Ροή
Διανύουμε ήδη, το τελευταίο αλλά και το σημαντικότερο στάδιο της επεξεργασίας και της εκμετάλλευσης της πληροφορίας σε βαθμό «χαμηλού επιπέδου» πνευματικών διεργασιών, και εισερχόμαστε σιγά σιγά στην εποχή των πολύπλοκων συνδυασμών και μεγάλου όγκου επεξεργασίας δεδομένων και των εξειδικευμένων εφαρμογών όχι μόνο για μεγάλους επιστημονικούς κλάδους (ιατρική, αστρονομία, μετεωρολογία, βιοτεχνολογία κ.α.) αλλά σε κάθε στάδιο της καθημερινότητας μας και της εργασίας μας μέσω της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης.
Οι τελευταίες εξελίξεις στο θέμα αναδεικνύουν ότι το 2023 είναι η χρονιά σταθμός της θεαματικής προόδου στην τεχνητή νοημοσύνη.
Από το δέκατο ένατο και εικοστό αιώνα, παρατηρήσαμε το πλατύτερο μέχρι τότε, φάσμα χρήσης της ύλης από τον άνθρωπο.
Ξεκινήσαμε με την πρώτη βιομηχανική επανάσταση, από τα απλά εργαλεία και την υποκατάσταση της μυϊκής δύναμης από τη ατμομηχανή, διανύσαμε για πολλά χρόνια τη χρήση της ύλης ως πηγή ενέργειας με την αξιοποίηση του ηλεκτρισμού και των ορυκτών καυσίμων και εισήλθαμε πλέον σήμερα στην υποκατάσταση των γνωστικών διεργασιών που διενεργεί ο άνθρωπος από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Η Πληροφορική, με την Μικροηλεκτρονική και τη συνδρομή των Τηλεπικοινωνιών, από απλό εργαλείο (υποκατάστασης της γραφομηχανής και της καταγραφής μεγάλων λογιστικών εγγραφών και συγκεκριμένων επιστημονικών και ερευνητικών κλάδων) που ήταν από τα τέλη του 70, καθιερώνεται πλέον ως ένα πλήρες περιβάλλον δραστηριότητας και εργασίας στο σύγχρονο κόσμο σε όλα τα επίπεδα, ως ουσιαστικά μια διαδικασία που μετασχηματίζει όλο το οικονομικό και θεσμικό οικοδόμημα του καπιταλιστικού συστήματος.
- Από τη δεκαετία του 1970, με την κυκλοφορία στην αγορά του πρώτου προσωπικού υπολογιστή ως νέο και καθημερινό εργαλείο τόσο σε επιστημονικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο,
- τη δεκαετία του 90 με την εμφάνιση του πρώτης έκδοσης του κινητού τηλεφώνου, - - την εμφάνιση και την ανάπτυξη της ταχύτητας του διαδικτύου-Internet, -παράλληλα με τη θεαματική αύξηση της ταχύτητας επεξεργασίας και αποθήκευσης των υπολογιστών και των δεδομένων που συλλέγουν, τέθηκαν οι βάσεις για τον τεχνολογικό μετασχηματισμό της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας, όπως σήμερα παρουσιάζεται σε αρκετούς κλάδους της οικονομίας και ειδικά στις χώρες με υψηλή φηφιακή διείσδυση του πληθυσμού.
Ένα μετασχηματισμό που παίρνει μοναδικές διαστάσεις για το μέλλον που έρχεται, με την προσαρμογή και την εφαρμογή του εργαλείου της τεχνητής νοημοσύνης, σε κάθε σχεδόν επιστημονική, εργασιακή (χειρωνακτική και πνευματική) αλλά και στην καθημερινή δραστηριότητα του ανθρώπου και της οικονομίας.
Η εξάπλωσή του ψηφιακού μετασχηματισμού παραλληλίζεται για τις επιπτώσεις που θα επιφέρει σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, με εκείνη της εμφάνισης του ηλεκτρισμού στις αρχές του 20ου αιώνα.
Χωρίς περιστροφές, η λεγόμενη και «δεύτερη ψηφιακή επανάσταση» ή και ευρύτερα η «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση», επιφέρει δραστικές αλλαγές στον τρόπο επικοινωνίας, στο είδος και τον τρόπο των προσφερομένων υπηρεσιών και κυρίως στον τρόπο παραγωγής και στην φύση και την οργάνωση της ίδιας της ανθρώπινης εργασίας.
Η εκπαίδευση, το εμπόριο, οι μεταφορές, η βιομηχανία, η γεωργία, η μεταποίηση, η ιατρική, η ενέργεια, συνολικά ο κλάδος των υπηρεσιών και η δημόσια διοίκηση, τα επόμενα λίγα χρόνια θα ενσωματώνουν σταδιακά τις ψηφιακές δυνατότητες που σήμερα υπάρχουν, υπό την αυστηρή προϋπόθεση των ανάλογων επενδύσεων σε σύγχρονες τηλεπικοινωνιακές και υπολογιστικές υποδομές, που μόνο αυτές, μπορούν να υποστηρίξουν τις επαυξανόμενες δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας και των υποσχέσεων της τεχνητής νοημοσύνης που σήμερα εμφανίζονται.
