Ροή
Η ακρίβεια που έχει κτυπήσει την Ελλάδα -αυτή μελετάμε στο παρόν άρθρο- δεν είναι αποτέλεσμα του πολέμου που κήρυξε η Ρωσία στα τέλη Φεβρουαρίου στην Ουκρανία. Σίγουρα ο πόλεμος από το Μάρτιο αφήνει και θα αφήσει και τους επόμενους μήνες το δικό του αποτύπωμα. Μελετώντας το ΓΡΑΦΗΜΑ 1 προκύπτει ότι η κατάσταση στον πληθωρισμό άρχισε να ξεφεύγει στη χώρα μας από τον Αύγουστο του 2021.
Το μήνα Μάρτιο ο πληθωρισμός έφθασε στο +8,9% με τις μεγαλύτερες αυξήσεις – σε σχέση με το Φεβρουάριο- να εμφανίζονται στα ρούχα και τα παπούτσια +21.1% και να ακολουθούν με +5,3% οι μεταφορές και +4,2% το ρεύμα και το πετρέλαιο θέρμανσης. Οι δε προβλέψεις, είναι ότι ο πληθωρισμός στη χώρα μας θα γράψει και διψήφιο ποσοστό.
Η Ελλάδα με την επίδοση του +8,9% στον πληθωρισμό του Μαρτίου ξεπέρασε κατά 18,6% τον μέσο όρο ετησιοποιημένου πληθωρισμού που καταγράφηκε στην Ευρωζώνη για το ίδιο χρονικό διάστημα και ήταν +7,5%. Όμως κι εδώ η κατάσταση της Ελλάδος σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη είχε αρχίσει να ξεφεύγει αρκετά νωρίτερα και συγκεκριμένα τα πρώτα σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά δόθηκαν από τα τέλη Ιουλίου του 2021 όπου η χώρα μας βρέθηκε σε υψηλά δεκαετίας, ενώ από τα τέλη Νοεμβρίου του 2021 βρισκόμαστε σταθερά πάνω και από τον μέσο όρο που καταγράφεται στην Ευρωζώνη, όπως φαίνεται από το ΓΡΑΦΗΜΑ 2 που παρουσιάζει τις ετήσιες μεταβολές του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στην Ελλάδα και στην Ευρωζώνη.
Στην Ελλάδα οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε ετήσια βάση σημειώθηκαν στο ρεύμα (79,3%), στο φυσικό αέριο (68,3%), το πετρέλαιο θέρμανσης (58,5%), τα καύσιμα και λιπαντικά (29%) και τις αεροπορικές μεταφορές (26,8%), δείτε το ΓΡΑΦΗΜΑ 3.
Ιδιαίτερα θα πρέπει να σταθούμε στο ενεργειακό κόστος που επιβαρύνει μισθωτούς και επιχειρήσεις. Το κόστος του ηλεκτρισμού στην Ελλάδα έχει αρχίσει να ανεβαίνει σε πρωτοφανή για τη χώρα επίπεδα από τον Ιούλιο του 2021 όπου για πρώτη φορά πέρασε τα 100 ευρώ η MWh, όταν τα προηγούμενα χρόνια η μέση τιμή του δεν ξεπερνούσε τα 60 ευρώ η MWh. Μάλιστα το Δεκέμβριο του 2021 το κόστος αυτό έφθασε τα 235 ευρώ η MWh. Οι υψηλές πτήσεις συνεχίζονται και το 2022 με το Μάρτιο να καταγράφει τα 272,8 ευρώ η MWh. Ταυτόχρονα η χώρα μας τους τελευταίους μήνες είναι σταθερά στις 3 πιο ακριβές χώρες στη χονδρική τιμή του ρεύματος σε όλη την ΕΕ και αρκετές φορές η πιο ακριβή! Φυσικά υπάρχουν λόγοι που συμβαίνει αυτό και υπεύθυνοι που δεν αντιδρούν, αλλά δεν θα ασχοληθούμε με αυτό στο παρόν άρθρο. Ας συγκρατήσουμε όλοι, ότι μέσα σε ένα χρόνο το κόστος ανά MWh έχει αυξηθεί στη χώρα μας κατά 400%. Αυτή η αύξηση δεν έχει αποτυπωθεί όλη ακόμη στους λογαριασμούς μας.
Η Ελλάδα μετά την ελεγχόμενη χρεοκοπία του 2010 υπέστη μια από τις μεγαλύτερες σε καιρό ειρήνης μειώσεις του ΑΕΠ που έφθασε το 25%. Μια τέτοια μείωση είχε παρατηρηθεί το μακρινό 1929 στις ΗΠΑ κατά την περίοδο της μεγάλης ύφεσης. Το ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι 12 χρόνια μετά το ΑΕΠ της χώρας το 2021 έφθασε τα 183 δις ευρώ μετά από μια μεγέθυνση μεγαλύτερη του 8%, λόγω της βουτιάς πάνω από 9% που είχε προηγηθεί το 2020 λόγω covid-19. Παρόλα αυτά η χώρα μας μετά βίας βρέθηκε στο τέλος του 2021 πιο πάνω από τα 176 δις ευρώ που καταγράφηκε ως επίδοση του ΑΕΠ το 2016 και που αποτέλεσε το χαμηλότερο σημείο μετά το 2010. Δεν υπάρχει άλλο παράδειγμα χώρας στη Δύση όπου να έχει παραμείνει για πάνω από μια δεκαετία σε επίπεδο κοντά σε αυτό της χρεωκοπίας της.
