Ροή
Την εφαρμογή οικονομικού «φίλτρου» κατά το πρώτο αδειοδοτικό βήμα για νέα έργα ΑΠΕ, δηλαδή κατά την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού ΑΠΕ, περιλαμβάνουν οι ενεργειακές διατάξεις του σχεδίου νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διαχείριση των αποβλήτων. Το «φίλτρο» αυτό αφορά την υποβολή εγγυητικής επιστολής ύψους 35.000 ευρώ ανά MW (Μεγαβάτ), όπως έχει γράψει το Insider.gr, για όλα τα έργα με ισχύ μεγαλύτερη του 1 MW.
«Σκοπός είναι να αποδεικνύεται η οικονομική δυνατότητα του ενδιαφερόμενου να κατασκευάσει το έργο», σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξη Τύπου για το σχέδιο νόμου. Όπως πρόσθεσε, η εγγυητική δεν θα καταπίπτει, αλλά θα επιστρέφεται στον ενδιαφερόμενο καθώς αυτός θα προχωρά στα επόμενα στάδια της διαδικασίας, αφού πρακτικά θα αντικαθίσταται με την εγγυητική που θα υποβάλλεται από τον επενδυτή στο πλαίσιο της χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ ή ΑΔΜΗΕ).
Πέρα από τα έργα μικρότερης ισχύος από 1 MW, από το μέτρο πρόκειται να εξαιρεθούν οι σταθμοί ΑΠΕ από Ο.Τ.Α. Α’ και Β’ Βαθμού, ιδρυμάτων, καθώς και νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου κοινωφελούς σκοπού, καθώς και έργα που είναι ενταγμένα στις στρατηγικές επενδύσεις.
Με την ψήφιση του νομοσχεδίου, η υποβολή εγγυητικής θα καταστεί υποχρεωτική για όλες τις αιτήσεις Βεβαίωσης Παραγωγού που θα υποβληθούν στους επόμενους Κύκλους. Μάλιστα, θα πρέπει να προσκομίζεται σε φυσική μορφή ή να αποστέλλεται με αποδεικτικό παραλαβής στον Φορέα Αδειοδότησης εντός πέντε ημερών από την υποβολή της αίτησης.
Αν πάλι ο επενδυτής για οποιονδήποτε λόγο δεν θελήσει να «ωριμάσει» περαιτέρω αδειοδοτικά τον σταθμό του, τότε θα μπορεί να υποβάλει αίτηση επιστροφής της εγγυητικής, με την αντίστοιχη Βεβαίωση Παραγωγού να αίρεται σε αυτή την περίπτωση αυτοδικαίως.
Αξίζει να σημειωθεί πως το μέτρο θα ισχύσει και για τις Βεβαιώσεις Παραγωγού ΑΠΕ, που έχουν ήδη εκδοθεί. Για αυτές τις Βεβαιώσεις, η ρύθμιση δίνει διορία στους επενδυτές έως τις 31 Ιανουαρίου, είτε να προχωρήσουν στην υποβολή πλήρους αιτήματος χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης, είτε να καταβάλουν την εγγυητική επιστολή που αντιστοιχεί στην ισχύ του υποψήφιου έργου τους.
Προσδιορισμός περιθωρίου ισχύος σε κορεσμένα δίκτυα
«Δίνουμε επίσης ηλεκτρικό "χώρο" για την εγκατάσταση νέων φωτοβολταϊκών έργων στην Πελοπόννησο (συνολικής ισχύος 86 MW), την Κρήτη (140 MW), την Εύβοια (40 MW) και τις Κυκλάδες (45 MW)», πρόσθεσε ο υπουργός αναφερόμενος στη ρύθμιση για την αναπροσαρμογή του περιθωρίου ισχύος σε κορεσμένα δίκτυα, η οποία περιλαμβάνεται επίσης στο σχέδιο νόμου.
Όπως συμπλήρωσε, σε όλες τις περιπτώσεις, θα αναπτυχθούν για μικρά πάρκα, ισχύος έως 400 kW έκαστο. Η υποβολή των σχετικών αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους θα γίνεται μέσω κατάλληλου πληροφοριακού συστήματος που θα υλοποιήσει ο Διαχειριστής του Δικτύου. Η ημερομηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων θα καθοριστεί με Υπουργική Απόφαση.
