Αποφασισμένη να αντιμετωπίσει την πλημμύρα φθηνών δεμάτων που εισέρχονται στην Ευρώπη, εμφανίζεται η ΕΕ, προτείνοντας τέλος διαχείρισης για τις 27 εθνικές τελωνειακές υπηρεσίες της ένωσης.
Ο Επίτροπος για το Εμπόριο της ΕΕ Μάρος Σέφκοβιτς πρότεινε την Τρίτη να μπει ένα τέλος της τάξης των 2 ευρώ σε όλα τα μικρά δέματα που εισέρχονται στην ΕΕ από κινεζικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού λιανεμπορίου χαμηλού κόστους, όπως Temu, Shein και Alibaba. Τα τέλη θα ισχύουν για δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ, σύμφωνα με επιστολή που έστειλε ο Σέφκοβιτς στις εθνικές κυβερνήσεις, σύμφωνα με το Politico. Τα δέματα που πηγαίνουν στις αποθήκες ή σε κέντρα διανομής θα εξακολουθήσουν να έχουν το ίδιο τέλος, δηλ. 50 λεπτά.
Τα περισσότερα έσοδα θα προορίζονται για την ενίσχυση των τελωνειακών ελέγχων, καθώς οι εν λόγω αρχές θα πρέπει να προσλάβουν νέο προσωπικό για να μπορούν να αντεπεξέρχονται στον αυξημένο φόρτο εργασίας. Τα υπόλοιπα θα πηγαίνουν στον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Η Ευρώπη προωθεί αλλαγές
Η διαφορά στα τέλη έχει ως στόχο να αναγκάσει τις πλατφόρμες να στέλνουν τις αποστολές στις αποθήκες της ΕΕ και εν συνεχεία να τα διανέμουν από εκεί και να κάνουν την αποστολή τους.
Διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε στο Politico τον περασμένο μήνα ότι ένα πρόβλημα με τη ροή των δεμάτων είναι ότι «οι μεμονωμένοι καταναλωτές έχουν γίνει οι ίδιοι εισαγωγείς», καθιστώντας σχεδόν αδύνατους τους ελέγχους για την ασφάλεια αυτών των προϊόντων.
Η ΕΕ εισήγαγε πέρυσι 4,6 δισεκατομμύρια δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ. Ο όγκος τους συνεχίζει να αυξάνεται, δημιουργώντας επίσης αθέμιτο ανταγωνισμό για τους παραγωγούς της ΕΕ και προβλήματα με την περιβαλλοντική ρύπανση, καθώς τα φθηνά προϊόντα είναι συχνά χαμηλής ποιότητας.
Ο Σέφκοβιτς ενημέρωνε την Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με μια μεταρρύθμιση για τη δημιουργία ενιαίας Τελωνειακής Αρχής της ΕΕ και ενός ενιαίου συστήματος πληροφορικής σε κοινοτικό επίπεδο για την εξυπηρέτηση τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εθνικών τελωνειακών αρχών. Το πρόσθετο τέλος διαχείρισης θα γίνει μέρος του σχεδίου, το οποίο τώρα αναμένει μια κοινή θέση από τις 27 χώρες της ΕΕ.
Ο Ολλανδός βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ντιρκ Γκότινκ - επικεφαλής διαπραγματευτής για την τελωνειακή μεταρρύθμιση - δήλωσε στο Politico ότι η ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσει ότι κάθε δασμός είναι χαμηλότερος για τους εισαγωγείς «που στέλνουν προϊόντα στην Ευρώπη χύμα αντί για μεμονωμένα δέματα».
Πρόσθεσε ότι αυτά τα «δέματα δεν είναι καθόλου φθηνά για την κοινωνία. Τόσο οι τελωνειακοί έλεγχοι, όσο και η επεξεργασία των αποβλήτων και ο αθέμιτος ανταγωνισμός συνεπάγονται υψηλό κοινωνικό κόστος».
Η Επιτροπή υποστηρίζει την έναρξη της τελωνειακής μεταρρύθμισης ήδη από το επόμενο έτος, αντί για το 2028. Το τέλος διαχείρισης θα είναι ένα προσωρινό μέτρο έως ότου το αναθεωρημένο εγχειρίδιο τελωνειακών κανόνων καταργήσει την απαλλαγή από τον φόρο για δέματα κάτω των 150 ευρώ.
Εκτός από τα τέλη, η Επιτροπή θέλει επίσης να υποχρεώσει πλατφόρμες όπως η Temu και η Shein να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη.
Το μοντέλο της Κίνας
Το θέμα ωστόσο είναι πιο περίπλοκο και αφορά την αλλαγή ενός ολόκληρου μοντέλου παραγωγής που έχει «χτίσει» όλα αυτά τα χρόνια η Κίνα, όπως αναφέρουν αναλυτές και ειδικοί στην αγορά λιανεμπορίου.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι η απουσία μεσαζόντων στο ίδιο το έδαφος της ΕΕ, με το παιχνίδι όλο να γίνεται από την Κίνα. Τα τελευταία 15 χρόνια, το Πεκίνο έχει στείλει τεράστια κεφάλαια στην Ευρώπη, αναπτύσσοντας ένα δίκτυο εμπορίας χωρίς μεσάζοντες ώστε να καρπώνεται ολοσχερώς τα έσοδα.
Μέσω της σιδηροδρομικής γραμμής Βελιγραδίου - Βουδαπέστης, η Κίνα χτίζει το δικό της διάδρομο μεταφοράς προϊόντων μέσα στην «καρδιά» της Ευρώπης, ελέγχοντας μεγάλο μέρος των logistics.
Η Kίνα ουσιαστικά με αυτές τις κινήσεις έχει αλλάξει το μοντέλο του εμπορίου, δημιουργώντας ένα σύστημα απευθείας από την παραγωγή στον πελάτη χωρίς μεσάζοντες που της δίδει τη δυνατότητα να τιμολογεί τα προϊόντα σε πολύ χαμηλό κόστος. Με αυτόν τον τρόπο ακυρώνει τον ανταγωνισμό, πωλώντας στη λιανική χαμηλότερα απ΄ό,τι θα πωλούσε στην χονδρική.
Αυτό έχει τεράστιες συνέπειες όχι μόνο στην αγορά λιανεμπορίου της Ευρώπης, ειδικά στις μικρές επιχειρήσεις, αλλά οδηγεί και σε συγκέντρωση προσωπικών δεδομένων που σημαίνει στοχευμένη διαφήμιση στον πελάτη. Το δόγμα του Πεκίνου είναι συγκέντρωση της παραγωγής, των logistics και των δεδομένων.