περισσότερο από τις καθυστερήσεις στην επίτευξη εκεχειρίας στον πόλεμο, ο οποίος διανύει σήμερα το τέταρτο έτος του. Έχει αμφισβητήσει το κατά πόσον ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι πρόθυμος να σημειώσει πρόοδο προς ένα ειρηνευτικό σχέδιο που ο Τραμπ επεδίωξε να παραδώσει εντός των πρώτων 100 ημερών της νέας του θητείας.
Ο Τραμπ είναι «βέβαιος» ότι θα υπογραφεί συμφωνία για κρίσιμα ορυκτά με την Ουκρανία, δήλωσε την Τρίτη ο Λευκός Οίκος. Η συμφωνία «ενισχύει τη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ των μερών για τη μακροπρόθεσμη ανοικοδόμηση και τον εκσυγχρονισμό της Ουκρανίας, ως απάντηση στη μεγάλης κλίμακας καταστροφή που προκάλεσε η εισβολή πλήρους κλίμακας της Ρωσίας», σύμφωνα με το έγγραφο.