Ανάπτυξη υποδομών δικτύου από τον Διαχειριστή ΕΔΔΗΕ για εγκατάσταση έργων ΑΠΕ
Στο σχέδιο νόμου υπάρχει επίσης ρύθμιση που δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στον ΔΕΔΔΗΕ για την αναβάθμιση των δικτύων του, προκειμένου να διασφαλιστεί η σύνδεση περισσότερων σταθμών ΑΠΕ. «Στόχος είναι να επιτρέψουμε στον ΔΕΔΔΗΕ να αναβαθμίσει τα δίκτυά του γρήγορα, εφόσον οι σχετικές δαπάνες βέβαια εγκριθούν από τη ΡΑΕ, καθώς ο κορεσμός προκαλεί επιβράδυνση συνδέσεων νέων έργων, τη στιγμή που το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στην ηλεκτροπαραγωγή προβλέπεται να ξεπεράσει το 67% έως το 2030», σημείωσε ο κ. Σκρέκας.
Με τη ρύθμιση αυτή ορίζεται ότι η ΡΑΕ, κατά τον υπολογισμό των επιτρεπόμενων εσόδων των Διαχειριστών, δύναται να θεσπίζει βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα κίνητρα για τους Διαχειριστές των Δικτύων Διανομής και Μεταφοράς, προκειμένου τα δίκτυα να σχεδιάζονται με γνώμονα την αξιοποίηση ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενης από ΑΠΕ κ.ά.
Ρυθμίσεις αδειοδότησης υβριδικών σταθμών ΑΠΕ και σταθμών ΑΠΕ και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας
Με τη ρύθμιση αυτή παύει η υποβολή αιτήσεων και η χορήγηση Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων για την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών στη νήσο Κρήτη, καθόσον πλέον η Κρήτη έχει διασυνδεθεί με το ΕΣΜΗΕ. Επίσης, ορίζεται ότι για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά που αναμένεται να διασυνδεθούν με το ΕΣΜΗΕ εντός των επόμενων τριών ετών δεν υποβάλλονται νέες αιτήσεις για την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών.
Παράλληλα, λόγω της επικείμενης αναθεώρησης του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τους σταθμούς που συνδυάζουν μονάδες ΑΠΕ με αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και την ανάγκη προσαρμογής της αδειοδότησης των σταθμών ΑΠΕ με αποθήκευση στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τους σταθμούς ΑΠΕ, αναστέλλονται η υποβολή αιτήσεων, η αδειοδότηση και η χορήγηση προσφορών σύνδεσης για την ανάπτυξη έργων αυτού του τύπου.
Επιπλέον, προβλέπεται η έκδοση Υπουργικής Απόφασης με σκοπό τον σχεδιασμό, καθώς και η εφαρμογή δεσμευτικού χάρτη ενεργειών και χρονοδιαγράμματος υλοποίησης αυτών, με σκοπό την ανάπτυξη της δραστηριότητας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και συμμετοχής μονάδων αποθήκευσης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και σε μηχανισμούς ισχύος, σε συμμόρφωση με την κείμενη νομοθεσία και ιδίως με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/944.
Προσδιορισμός κατανομής εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων για τα έτη 2021 έως 2030
Με τη διάταξη αυτή διασφαλίζεται η διαφανής, χρηστή, ορθολογική και ανταποδοτική διαχείριση και κατανομή τμήματος των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Ειδικότερα, ρυθμίζεται ότι με απόφαση του ΥΠΕΝ θα κατανέμονται ετησίως για την περίοδο 2021 έως 2030 τα έσοδα από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, εκ των οποίων τουλάχιστον το 60% των εσόδων θα αποτελεί πόρο του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ, ενώ μέρος των εσόδων θα καλύπτει τις ανάγκες της ενίσχυσης για επιχειρήσεις τομέων και υποτομέων που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, θα διατίθεται για την πραγματοποίηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας, δράσεις για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, σε αντιπυρικά έργα καθαρισμού και διαχείρισης με σκοπό τη διατήρηση και αύξηση του αποθέματος των δημόσιων και ιδιωτικών δασών κ.ά.
