Ροή
Οι επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης το 2023 αναμένεται να φτάσουν σε επίπεδα ρεκόρ, παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης τα προηγούμενα έτη λόγω του υψηλού κόστους το οποίο με τη σειρά του επιβραδύνει την εκτέλεση μεγάλων έργων αλλά πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα προκειμένου να επιτευχθεί ο παγκόσμιος στόχος για καθαρές μηδενικές εκπομπές.
Η παγκόσμια πρόοδος ενεργειακής απόδοσης έφτασε το 2,2% το 2022, ποσοστό διπλάσιο από τον μέσο όρο των προηγούμενων πέντε ετών ενώ η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας αυξήθηκε κατά 1% το 2022, ποσοστό το οποίο σήμερα θα ήταν σχεδόν τριπλάσιο εάν δεν είχε σημειωθεί πρόοδος στην ενεργειακή απόδοση.
Το 2022, οι πολιτικές ενεργειακής απόδοσης ενισχύθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι χώρες που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 70% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας έχουν εισαγάγει νέες ή ενισχυμένες πολιτικές απόδοσης από την έναρξη της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και οι κυβερνήσεις υποστήριξαν τους καταναλωτές ενέργειας. Περισσότερες από 25 χώρες ξεκίνησαν μεγάλες εκστρατείες ευαισθητοποίησης για να συμβάλουν στη μείωση της ενέργειας και πάνω από 900 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν δαπανηθεί για την προστασία των καταναλωτών από την αύξηση των λογαριασμών ενέργειας.
Οι πωλήσεις βασικών τεχνολογιών αποδοτικότητας καταγράφουν επίσης άνοδο. Οι πωλήσεις αντλιών θερμότητας αυξήθηκαν κατά πάνω από 10% παγκοσμίως το 2022 και κατά σχεδόν 40% στην Ευρώπη. Το μερίδιο των EV στις παγκόσμιες πωλήσεις αυτοκινήτων το 2022 ήταν 14% και αναμένεται να αυξηθεί στο 18% το 2023.
Οι επενδύσεις στην ενεργειακή αποδοτικότητα αναμένεται να φτάσουν σε επίπεδα ρεκόρ το 2023, σε πάνω από 600 δισεκατομμύρια δολάρια, αν και η ανάπτυξη επιβραδύνεται λόγω του αυξημένου κόστους κεφαλαίου.
Όπως αναφέρει σε σχετική ανάλυση ο ΙΕΑ σύμφωνα με τις τρέχουσες πολιτικές, οι επενδύσεις που σχετίζονται με την αποδοτικότητα προβλέπεται να αυξηθούν κατά 50% αλλά ο στόχος των καθαρών μηδενικών εκπομπών απαιτεί θα πρέπει να διπλασιαστεί και η ετήσια πρόοδος ενεργειακής απόδοσης από 2,2% σήμερα σε πάνω από 4% ετησίως έως το 2030.
Ο διπλασιασμός της βελτίωσης της απόδοσης σε πάνω από 4% ετησίως αυτή τη δεκαετία θα μείωνε την παγκόσμια ζήτηση ενέργειας κατά 190 EJ και τις εκπομπές CO2 από την καύση καυσίμου κατά σχεδόν 11 Gt έως το 2030, κάτι που αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο της τρέχουσας παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών. Μια τέτοια στρατηγική θα επιφέρει σημαντικές μειώσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, θα συμβάλει στη δημιουργία επιπλέον 12 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας παγκοσμίως, θα διευκολύνει την πρόσβαση στην ενέργεια για 800 εκατομμύρια ανθρώπους, θα οδηγήσει στη μείωση των λογαριασμών ενέργειας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης καθώς και στη μείωση της εξάρτησης των χωρών από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.
Απαιτείται τριπλασιασμός των επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση μέχρι το 2030
Η επίτευξη του στόχου του διπλασιασμού του ρυθμού προόδου θα απαιτήσει τριπλασιασμό των ετήσιων επενδύσεων που σχετίζονται με την αποδοτικότητα, από 600 δισεκατομμύρια δολάρια σήμερα σε 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Η πολιτική θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Το σχέδιο RePowerEU στην Ευρώπη, ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες και η πρωτοβουλία Green Transformation (GX) της Ιαπωνίας είναι μερικά παραδείγματα των στρατηγικών που ακολουθούν οι μεγάλες οικονομίες αλλά πρόοδο καταγράφουν και οι αναδυόμενες οικονομίες όπως είναι η Ινδία, η Χιλή και η Νότια Αφρική οι οποίες έχουν θεσπίσει μέτρα για να φέρουν προοδευτικά στο προσκήνιο την ενεργειακή απόδοση.
Όπως επισημαίνει ο ΙΕΑ, εάν όλες οι ανακοινωθείσες δεσμεύσεις για την εφαρμοστούν γρήγορα και πλήρως, μαζί με τις υπάρχουσες πολιτικές, θα επιτύχουν τα τρία τέταρτα του στόχου διπλασιασμού έως το 2030.
