Στις Βρυξέλλες ο νέος πολυετής προϋπολογισμός - Πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% για το 2023, στο 2% μεσοπρόθεσμα

Την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε επιπλέον παρεμβάσεις αξίας 0,4% του ΑΕΠ φέτος μεταφέρει ο νέος πολυετής προϋπολογισμός που εστάλη στις Βρυξέλλες. Το Ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας για τα έτη 2023-2026 δεσμεύεται για τις επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 0,7% για το 2023 και 2% περίπου μεσοπρόθεσμα, όταν στο σενάριο «βάσης» χωρίς επιπλέον παρεμβάσεις υπολογίζει σε πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% φέτος και 2,5% για το 2026. Προβλέπει επίσης ταχεία μείωση χρέους έως το 135,2% του ΑΕΠ το 2026.

Αναλυτικά, το Ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας για τα έτη 2023-2026 υπό τον όρο των σταθερών πολιτικών, το πρωτογενές αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα 1,1% για το 2023, 2,1% το 2024, 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026. Το ΥΠΟΙΚ επισημαίνει πως καθώς η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, δεν περιλαμβάνονται τυχόν επιπρόσθετα προεκλογικά μέτρα που έχουν ανακοινωθεί, ενώ παραμένει ο στόχος του 0,7% πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2023.

«Η υλοποίηση των ανωτέρω μέτρων δεν διαταράσσει τον μεσοπρόθεσμο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα στην περιοχή του 2%» αναφέρεται. Για το 2023 επισημαίνεται στο κείμενο πως ο στόχος που τέθηκε στον προϋπολογισμό ήταν στο 0,7% του ΑΕΠ και «παραμένει ως ο δημοσιονομικός στόχος». Η πρόβλεψη για επίδοση στο 1,1% φέτος «δεν λαμβάνει υπόψη άλλες απρόβλεπτες δαπάνες ή μετεκλογικά μέτρα που ενδέχεται να προκύψουν κατά τη διάρκεια του έτους».

Οι εξαγγελίες

Σημειώνει το ΥΠΟΙΚ πως η παρούσα κυβέρνηση έχει εξαγγείλει, πέραν των αυξήσεων των συντάξεων και των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων που περιλαμβάνονται στο ανωτέρω αποτέλεσμα, επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα ύψους 0,1% του ΑΕΠ για το 2024 και 0,3% του ΑΕΠ για τα έτη 2025 και 2026, όπως είναι η αύξηση του αφορολογήτου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά, η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, η αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος κατά 8%, η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η σταδιακή μείωση κατά επιπλέον 1% των ασφαλιστικών εισφορών, η αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες από τους 4 στους 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού, νέο μόνιμο πρόγραμμα 10.000 νέων θέσεων εργασίας για τους νέους και σειρά άλλων πρωτοβουλιών.

Κομβικό στοιχείο του Προγράμματος Σταθερότητας είναι η ραγδαία αποκλιμάκωση του Χρέους Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο, με σταθερές πολιτικές, σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, αναμένεται να μειωθεί από 171,3% του ΑΕΠ το 2022 σε 162,6% του ΑΕΠ το 2023, 150,8% του ΑΕΠ το 2024, 142,6% του ΑΕΠ το 2025 και 135,2% του ΑΕΠ το 2026. Το κείμενο, όπως αναφέρει το ΥΠΟΙΚ, υποβλήθηκε το Σάββατο 29 Απριλίου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι μακροοικονομικές προβλέψεις

Με βάση τις βασικές μακροοικονομικές προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, προβλέπεται ανάπτυξη 2,3% για το έτος 2023, 3% για τo έτος 2024, 3% για το έτος 2025 και 2,1% για το έτος 2026. Ο πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί σε 4,5% το έτος 2023 και να αποκλιμακωθεί σε 2,4% το έτος 2024 και 2% τα έτη 2025 και 2026. Η ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί σε 11,8% το 2023 και να αποκλιμακωθεί σε 10,9% το 2024, 10% το 2025 και 9,8% το 2026.