Ρυθμίσεις για την ενίσχυση της αποτελεσματικής λειτουργίας, εσωτερικής οργάνωσης και ανεξαρτησίας της ΡΑΕ
Mε τη διάταξη αυτή ενισχύεται η ανεξαρτησία της Αρχής με ρυθμίσεις για τη διοικητική και λειτουργική της αυτοτέλεια σε συμμόρφωση με τον ν. 4622/2019.
Θέσπιση Μηχανισμού Παρακολούθησης και Εποπτείας Αγορών από τη ΡΑΕ
Με τη διάταξη αυτή δίνεται στη ΡΑΕ η δυνατότητα υλοποίησης ενός Μηχανισμού Παρακολούθησης και Εποπτείας των Ενεργειακών Αγορών ενισχύοντας έτσι τον εποπτικό της ρόλο στις αγορές ενέργειας, την προστασία του ανταγωνισμού και τον διαφανή έλεγχο της δραστηριοποίησης των Συμμετεχόντων στις αγορές.
Πλαίσιο Προτεραιότητας χορήγησης προσφοράς Σύνδεσης στον Διαχειριστή του Συστήματος
Με τη διάταξη αυτή εισάγεται εξουσιοδότηση για έκδοση Υπουργικής Απόφασης για τον καθορισμό ειδικού πλαισίου προτεραιότητας για τη χορήγηση οριστικών προσφορών σύνδεσης από τον Διαχειριστή του Συστήματος, συμπληρώνοντας την υφιστάμενη ρύθμιση με την οποία καθοριζόταν η εφαρμογή ειδικού πλαισίου προτεραιότητας που αφορούσε μόνο στον Διαχειριστή του Δικτύου.
Μεταβίβαση του δικτύου διανομής στον ΔΕΔΔΗΕ
Στο σχέδιο νόμου υπάρχει επίσης διάταξη για τη μεταβίβαση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΔΕΗ στον ΔΕΔΔΗΕ, στο πλαίσιο ιδιωτικοποίησης του 49% του Διαχειριστή. Όπως ανέφερε ο κ. Σκρέκας, από τα πάγια που θα μεταφερθούν εξαιρείται το δίκτυο οπτικών ινών, το οποίο θα παραμείνει στην κυριότητα της ΔΕΗ και θα επινοικιάζεται στον ΔΕΔΔΗΕ.
Επίσης, εκτός μεταβίβασης μένει το δίκτυο υψηλής τάσης στην Κρήτη, το οποίο θα «περάσει» στον ΑΔΜΗΕ με νομοθετική ρύθμιση εντός του μήνα, ώστε αυτός να αναλάβει τη λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτη-Πελοπόννησος.
Ρυθμίσεις αδειοδότησης υβριδικών σταθμών ΑΠΕ και σταθμών ΑΠΕ και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας
Με τη ρύθμιση αυτή παύει η υποβολή αιτήσεων και η χορήγηση Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων για την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών στη νήσο Κρήτη, καθόσον πλέον η Κρήτη έχει διασυνδεθεί με το ΕΣΜΗΕ. Επίσης, ορίζεται ότι για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά που αναμένεται να διασυνδεθούν με το ΕΣΜΗΕ εντός των επόμενων τριών ετών δεν υποβάλλονται νέες αιτήσεις για την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών.
Παράλληλα, λόγω της επικείμενης αναθεώρησης του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τους σταθμούς που συνδυάζουν μονάδες ΑΠΕ με αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και την ανάγκη προσαρμογής της αδειοδότησης των σταθμών ΑΠΕ με αποθήκευση στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τους σταθμούς ΑΠΕ, αναστέλλονται η υποβολή αιτήσεων, η αδειοδότηση και η χορήγηση προσφορών σύνδεσης για την ανάπτυξη έργων αυτού του τύπου.
Επιπλέον, προβλέπεται η έκδοση Υπουργικής Απόφασης με σκοπό τον σχεδιασμό, καθώς και η εφαρμογή δεσμευτικού χάρτη ενεργειών και χρονοδιαγράμματος υλοποίησης αυτών, με σκοπό την ανάπτυξη της δραστηριότητας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και συμμετοχής μονάδων αποθήκευσης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και σε μηχανισμούς ισχύος, σε συμμόρφωση με την κείμενη νομοθεσία και ιδίως με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/944.
