Ροή
Στις αρχές του 2023 αναμένεται η υποβολή δεσμευτικών προσφορών από τα ενδιαφερόμενα επενδυτικά σχήματα που θα φτάσουν έως την τελική φάση του διαγωνισμού για τη νέα 25ετή σύμβαση παραχώρησης του αυτοκινητόδρομου της Αττικής Οδού, με το τίμημα προφανώς να επηρεάζεται και από το νέο οικονομικό περιβάλλον (π.χ. αύξηση επιτοκίων και κόστους χρηματοδότησης).
Παράλληλα, αν και προωθούνται διεργασίες, υπάρχουν ακόμα εκκρεμότητες για το «κλείσιμο» της συναλλαγής για την παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, προσεχώς αναμένονται προσφορές για κομβικούς λιμένες, ενώ η αξιοποίηση περιφερειακών (και όχι μόνο) assets στο real estate (ιαματικές πηγές – τουριστικά ακίνητα), όπως σε Καμένα Βούρλα, Θερμοπύλες αλλά και Μαρκόπουλο είναι ψηλά στη λίστα του Ταμείου.
Αυτά ανέφερε, μεταξύ πολλών άλλων, χτες η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ σε συνάντηση με εκπροσώπους του Τύπου στην οποία ο επικεφαλής του Ταμείου, Δ. Πολίτης, αλλά και της εσωτερικής ομάδας ωρίμασης έργων (PPF), Π. Σταμπουλίδης, μίλησαν για τη σημαντική δουλειά που έχει γίνει το τελευταίο χρονικό διάστημα, την προώθηση διεργασιών και διαγωνισμών παρά το δύσκολο οικονομικό κλίμα και τα σενάρια περί εκλογών, για τα μεγάλα ή μικρά (περιφερειακά) έργα που προσφέρουν οφέλη στην οικονομία αλλά και τις τοπικές κοινωνίες.
«Σε εξέλιξη είναι διαγωνισμοί για αρκετά διαφορετικά έργα, ενώ συνεχίζεται η προετοιμασία για την έναρξη και άλλων. Δίνουμε έμφαση στην περιφερειακή ανάπτυξη, με την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων που έχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες», σημείωσε ο Δ. Πολίτης.
Το χρονοδιάγραμμα για την Αττική Οδό
Βέβαια, το μεγάλο project που «τρέχει» το ΤΑΙΠΕΔ είναι ο διαγωνισμός για τη νέα 25ετή σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού. Όπως σημείωσε ο κ. Πολίτης, η όλη διαδικασία και η αρτιότητα των φακέλων με τα δικαιολογητικά που υπέβαλαν τα 8 ενδιαφερόμενα σχήματα αποκαλύπτουν και το μεγάλο ενδιαφέρον για το έργο. Όπως ανέφερε, το Ταμείο προωθεί τις διαδικασίες με τη λογική να φτάσει σε επίπεδο δεσμευτικών προσφορών στο πρώτο τρίμηνο 2023 υπό καλές συνθήκες (να μην υπάρχουν απρόοπτα, ενστάσεις κ.α.). Έως τότε, στο Ταμείο «προσέχουν να μη χάσουν» κάποιον εκ των ενδιαφερόμενων (στην πορεία μάλιστα μπορεί να προκύψουν νέες συμμετοχές, π.χ. Intrakat κ.α. ή και αλλαγές στις συνθέσεις σχημάτων) αν αυτός δυσκολεύεται να εξασφαλίσει ανταγωνιστική χρηματοδότηση καθώς ήδη έχουν δώσει το παρών σχεδόν 15 εταιρείες και π.χ. οι εγχώριες τράπεζες που θα μπορούσαν να δώσουν χρηματοδότηση είναι σαφώς λιγότερες. Ως προς τα διαδικαστικά και τα χρονοδιαγράμματα, για την επόμενη εβδομάδα (21/07) έχει προγραμματιστεί Δ.Σ. στο οποίο θα εγκριθεί το πλαίσιο που θα διέπει τη διαδικασία υποβολής δεσμευτικών οικονομικών προσφορών (Request for Binding Offers) και θα δοθεί πρόσβαση στους προεπιλεγέντες επενδυτές στο VDR, όπου θα ανέβουν αυτά τα documents καθώς και άλλα οικονομικά στοιχεία (π.χ. κυκλοφοριακές προβλέψεις) στα οποία θα έχουν πρόσβαση οι ενδιαφερόμενοι που ήδη έχουν υπογράψει συμφωνίες εμπιστευτικότητας (όλοι).
