Οι καταναλωτικές δαπάνες αποτελούν κρίσιμο κομμάτι της οικονομίας των ΗΠΑ, αντιπροσωπεύοντας περίπου τα δύο τρίτα της ανάπτυξής της. Και κρίνοντας από τα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, αυτή η οικονομική μηχανή φαίνεται να λειτουργεί ομαλά. Οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 0,6% τον Αύγουστο, έναν μήνα που οι δαπάνες αναμενόταν να είναι κάπως νωχελικές.
Εκ πρώτης όψεως, αυτά τα τελευταία στοιχεία φαίνεται να αποτελούν μια ακόμη απόδειξη της απόλυτης «ανθεκτικότητας» του Αμερικανού καταναλωτή, μια ιστορία που έχει γίνει πολύ οικεία τα τελευταία χρόνια: ότι «παρά την (... εδώ βάζετε όποια οικονομική ανησυχία θέλετε...), ο Αμερικανός καταναλωτής τα πάει μια χαρά και διατηρεί την οικονομία σε καλή κατάσταση».
Ωστόσο, αυτά τα σταθερά στατιστικά καλύπτουν μια αυξανόμενη ανισότητα μεταξύ των οικονομικών εμπειριών των νοικοκυριών των ΗΠΑ, μια «οικονομία σχήματος Κ», όπου ένα μικρό μερίδιο των Αμερικανών με υψηλό πλούτο βλέπει συνεχή κέρδη, ενώ ένα μεγαλύτερο μερίδιο των νοικοκυριών μεσαίου και χαμηλότερου εισοδήματος βιώνει αυξημένη πίεση, όπως τονίζει το CNN.
«Οι προοπτικές της οικονομίας συνδέονται με την τύχη και τις δαπάνες των εύπορων», δήλωσε στο CNN ο Μαρκ Ζάντι, επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s Analytics. «Όσοι βρίσκονται στο 20% εκείνων που βρίσκονται στην κορυφή της κατανομής εισοδήματος, οδηγούν το οικονομικό τρένο».
Και αυτό το χάσμα διευρύνεται σε ιστορικό βαθμό, δείχνουν τα στοιχεία της Moody’s Analytics.
Στις 30 Ιουνίου, το 20% των κορυφαίων εισοδηματιών αντιπροσώπευε περισσότερο από το 63% όλων των δαπανών και το 10% αντιπροσώπευε περισσότερο από το 49% - και τα δύο ποσοστά τα υψηλότερα που έχουν καταγραφεί, σύμφωνα με στοιχεία που χρονολογούνται από το 1989. Το 2019, κατά την αντίστοιχη περίοδο, αυτά τα μερίδια ήταν 59,2% και 44,6% αντίστοιχα.
«Εάν οι κορυφαίοι εισοδηματίες γίνουν πιο προσεκτικοί στις δαπάνες τους, για οποιονδήποτε λόγο, η οικονομία θα υποστεί ύφεση», αναφέρει ο Ζάντι. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν υπήρχε μια σημαντική διόρθωση στις τιμές των μετοχών, τονίζει, καθώς μεγάλο μέρος του πλούτου που τροφοδοτεί τις δαπάνες αυτών των «εύπορων» ατόμων συνδέεται με τις εύρωστες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Η αγοραστική δύναμη εξαντλείται
Τα πλουσιότερα νοικοκυριά που αντιπροσωπεύουν ένα ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο της αύξησης των δαπανών των ΗΠΑ προκαλούν ανοδική πίεση στον πληθωρισμό και ωθούν σε κερδοσκοπικά στοιχήματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν φούσκες περιουσιακών στοιχείων. Αυτό θα μπορούσε να κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες πιο ευάλωτες σε μια πιθανή ύφεση στη διαδικασία, αλλά κινδυνεύει επίσης να οδηγήσει ορισμένους Αμερικανούς πίσω για τα επόμενα χρόνια, λένε οι οικονομολόγοι στο CNN.