Προσδιορισμός κατανομής εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων για τα έτη 2021 έως 2030
Με τη διάταξη αυτή διασφαλίζεται η διαφανής, χρηστή, ορθολογική και ανταποδοτική διαχείριση και κατανομή τμήματος των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
Ειδικότερα, ρυθμίζεται ότι με απόφαση του ΥΠΕΝ θα κατανέμονται ετησίως για την περίοδο 2021 έως 2030 τα έσοδα από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, εκ των οποίων τουλάχιστον το 60% των εσόδων θα αποτελεί πόρο του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ, ενώ μέρος των εσόδων θα καλύπτει τις ανάγκες της ενίσχυσης για επιχειρήσεις τομέων και υποτομέων που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, θα διατίθεται για την πραγματοποίηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας, δράσεις για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, σε αντιπυρικά έργα καθαρισμού και διαχείρισης με σκοπό τη διατήρηση και αύξηση του αποθέματος των δημόσιων και ιδιωτικών δασών κ.ά.
Ρυθμίσεις για την ενίσχυση της αποτελεσματικής λειτουργίας, εσωτερικής οργάνωσης και ανεξαρτησίας της ΡΑΕ
Mε τη διάταξη αυτή ενισχύεται η ανεξαρτησία της Αρχής με ρυθμίσεις για τη διοικητική και λειτουργική της αυτοτέλεια σε συμμόρφωση με τον ν. 4622/2019.
Θέσπιση Μηχανισμού Παρακολούθησης και Εποπτείας Αγορών από τη ΡΑΕ
Με τη διάταξη αυτή δίνεται στη ΡΑΕ η δυνατότητα υλοποίησης ενός Μηχανισμού Παρακολούθησης και Εποπτείας των Ενεργειακών Αγορών ενισχύοντας έτσι τον εποπτικό της ρόλο στις αγορές ενέργειας, την προστασία του ανταγωνισμού και τον διαφανή έλεγχο της δραστηριοποίησης των Συμμετεχόντων στις αγορές.
Πλαίσιο Προτεραιότητας χορήγησης προσφοράς Σύνδεσης στον Διαχειριστή του Συστήματος
Με τη διάταξη αυτή εισάγεται εξουσιοδότηση για έκδοση Υπουργικής Απόφασης για τον καθορισμό ειδικού πλαισίου προτεραιότητας για τη χορήγηση οριστικών προσφορών σύνδεσης από τον Διαχειριστή του Συστήματος, συμπληρώνοντας την υφιστάμενη ρύθμιση με την οποία καθοριζόταν η εφαρμογή ειδικού πλαισίου προτεραιότητας που αφορούσε μόνο στον Διαχειριστή του Δικτύου.
Αναστολή προθεσμιών για Διασφάλιση Υλοποίησης Ειδικών Έργων για σταθμούς γεωθερμίας
Με τη ρύθμιση αυτή διασφαλίζεται για τους παραγωγούς εύλογος και επαρκής χρόνος, ώστε να προβούν στην ολοκλήρωση των αναγκαίων προκαταρκτικών ερευνών και γεωτρήσεων για την εν συνεχεία ανάπτυξη των γεωθερμικών σταθμών και παράλληλα παρέχεται στους παραγωγούς αναγκαία ασφάλεια προκειμένου να μην απαξιωθούν πολυετείς επενδύσεις και σημαντικά κεφάλαια για την ανάπτυξη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία.
Αναβίωση οριστικών προσφορών σύνδεσης μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών από ΟΤΑ
Με τη ρύθμιση αυτή δίνεται η δυνατότητα άπαξ αναβίωσης οριστικών προσφορών σύνδεσης, μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών που αναπτύσσονται από ΟΤΑ α’ ή β’ βαθμού.
Φορέας διαχείρισης δράσεων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης
Με τη διάταξη αυτή τροποποιείται η εξουσιοδότηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σκοπό να καταστεί φορέας διαχείρισης όχι μόνο η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ, Τομέα Ενέργειας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία στη παρούσα φάση είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη λόγω διαχείρισης πλειόνων δράσεων/προγραμμάτων αλλά και το νεοσυσταθέν με τον ν.4710/2020 (Α’ 142) Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο θα μπορεί να καταστεί Φορέας Διαχείρισης για την υλοποίηση δράσεων.