Σεπτέμβριο η σύμβαση των 700 σελίδων – Το τίμημα και τα διόδια
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η ανάρτηση του αρχικού σχεδίου Σύμβασης Παραχώρησης (700 σελίδες περίπου) θα γίνει το αργότερο στις αρχές Σεπτεμβρίου, εξέλιξη που θα σημάνει την «είσοδο» του διαγωνισμού στην κυρίως φάση. Βέβαια, εκκρεμούν θέματα όπως η τιμολογιακή πολιτική με τα διόδια. «Οι τιμές δεν θα είναι ούτε φθηνές, ούτε ακριβές», σημείωσε ο κ. Πολίτης που άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα γίνει χρήση χιλιομετρικής χρέωσης ενώ θα εφαρμοσθούν διαφορετικές χρεώσεις μέσα στην ημέρα. Σε κάθε περίπτωση, το μοντέλο και οι τιμές στα διόδια θα καθοριστούν προσεχώς και αναλόγως βέβαια των συνθηκών αλλά και της προόδου άλλων έργων (επεκτάσεις Αττικής Οδού) που μπορούν να «προικίσουν» μελλοντικά τη σύμβαση που λήγει το 2024. Ως προς το τίμημα, ο κ. Πολίτης ανέφερε ότι προφανώς τα υψηλά επιτόκια και το αυξημένο κόστος χρήματος δεν βοηθάει να επιτευχθούν με σιγουριά επίπεδα άνω των 2,1 με 2,4 δισ. ευρώ που προσδοκά το ΤΑΙΠΕΔ, ωστόσο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μοντέλο αλά Εγνατία Οδός με παραλλαγή (π.χ. ήταν τίμημα 1,5 δισ. ευρώ και περίπου 7,5% επί του τζίρου). Για παράδειγμα, μπορεί να υπολογίσει το ΤΑΙΠΕΔ αυξημένο ποσοστό επί του ετήσιου τζίρου και κάπως χαμηλότερο προσδοκώμενο εφάπαξ τίμημα (με το σχετικό ρίσκο γιατί ουδείς είναι σίγουρος για τις κυκλοφοριακές ροές). Ωστόσο, αυτά θα φανούν στην πορεία.
Πότε «κλείνει» η Εγνατία Οδός
Αναφορικά με την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού (μέσα στη χρονιά κέρδισαν τον διαγωνισμό ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis), ο κ. Πολίτης σημείωσε ότι υπάρχουν ακόμα κάποιες εκκρεμότητες για τις οποίες γίνεται δουλειά, ωστόσο, υπάρχει ακόμα δρόμος, αποφεύγοντας να δεσμευθεί για το πότε θα ολοκληρωθεί η οικονομική συναλλαγή, με όλες τις πλευρές να προσπαθούν να «κλείσει» προς τα τέλη 2022 ή αρχές 2023. Γενικότερα, εκκρεμεί η ολοκλήρωση κάποιων συμφωνιών (η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει κάνει πάντως τις συμφωνίες της με τις τράπεζες) και κατάθεσή τους μαζί με τα υπόλοιπα έγγραφα του διαγωνισμού στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο, προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης.
Οι προσφορές για τα λιμάνια
Αναφορικά με την αξιοποίηση περιφερειακών λιμένων, όπως έχει αναδείξει το insider.gr, στις 29 Ιουλίου αναμένονται οι δεσμευτικές προσφορές για την Αλεξανδρούπολη και στις 5 Αυγούστου (τελικά) για την Ηγουμενίτσα. Έχουν ολοκληρωθεί εγκρίσεις, επαφές με επενδυτές και οι διαγωνισμοί είναι στην τελική ευθεία. Όσον αφορά στην αξιοποίηση του λιμένα Ηρακλείου, μέσα στον προσεχή Σεπτέμβριο έως αρχές Οκτωβρίου θα δοθούν προς επεξεργασία στα 9 ενδιαφερόμενα επενδυτικά σχήματα οι σχετικές συμβάσεις που είναι στο στάδιο ολοκλήρωσης. Επί της ουσίας, είναι σε εξέλιξη (Β Φάση) ο διαγωνισμός για το λιμάνι του Ηρακλείου με εκτιμώμενη ημερομηνία υποβολής προσφορών το Q4 2022. Για τον λιμένα Βόλου που είχε μείνει πίσω, γίνονται κινήσεις και διεργασίες. Για το λιμάνι του Βόλου προχωρούν η σύνδεση με τη σιδηροδρομική γραμμή και η μελέτη για το τουριστικό καταφύγιο και τη μαρίνα.