Τη «Βιομηχανική Κοινωνία», τη διαδέχεται πλέον η Κοινωνία της Πληροφορίας, η έξυπνη μηχανική νοημοσύνη (Artificial Intelligence/Machine Learning) και των ρομπότ στη βιομηχανική παραγωγή, βασιζόμενη σε επιστημονικές ανακαλύψεις καθώς και σε διαρκείς οικονομικές επενδύσεις για την πραγμάτωσή της.
Η πληροφορία γίνεται, ζωτικός όρος και βασικό συστατικό άντλησης όλων των επερχόμενων τεχνολογικών μετασχηματισμών στην κοινωνία μας, με σημαντικότερη εκείνη της επεξεργασίας μεγάλου όγκου δεδομένων (big data analytics).
Η ίδια η πληροφορία και ο κύκλος ζωής της, δηλαδή, η συλλογή, η αποθήκευση, και η τελική επεξεργασία της, θα έχει ταυτόχρονα, οικονομική και «τεχνολογική» αξία, θα αποτελεί το ζωτικό θεμέλιο, για την οικοδόμηση και την επιτάχυνση των επερχόμενων αλλαγών που δυνητικά η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει στην κοινωνία.
Το νέο ψηφιακό περιβάλλον που βρίσκεται υπό συνεχή τεχνολογική επιτάχυνση, συνεπάγεται αναγκαίες και πρωτοφανείς προσαρμογές ή αλλαγές στις πολιτικές διαχείρισης για την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση συνολικότερα, όπως στις δομές του κρατικού μηχανισμού και των υπηρεσιών του, στη νομοθεσία για την κυβερνοασφάλεια, στην εκπαίδευση, στην εργασία συνολικότερα και στα μέχρι σήμερα γνωστά «αναλογικά» θέματα που παρουσιάζει ως θεσμοθετημένα πρότυπα, όπως επίσης και στη διαχείριση ευαίσθητων και μη, προσωπικών δεδομένων των καταναλωτών και των εργαζομένων.
Το επόμενο διάστημα, όλο και περισσότερο θα είναι εμφανές, ότι το μεγαλύτερο κεφάλαιο επιβίωσης και ανάπτυξης της κοινωνίας, θα είναι η εκπαίδευση των πολιτών της στις νέες επιστήμες που γεννιούνται και θα πρέπει να βρεθούν εκείνοι οι δίοδοι που θα κατευθύνουν τη γνώση στην κατάλληλη αντιμετώπιση της τεχνολογικής πρόκλησης που θα αντιμετωπίσει το εργατικό δυναμικό και τα συνδικάτα.
Δεν αποτελεί φανταστική υπόθεση ή μονοσήμαντη εκτίμηση, ότι η πλήρης και απόλυτη αξιοποίηση των παραπάνω τεχνολογικών καινοτομιών, θα βρεί εφαρμογή στον φυσικό μας κόσμο, σε ένα μακροπρόθεσμο βάθος χρόνου από σήμερα.
Άσχετα από το κατά πόσο αυτές οι εκτιμήσεις θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν στο εύρος που ορίζονται, αναδύονται έτσι κι αλλιώς, μία πληθώρα ερωτημάτων και ανησυχιών κατά πόσο η κοινωνία μας και ευρύτερα η ανθρωπότητα, είναι ώριμη να αφομοιώσει προς όφελος της, τις δυνατότητες της σημερινής τεχνολογικής επανάστασης, χωρίς να χάσει τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά της αλλά να κερδίσει γνώση, ελεύθερο χρόνο, υγεία, κοινωνική ευημερία και βιώσιμη ανάπτυξη από την τεχνολογική εξέλιξη.
Είναι καιρός λοιπόν να αναρωτηθούμε και να χαράξουμε το μέλλον που ήρθε κι οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας να θέσουν το θέμα σε εξέχουσα θέση.
Καθώς ανατρέπονται σε κάθε επίπεδο, θεσμικό, οικονομικό, εργασιακό, κοινωνικό, προσωπικό, ότι μέχρι σήμερα γνωρίζαμε και είχαμε ρυθμίσει στον υλικό κόσμο μας, ποιες είναι οι ενδεχόμενες μεταλλάξεις και ποιες οι νέες ισορροπίες στην επιστήμη, στην πολιτική και στο γενικότερο κοινωνικό γίγνεσθαι;
Χρειαζόμαστε ένα νέο επαρκές και αξιόπιστο ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο προσαρμοσμένο στη ψηφιακή εποχή των αλγορίθμων και των υπολογιστικών δυνατοτήτων επεξεργασίας δεδομένων που θα επανακαθορίζει και θα διασφαλίζει την κοινωνική αποτελεσματικότητα της τεχνολογικής εξέλιξης, θα εμβαθύνει τη δημοκρατία, τη διαφάνεια και την άμβλυνση των ανισοτήτων και θα έχει στο επίκεντρο της τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Οι πολιτικές δυνάμεις έχουν δουλειά να κάνουν!