Η τεχνογνωσία της οργανικής Υπηρεσίας, η οποία αποτελεί την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία, είναι πολύτιμος αρωγός για την ταχεία, στοχευμένη και ομαλή εκτέλεση των δράσεων της παρούσας και θα αποφορτίσει την Επιτελική Δομή. Ο ορισμός του εκάστοτε φορέα διαχείρισης θα γίνεται με την Κοινή Υπουργική Απόφαση της συγκεκριμένης παραγράφου.
Αρμοδιότητες του Τμήματος Ορυκτολογίας και Πετρογραφίας (ΤΟΠ) της Διεύθυνσης Ορυκτών Πόρων και Μεταλλευτικής (ΔΟΠΜΕ)
Με τη διάταξη αυτή μετονομάζεται το ήδη σε λειτουργία Μουσείο Ορυκτών και Πετρωμάτων της ΕΑΓΜΕ σε Εθνικό Γεωλογικό Μουσείο.
Ρύθμιση θεμάτων ορισμού ΡΑΕ ως αρμόδιας αρχής για θέματα σχετικά με την ασφάλεια εφοδιασμού
Με τη ρύθμιση αυτή τροποποιείται το άρθρο 12 του ν. 4001/2011 (ΦΕΚ Α΄ 179) για την προσαρμογή των διατάξεων αυτού σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο αναφορικά με τις αρμοδιότητες της ΡΑΕ και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού.
Επίσης, ορίζεται η ΡΑΕ ως αρμόδια αρχή για τον καθορισμό της ενιαίας εκτίμησης της «αξίας της απώλειας φορτίου» (Value of lost load - VOLL), ενώ με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν γνώμης της ΡΑΕ, καθορίζεται το «κόστος εισόδου» νέας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (Cost of new entry - CONE), το «Πρότυπο Αξιοπιστίας» (Reliability Standard), καθώς και η ποσότητα ισχύος που εντάσσεται στον μηχανισμό διασφάλισης ισχύος.
Θέματα προσωπικού και διοίκησης των εταιρειών ΑΔΜΗΕ Α.Ε. και των συνδεδεμένων αυτής
Με τη ρύθμιση αυτή επιδιώκεται η επίλυση του προβλήματος στελέχωσης της εταιρείας ΑΔΜΗΕ και των συνδεδεμένων με αυτήν εταιρειών με τρόπο ανάλογο με αυτόν της ΔΕΗ Α.Ε. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι οι διαδικασίες ΑΣΕΠ που έχει διενεργήσει ο φορέας ακόμα δεν έχουν τελεσφορήσει, παρότι έχουν παρέλθει 4 χρόνια. Ως εκ τούτου, η μη ανανέωση του προσωπικού έχει ως συνέπεια την υποστελέχωση του φορέα. Παράλληλα, ρυθμίζονται οι αμοιβές των στελεχών της εταιρείας ΑΔΜΗΕ Α.Ε., καθόσον μέχρι σήμερα δεν ήταν σε ανταγωνιστικά επίπεδα με αυτές άλλων εταιρειών του κλάδου της ενέργειας με συνέπεια να απομακρύνονται στελέχη ικανά και με εμπειρία, επιδιώκοντας έτσι την προσέλκυση ικανών στελεχών από την αγορά.
Απλοποίηση κάλυψης οργανικών θέσεων στη ΔΕΗ
Με τη διάταξη αυτή προβλέπεται η δυνατότητα εσωτερικής κάλυψης θέσεων διευθυντικών στελεχών προς διασφάλιση μεγαλύτερης ευελιξίας και αποτελεσματικότητας στη διαχείριση των εξειδικευμένων θεμάτων των εταιρειών ΔΕΗ Α.Ε., ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. και ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε., ενώ παράλληλα εισάγεται ρύθμιση που διασφαλίζει την ευέλικτη μετακίνηση στελεχών στη ΔΕΗ Α.Ε., ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. και ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε., προκειμένου να επιτευχθεί αποτελεσματική διαχείριση των εξειδικευμένων θεμάτων των εταιρειών.