Λαμβάνοντας υπόψη τι έχει συμβεί στην Ελλάδα από το 2010 μέχρι πριν κτυπήσει ο covid-19 το 2020, με πολύ συντηρητικούς υπολογισμούς η απώλεια της αγοραστικής δύναμης ήταν στα επίπεδα του 30%.
Το 2020 είχαμε μια πτώση του ΑΕΠ κατά 9% και το 2021 μια μεγέθυνση κατά 8,3%. Ταυτόχρονα το 2021 είχαμε μια αύξηση του ΔΤΚ κατά 5,5%. Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει ότι η ανάπτυξη στη χώρα μας για το 2021 ήταν κάτω του 3%! Στην Ελλάδα οι πολιτικοί μας έχουν μπερδέψει τη μεγέθυνση του ΑΕΠ με την ανάπτυξη. Με λίγα λόγια, με τα μέχρι σήμερα στοιχεία από το 2020 έως τώρα η αγοραστική μας δύναμη έχει μειωθεί συντηρητικά άλλο ένα 15%.
Συνοψίζοντας, η τρέχουσα κυβέρνηση της ΝΔ παρέλαβε μια χώρα όπου η αγοραστική δύναμη των πολιτών λόγω των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ (2010), ΝΔ και ΠΑΣΟΚ (2012), ΣΥΡΙΖΑ (2015) ήταν ήδη μειωμένη κατά 30% και σήμερα που γράφεται το άρθρο αυτή η αγοραστική δύναμη έχει μειωθεί κι άλλο ξεπερνώντας το 45% σε σχέση με τα προ χρεωκοπίας επίπεδα. Ταυτόχρονα, η ΕΕ και όσοι Ευρωπαίοι πολίτες ζούνε εκτός Ελλάδος, είδαν τα εισοδήματά τους να αυξάνονται τα τελευταία 12 χρόνια, αυξάνοντας κι άλλο το χάσμα της χώρας μας με την υπόλοιπη Ευρώπη όσον αφορά τους μισθούς και την αγοραστική τους δυνατότητα. Αν τα νούμερα φαίνονται τρομακτικά, σκεφτείτε απλά πως η πραγματικότητα είναι ακόμη πιο τρομακτική.
Τι προβλέπεται στη χώρα μας για το ορατό μέλλον;
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η κατάσταση σε επίπεδο πληθωρισμού είναι αρκετά πιθανό να επιδεινωθεί κι άλλο στους επόμενους μήνες. Όμως ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι τους επόμενους 6 με 12 μήνες ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει και θα ισορροπήσει σε επίπεδα κάτω του 5% αυτό δεν θα σημάνει την επιστροφή των τιμών στο επίπεδο του 2019. Η υποχώρηση του πληθωρισμού απλά θα σημάνει τη διακοπή της αλματώδους αύξησης των τιμών και όχι την υποχώρηση των τιμών, ιδιαίτερα επειδή μιλάμε για την Ελλάδα.
Η απάντηση στο πρόβλημα της μείωσης της αγοραστικής δύναμης για 12 συνεχόμενα χρόνια στην Ελλάδα δεν είναι εύκολη, ιδιαίτερα με το πολιτικό προσωπικό που διαθέτει η χώρα. Σίγουρα κανείς δεν μπορεί να χρεώσει στην παρούσα κυβέρνηση το πρόβλημα που δημιουργήθηκε από το 2010 έως και το 2019. Όμως, όταν η σημερινή κυβέρνηση ζητούσε την ψήφο του ελληνικού λαού το 2019, γνώριζε τι θα παραλάβει, καθότι τα στοιχεία ήταν δημόσια, οπότε έχει κι αυτή την ευθύνη.
Αυτό που χρεώνεται επιπλέον η παρούσα κυβέρνηση και μέσα από τις δημοσκοπήσεις είναι τα πανηγύρια χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια έστω μικρή νίκη. Η κυβέρνηση έχει αφενός αργήσει στην λήψη πραγματικών μέτρων ανακούφισης των πολιτών, αλλά και δείχνει και μία τεράστια ατολμία στο να πάρει ουσιαστικά μέτρα στο φορολογικό και στο λειτουργικό κομμάτι του προβλήματος που λέγεται ακρίβεια, το οποίο συνεχίζει να μειώνει την αγοραστική δύναμη των πολιτών εδώ και 12 χρόνια.
Αυτό που χρειάζεται η χώρα τώρα – αν δεν είναι ήδη αργά- και πρέπει να είναι η πρώτη απάντηση της κυβέρνησης, είναι μέτρα που να εστιάζουν στον έλεγχο του επιπέδου των τιμών και τον περιορισμό των φαινομένων αισχροκέρδειας. Αφού γίνει αυτό, το επόμενο βήμα θα είναι η κυβέρνηση αυτή ή η επόμενη να ασχοληθεί σοβαρά με το πως θα καλυφθεί η μείωση της αγοραστικής δύναμης που έχει συντελεστεί τα 12 τελευταία χρόνια. Δεν γίνεται η Ελλάδα να ανήκει στην ΕΕ και οι εργαζόμενοι της να ζουν σαν να είναι εκτός της ΕΕ βιώνοντας μείωση της αγοραστικής τους δύναμης λες και η χώρα μας έχει υποστεί τις θηριώδεις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση στη Ρωσία λόγω της εισβολής της τελευταίας στην Ουκρανία.
