Ροή
Έως το τέλος Νοεμβρίου σκοπεύει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να θεσπίσει τον μηχανισμό για τη φορολόγηση των τυχόν υπερεσόδων των προμηθευτών ηλεκτρισμού, καλύπτοντας την περίοδο Αύγουστος-Νοέμβριος 2022. Έτσι, ο καταλογισμός της έκτακτης εισφοράς στα υπερέσοδα των εταιρειών για το 4μηνο (με συντελεστή 90% όπως έγινε και με τους ηλεκτροπαραγωγούς) θα γίνει μέσα στον Δεκέμβριο, ώστε οι εταιρείες να εγγράψουν τα σχετικά ποσά στις οικονομικές τους καταστάσεις για τη φετινή χρήση.
Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, άμεσα πρόκειται να γίνει και η είσπραξη της έκτακτης εισφοράς που θα προκύψει για κάθε εταιρεία, καθώς προβλέπεται πως το 50% και πλέον των ποσών θα καταβληθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη βεβαίωσή τους. Για να μην υπάρξουν πιέσεις στη ρευστότητα των παρόχων, τα υπόλοιπα χρήματα θα αποδοθούν στη συνέχεια τμηματικά, με την πλήρη εξόφληση πάντως να ολοκληρώνεται μέσα σε μερικές εβδομάδες.
Ανάκτηση υπερεσόδων από τον Αύγουστο
Με βάση όλες τις ενδείξεις, για να «τρέξει» σύντομα η απόδοση της εισφοράς από τους προμηθευτές, το πιθανότερο είναι να ακολουθηθεί το ίδιο σχήμα με τη φορολόγηση των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, το οποίο θεσπίσθηκε με την πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση. Επομένως, θα υπάρξει πρώτα μία προσωρινή έκτακτη εισφορά (άμεσα καταβλητέα) και στη συνέχεια θα υπολογιστεί η οριστική εισφορά (με τα πιστοποιημένα στοιχεία), στη βάση της οποίας θα γίνει και η τελική εκκαθάριση.
Τη δημιουργία του μηχανισμού είχε προαναγγείλει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξη Τύπου που είχε παραχωρήσει στις αρχές Οκτωβρίου. Όπως είχε σημειώσει ο υπουργός, στο «μικροσκόπιο» θα μπουν τα κέρδη των προμηθευτών από τον Αύγουστο, όταν και τέθηκε σε λειτουργία το νέο καθεστώς λειτουργίας της λιανικής, στο πλαίσιο απόσυρσης των ρητρών αναπροσαρμογής.
Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο του νέου μοντέλου λιανικής, οι προμηθευτές κάθε 20 του μηνός ανακοινώνουν τις χρεώσεις τους για τον επόμενο μήνα, στη βάση των προβλέψεων που κάνουν για τα επίπεδα στα οποία θα διαμορφωθεί τότε η χονδρεμπορική τιμή. Έτσι, στόχος είναι να ανακτηθούν τυχόν υπερβολικά έσοδα που αποκόμισαν προμηθευτές από τον Αύγουστο, στην περίπτωση που ανακοίνωναν συστηματικά για τον επόμενο μήνα χρεώσεις οι οποίες ήταν αρκετά υψηλότερες από τα επίπεδα στα οποία κινούνταν τελικά οι χονδρεμπορικές τιμές και, κατά συνέπεια, αρκετά υψηλότερα από το κόστος τους.
Καθορισμός εύλογης χρέωσης ανά μήνα
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το insider.gr, για κάθε μήνα από το εν λόγω χρονικό διάστημα, θα καθορισθεί η αντίστοιχη εύλογη χρέωση. Επομένως, ένας προμηθευτής θα θεωρηθεί πως είχε υπερέσοδα τον συγκεκριμένο μήνα, αν η χρέωσή του ξεπερνούσε αυτή την εύλογη τιμή. Όπως είναι φυσικό, στην περίπτωση που αντίθετα η χρέωσή του ήταν μικρότερη από αυτό τον «πήχυ», τότε θα θεωρείται πως είχε ζημία.
Για τον υπολογισμό για κάθε πάροχο του ποσού που θα φορολογηθεί, το υπουργείο προσανατολίζεται να υπολογίσει το τελικό ισοζύγιο για όλο το 4μηνο απολογιστικά. Με αυτό τον τρόπο, τα υπερβολικά έσοδα που ίσως αποκόμισε ένας πάροχος κάποιο μήνα, θα απομειωθούν με βάση τις ζημίες που ίσως είχε κάποιον άλλο μήνα. Επομένως, η έκτακτη εισφορά 90% θα επιβληθεί στο ισοζύγιο των υπερβολικών κερδών και της ενδεχόμενης «χασούρας», για το διάστημα από τον Αύγουστο έως και τον Νοέμβριο.