«Ο οικονομικός κύκλος είναι πάντα εξαιρετικά καταθλιπτικός όταν σκεφτόμαστε τα διάφορα μέρη της κατανομής εισοδήματος, επειδή το χαμηλότερο δεκατημόριο... σε κάθε ύφεση, μένει όλο και πιο πίσω», δήλωσε ο Τάιλερ Σκίπερ, αναπληρωτής καθηγητής οικονομικών και ανάλυσης δεδομένων στο Πανεπιστήμιο St. Thomas, στη Μινεσότα.
Η διευρυνόμενη ανισότητα δαπανών συμβαίνει σε μια εποχή που η οικονομία των ΗΠΑ επιβραδύνεται, ο πληθωρισμός "θερμαίνεται" και η αγορά εργασίας γίνεται πιο ασταθής.
Οι εκτεταμένοι και αυστηροί δασμοί του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις εισαγωγές των ΗΠΑ έχουν επηρεάσει την καταναλωτική ζήτηση, τις επιχειρηματικές επενδύσεις και τις προσλήψεις, αναφέρει ο Τζάστιν Μπέγκλεϊ, οικονομολόγος της Moody's Analytics.
Σε συνολική βάση, τα νοικοκυριά των ΗΠΑ φαίνεται να διαχειρίζονται το χρέος τους και οι καθυστερήσεις δεν έχουν κλιμακωθεί σε ανησυχητικά επίπεδα, σύμφωνα με την έκθεση της Moody's Analytics για το χρέος των νοικοκυριών των ΗΠΑ για τον Αύγουστο.
Ωστόσο, για τα νοικοκυριά με χαμηλότερο και μεσαίο εισόδημα, αυτή η πιστωτική εικόνα φαίνεται λιγότερο σταθερή, σύμφωνα με ανάλυση της Moody's Analytics για τις καθυστερήσεις ανά πιστωτική βαθμολογία.
Ενώ τα συνολικά ποσοστά καθυστερήσεων κυμαίνονται γύρω από τα επίπεδα πριν από την πανδημία, το ποσοστό των υπολοίπων με καθυστέρηση 30 ημερών ή περισσότερο για νοικοκυριά με πιστωτική βαθμολογία κάτω του 660 αυξήθηκε στο 9,06% τον Ιούλιο, το υψηλότερο ποσοστό από τον Φεβρουάριο του 2016.
Επιπλέον, οι πιστωτικές βαθμολογίες μειώνονται με τον ταχύτερο ρυθμό από τη Μεγάλη Ύφεση, σύμφωνα με νέα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν αυτή την εβδομάδα από την εταιρεία πιστωτικής αξιολόγησης FICO.
Η συνολική αύξηση των μισθών επιβραδύνεται και οι τάσεις της εποχής της πανδημίας, όπου οι μισθολογικές αυξήσεις ήταν ταχύτερες για τους εργαζόμενους με χαμηλότερο εισόδημα, έχουν αντιστραφεί και τώρα είναι ταχύτερες για τους εργαζόμενους με υψηλότερα εισοδήματα.
Σύμφωνα με νέα ανάλυση που δημοσιεύθηκε το πρωί της Πέμπτης από την Oxfam, υποδηλώνει ότι οι Αμερικανοί με τα υψηλότερα εισοδήματα - το 0,1% - αναμένεται να επωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό (μέχρι 60,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων) από τον πρόσφατα ψηφισμένο φορολογικό νόμο των ΗΠΑ. Η Oxfam εκτιμά ότι οι διατάξεις για τον εταιρικό φόρο στο νομοσχέδιο θα μπορούσαν να ενισχύσουν το κορυφαίο 1% των εισοδημάτων κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Ταυτόχρονα, οι παράγοντες πίεσης στις τιμές ήταν ιδιαίτερα έντονοι για τα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, δήλωσε ο Σκίπερ.
«Οι οικονομολόγοι λένε εδώ και καιρό ότι οι δασμοί είναι οπισθοδρομικοί. λειτουργούν ως φόρος κατανάλωσης και οι φόροι κατανάλωσης είναι πιο αγχωτικοί για τα νοικοκυριά που ξοδεύουν μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού τους σε αγαθά και υπηρεσίες», επισημαίνει
«Βλέπουμε επίσης νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος να ψωνίζουν πλέον σε μέρη όπως καταστήματα του ενός δολαρίου και στα Walmart» καταλήγει.