Σε διατήρηση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) για όλο το 2018 στρέφεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως προκύπτει από τα πρακτικά που είδαν την Πέμπτη το φως της δημοσιότητας.
Στη συνεδρίαση Σεπτεμβρίου, οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης τάχθηκαν υπέρ της μείωσης των μηνιαίων αγορών ομολόγων στα 40 δισ. ευρώ προκειμένου το QE να συνεχιστεί και για όλο το 2018 και να μην αποσυρθεί στα μέσα του έτους, όπως ήταν η επικρατούσα άποψη.
Για την Ελλάδα η παράταση αυτή ανοίγει τον δρόμο για ένταξη στο πρόγραμμα, μια κίνηση περισσότερο συμβολική παρά ουσιαστική –σε χρηματικούς όρους– η οποία όμως θα δώσει μεγάλη ώθηση στο επενδυτικό κλίμα, καθώς αποτελεί μια σφραγίδα αξιοπιστίας για την ελληνική οικονομία.
Την ώρα, μάλιστα, που οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται στο μικροσκόπιο ενόψει των stress tests στις αρχές του έτους και των φόβων ότι ίσως προκύψουν νέες ανάγκες κεφαλαίων, η αποδοχή των ελληνικών ομολόγων θα λειτουργούσε ως βαλβίδα εκτόνωσης για τις έντονες ανησυχίες που έχουν βαρύνουν το κλίμα –όπως άλλωστε αυτό αποτυπώνεται και στο χρηματιστηριακό ταμπλό.
Για να γίνει, βέβαια, αυτό, θα πρέπει οι Ευρωπαίοι εταίροι, και δη το Eurogroup, να προβούν σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους. Τα στελέχη της ΕΚΤ έχουν διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι «χωρίς ελάφρυνση χρέους δεν έχει QE» και το πιθανότερο σενάριο όπως διαμορφώνεται σήμερα είναι η ελάφρυνση του χρέους να έρθει μαζί με την ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018.
Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, η Ελλάδα έχει ένα περιθώριο να ενταχθεί στο πολυπόθητο QE –έστω και για λίγους μήνες, αν και επειδή η επίδραση αυτής της κίνησης είναι κατά κύριο λόγο «ψυχολογική», όσο νωρίτερα συμβεί αυτό τόσο μεγαλύτερα θα είναι τα πολλαπλασιαστικά οφέλη.
Στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ ξεκαθάρισε ότι «ελάφρυνση θα γίνει το 2018 εφόσον χρειαστεί», και μάλιστα «εάν τα αποτελέσματα της ελληνικής οικονομίας δεν είναι τα επιδιωκόμενα». Η τοποθέτηση αυτή αποτελεί πάγια θέση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης αλλά σίγουρα δεν βοηθά τη βελτίωση τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος για τη χώρ. Καθότι όμως το Eurogroup είναι καταρχήν ένα πολιτικό όργανο, είναι σαφές ότι τα πάντα είναι ζήτημα πολιτικών χειρισμών και –γιατί όχι– ελιγμών και το επόμενο έτος είναι καθ’ όλα κρίσιμο για το ελληνικό πρόγραμμα.