• Διαβάστε ακόμα: Πολυετής Προϋπολογισμός: Ανάπτυξη 2,3% φέτος, 3% την προσεχή διετία – Το πόρισμα του Δημοσιονομικού Συμβουλίου

Η ενίσχυση των επενδύσεων «αναμένεται ιδιαίτερα σημαντική», αναφέρει το ΥΠΟΙΚ, με ετήσια αύξηση ύψους 13,2% το 2023, 9,7% το 2024, 10,7% το 2025 και 7,2% το 2026. Σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση των επενδύσεων αναμένεται να διαδραματίσει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με δημόσιες επενδύσεις που υπολογίζονται σε 1,7% του ΑΕΠ το 2023, 1,9% του ΑΕΠ το 2024, 1,8% του ΑΕΠ το 2025 και 1,7% του ΑΕΠ το 2026.

Το ΥΠΟΙΚ αναφέρει πως το Πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει το σύνολο των μέτρων που έχουν θεσμοθετηθεί από την αρχή του 2023 έως σήμερα, όπως τη μόνιμη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες, τη μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, την επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση, τις μεταφορές και μια σειρά αγαθών και υπηρεσιών, την αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων και αναπηρικών συντάξεων, την κατάργηση της εισφοράς 1% υπέρ ΤΠΔΥ, την αναμόρφωση του μισθολογίου των ιατρών του ΕΣΥ, τη ρύθμιση μισθολογικών θεμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων, την αναμόρφωση των βαρέων και ανθυγιεινών, την αύξηση του φοιτητικού επιδόματος, την επέκταση του επιδόματος μητρότητας των μισθωτών από τους 6 στους 9 μήνες, την επέκταση της απαλλαγής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, την ενίσχυση 200 έως 300 ευρώ για τους συνταξιούχους που δεν έλαβαν αύξηση λόγω της προσωπικής διαφοράς, καθώς και την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 780 ευρώ και τη συνεπακόλουθη αύξηση των επιδομάτων ανεργίας.

Επιπλέον, περιλαμβάνονται τα υλοποιούμενα μέτρα αντιμετώπισης της Ενεργειακής Κρίσης, ύψους 4,8% του ΑΕΠ για το 2022 και υπολογιζόμενου ύψους 1,2% του ΑΕΠ για το 2023, όπως και αύξηση της τακτικής επιχορήγησης των νοσοκομείων από τα 1,68 δισ. ευρώ το 2023 σε 1,75 δισ. ευρώ το 2024.

Επιπροσθέτως, το πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει στο βασικό σενάριο το κόστος της αύξησης των συντάξεων κάθε έτος με βάση το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό, καθώς και την, εξαγγελθείσα από τη ΔΕΘ, αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων από 1/1/2024.

Τα σενάρια «ευαισθησίας»

Στο πρόγραμμα σταθερότητας, ως είθισται με βάση την κοινοτική νομοθεσία, περιλαμβάνονται και δύο εναλλακτικά σενάρια «ευαισθησίας» της ελληνικής οικονομίας. Στο σενάριο που ο πληθωρισμός είναι τελικά κατά 0,5% ισχυρότερος, η επίπτωση είναι 0,25% σε όρους ΑΕΠ. Σε όρους μείωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι 0,4% και των επενδύσεων 0,6%. Στο δεύτερο σενάριο μεγαλύτερης ανόδου των επιτοκίων κατά 0,5%, η επίπτωση στο ΑΕΠ είναι 0,1%, όπως και στην τελική κατανάλωση, ενώ στις επενδύσεις είναι 0,3%.

Στο σενάριο υψηλότερων επιτοκίων, σε δημοσιονομικό επίπεδο θα υπάρχουν πιέσεις που οδηγούν σε οριακά χαμηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ αντιθέτως στο σενάριο υψηλότερου πληθωρισμού λόγω της ταχύτερης ονομαστικής ανάπτυξης, υπάρχει και ισχυρότερη τάση για δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων.

Περιλαμβάνεται επίσης ειδικό κεφάλαιο με ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, αλλά και με την επίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης.

Παράλληλα, ειδικό κεφάλαιο με τη γήρανση πληθυσμού δείχνει πως οι δαπάνες μειώνονται από το 59,5% του ΑΕΠ το 2021 στο 50, 8% του ΑΕΠ το 2060 και τα έσοδα από το 56,9% του ΑΕΠ στο 53,2%.