Η αγροτική οικονομία της Ελλάδας βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σειρά από προκλήσεις που απειλούν τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξή της. Ο ρόλος των επιδοτήσεων παραμένει κομβικός, καθώς αποτελούν τη βασική πηγή στήριξης για πολλούς αγρότες. Ωστόσο, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές, τα συνεχιζόμενα γραφειοκρατικά προβλήματα και οι αλλεπάλληλες αλλαγές στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) εντείνουν την αβεβαιότητα και επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό και τη δυσκολία επιβίωσης.
Το έτος 2025 διακρίνεται από σοβαρά προβλήματα και καθυστερήσεις όσον αφορά τις πληρωμές των αγροτών. Η διαδικασία για τις δηλώσεις ΟΣΔΕ έχει λάβει παράταση, με τελικό χρονικό όριο την 29η Αυγούστου για την υποβολή της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) και την 30ή Σεπτεμβρίου για την υποβολή ελλιπών στοιχείων ΑΤΑΚ. Έχει υπογραμμιστεί πως δεν θα υπάρξει νέα παράταση, καθώς αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να μην διασφαλιστεί η έγκαιρη καταβολή των ενισχύσεων.
Οι αγρότες παραμένουν σε στάση αναμονής σχετικά με τις πληρωμές, γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία και οικονομική επιβάρυνση. Πρόσφατα δημοσιεύματα κάνουν λόγο για ποινές που θα αγγίξουν το 25% του προϋπολογισμού για πληρωμές έως τις 15 Οκτωβρίου και το 60% για όσες καθυστερήσουν περισσότερο, με το κόστος αυτών των ποινών να επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
Επιπλέον, η απουσία επίσημης ενημέρωσης από τον ΟΠΕΚΕΠΕ σχετικά με τις πληρωμές των παλιών βιολογικών καλλιεργειών έχει εντείνει την αβεβαιότητα στους αγρότες. Παρά τις προηγούμενες διαβεβαιώσεις για συγκεκριμένες ημερομηνίες πληρωμών, πλέον επικρατεί σιγή ασυρμάτου.
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει δίμηνη διορία για τους ψηφιακούς χάρτες ΟΣΔΕ, με τον κίνδυνο αναστολής πληρωμών να παραμένει ορατός αν δεν υποβληθεί εγκαίρως σχέδιο δράσης, προσθέτοντας περαιτέρω ανασφάλεια στον αγροτικό κόσμο.
Το γενικευμένο χάος και οι καθυστερήσεις στις πληρωμές έχουν οδηγήσει πολλούς αγρότες σε αδιέξοδο, με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης να αναγνωρίζει εμμέσως το πρόβλημα και να αναζητά πόρους άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ για την κάλυψη ποινών που επιβλήθηκαν μετά τις 30 Ιουνίου 2025 λόγω μη έγκαιρης ολοκλήρωσης των πληρωμών.
Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ασφυκτική οικονομική πίεση στις αγροτικές οικογένειες, ενώ ο ΟΠΕΚΕΠΕ προσπαθεί να διαχειριστεί τα χρονικά περιθώρια για τις εκκρεμότητες του 2024. Οι διαδοχικές καθυστερήσεις, τα γραφειοκρατικά εμπόδια και οι συνεχείς αλλαγές στην πολιτική ενισχύσεων έχουν δημιουργήσει ένα περιβάλλον αβεβαιότητας και οικονομικής στενότητας.
Από την άλλη, η ευλογιά των προβάτων εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική απειλή για την κτηνοτροφία, ιδιαίτερα σε περιοχές με έντονη δραστηριότητα εκτροφής αιγοπροβάτων.
Οι πρόσφατες εξάρσεις της νόσου έχουν οδηγήσει σε αυστηρά μέτρα ελέγχου και καραντίνας, προκαλώντας σοβαρές απώλειες ζωικού κεφαλαίου και οικονομικές ζημίες στους κτηνοτρόφους. Πολλοί παραγωγοί αναγκάζονται να θανατώσουν μολυσμένα ζώα, γεγονός που μειώνει το εισόδημά τους και δημιουργεί αβεβαιότητα για το μέλλον των εκμεταλλεύσεών τους.
Η κατάσταση επιβαρύνεται περαιτέρω από τις ήδη υπάρχουσες οικονομικές δυσκολίες, όπως οι καθυστερήσεις στις πληρωμές ενισχύσεων και τα αυξημένα κόστη παραγωγής. Οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται αντιμέτωποι με διπλή πίεση: αφενός την απώλεια ζώων και αφετέρου τη δυσκολία λήψης άμεσης οικονομικής στήριξης, καθιστώντας τη βιωσιμότητα του κλάδου ακόμη πιο επισφαλή.
Η αγροτική οικονομία της Ελλάδας βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Τα χρόνια προβλήματα στο ΟΣΔΕ, οι παρατάσεις, οι ελλείψεις και ο κίνδυνος απώλειας ενισχύσεων αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη για άμεσες και ουσιαστικές λύσεις, με στόχο την οικονομική ελάφρυνση και τη στήριξη των Ελλήνων αγροτών και κτηνοτρόφων.