Το ΥΠΕΝ φαίνεται ότι για τη θέσπιση του μηχανισμού θα ακολουθήσει την ίδια λογική με το σχήμα ανάκτησης των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών. Επομένως, το αμέσως επόμενο διάστημα θα προχωρήσει στη νομοθέτηση του μηχανισμού, πιθανότατα με τροπολογία σε κάποιο επόμενο σχέδιο νόμου άλλου υπουργείου. Η ρύθμιση θα παραπέμπει σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (που θα εκδοθεί αμέσως μετά), η οποία θα καθορίσει και τη μεθοδολογία υπολογισμού της εύλογης χρέωσης για κάθε μήνα. Τη χρήση της μεθοδολογίας, και τον καθορισμό των υπερεσόδων, θα αναλάβει η ΡΑΕ.
Νέος υπολογισμός τον επόμενο Ιούνιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, η μεθοδολογία για την εύλογη χρέωση θα προβλέπει τον συνυπολογισμό κάθε μήνα όλων των συνιστωσών κόστους των προμηθευτών. Επομένως, στη φόρμουλα θα λαμβάνεται υπόψη κατʼ αρχάς η τιμή με την οποία έκλεισε τον συγκεκριμένο μήνα η εγχώρια χονδρεμπορική αγορά και η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως δείκτης του κόστους με τον οποίο εξασφάλισαν ηλεκτρική ενέργεια οι πάροχοι, για να καλύψουν τις ανάγκες του πελατολογίου τους. Επίσης, θα συνυπολογίζεται τα κόστη από τους Λογαριασμούς Προσαύξησης και οι απώλειες, προβλέποντας παράλληλα ένα εύλογο περιθώριο κέρδους.
Όπως είναι φυσικό, για κάθε προμηθευτή θα υπολογισθούν διακριτές εύλογες χρεώσεις ανά τιμολόγιο και ανά τάση. Για κάθε περίπτωση, τα υπερέσοδα (ή οι ενδεχόμενες ζημίες) θα προσδιοριστούν στη βάση των ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας που προμήθευσε η εταιρεία στο συγκεκριμένο πελατολόγιό της.
Με δεδομένο ότι το νέο μοντέλο λιανικής θα ισχύσει μέχρι την 1η Ιουλίου 2023, στόχος του υπουργείου είναι η διαδικασία αυτή να επαναληφθεί και το επόμενο έτος, ώστε να ανακτηθούν τυχόν νέα υπερέσοδα που θα αποκομίσουν οι προμηθευτές. Επομένως, στο τέλος του επόμενου Ιουνίου θα επανυπολογισθούν τα κέρδη και οι ζημίες των παρόχων κατά το πρώτο εξάμηνο, ώστε αν χρειαστεί να επιβληθεί εκ νέου έκτακτη εισφορά στις εταιρείες.
Κριτική ΣΥΡΙΖΑ για υπερκέρδη και τον Οκτώβριο
Τα υπερέσοδα των προμηθευτών έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης. Χθες, με αφορμή το «κλείσιμο» της εγχώριας χονδρεμπορικής αγοράς τον Οκτώβριο στα 232,6 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, σε κοινή τους δήλωση οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Σ. Φάμελλος και Π. Πέρκα σημειώνουν ότι τα υπερκέρδη στην προμήθεια συνεχίστηκαν και τον προηγούμενο μήνα, με συνέπεια το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου να ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.
Στη δήλωση γίνεται αναφορά στα στοιχεία Σεπτεμβρίου της ΡΑΕ και του ΑΔΜΗΕ, από την επεξεργασία των οποίων σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ προκύπτει ότι από τη μεσοσταθμική τιμή προμήθειας (που εκτιμάται στα 767 €/ΜWh), τα 150 €/ΜWh αντιστοιχούν στην παρακράτηση για τις επιδοτήσεις και τα 274 €/ΜWh (το 35%) αποτελούν υπερκέρδος της προμήθειας. Με βάση αυτά τα νούμερα, μόνο τα 343 €/ΜWh αντιστοιχούν σε κόστη παραγωγής, εμπορίας, εισαγωγές και εύλογο κέρδος.