Οι ενεργειακές εκκρεμότητες
Σε σχέση με τις ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις που εκκρεμούν, η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ ανέφερε ότι για τη ΔΕΠΑ Υποδομών ο διαγωνισμός βρίσκεται στη διαδικασία οικονομικού κλεισίματος, με απώτερη ημερομηνία εντός του Σεπτεμβρίου, καθώς έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία με τις αναβλητικές αιρέσεις (ΡΑΕ). Για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, όπως αναφέρεται και στο Asset Development Plan, εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια αξιοποίησης αν και οι ευρύτερες συνθήκες και η αβεβαιότητα που επικρατούν στις διεθνείς αγορές ενέργειας δεν ευνοούν τον όποιο σχετικό σχεδιασμό. Πάντως, αναφέρθηκε ότι το Εφετείο απέρριψε claims πελατών και η υπόθεση οδεύει προς τον Άρειο Πάγο, οπότε από νομική πλευρά τα πράγματα είναι καλύτερα απ’ ότι προ 6μήνου, ωστόσο, δεν ευνοούν πλέον οι συνθήκες της αγοράς. Για τη ΛΑΡΚΟ η διοίκηση του Ταμείου επανέλαβε ότι έχει «κλειδώσει» η ημερομηνία 29/07 για τις προσφορές, ενώ σχετικά με την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου αξιολογούνται συμπληρωματικές επιλογές ορθολογικοποίησης του επιχειρηματικού ρίσκου της επένδυσης, σε συνέχεια της απόφασης της ΡΑΕ που ορίζει το αποδεκτό ύψος της κοινωνικοποίησης, η δε Σύμβαση Παραχώρησης έχει ήδη αναρτηθεί στο VDR και αναμένονται τα σχόλια των ενδιαφερόμενων επενδυτών.
Τα ακίνητα, οι Γούρνες και τα περιφερειακά assets
Όπως επίσης αναφέρθηκε, το ΤΑΙΠΕΔ προωθεί και μια «πλούσια» ατζέντα αξιοποίησης ακινήτων και assets (μαρίνες, ιαματικές πηγές, κάμπινγκ κ.α.) ιδίως στην περιφέρεια, με στόχο να προκύψουν πολλαπλασιαστικά οικονομικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Όπως από καιρό, αλλά και πρόσφατα, έχει αναδείξει το insider.gr, οι περιπτώσεις μαρίνων, ακινήτων σαν τα Καμένα Βούρλα, Κονιαβίτης, Θερμοπύλες κ.α. είναι σε προτεραιότητα, ενώ από εβδομάδα παραδίδεται στον επενδυτή και το asset στην Κύθνο (το πρώην Ξενία στην Κύθνο και το δικαίωμα αξιοποίησης 2 ιαματικών πηγών). Σε εξέλιξη είναι και ο διαγωνισμός για τον πρώην εργοταξιακό χώρο στο Αντίρριο, ενώ αναμένεται εντός του 2022 η έναρξη των διαδικασιών για την αξιοποίηση των ιαματικών πηγών Θερμοπυλών και την ιαματική πηγή και το κάμπινγκ Κονιαβίτη. Το φθινόπωρο αναμένεται η υπογραφή της σύμβασης και για το ακίνητο στον Ταύρο.
Επιπρόσθετα, παραμένουν κάποιες εκκρεμότητες για να «κλείσει» και η μεταβίβαση στη REDS του ακινήτου των 345 στρεμμάτων στις Γούρνες Ηρακλείου (έως το Q3 2022), ενώ το ΤΑΙΠΕΔ εξετάζει και την αξιοποίηση της έκτασης στο Μαρκόπουλο όπου εκτιμάται ότι άμεσα θα εκκινήσει σχετική διαγωνιστική διαδικασία. Πρόκειται για εκτός σχεδίου έκταση 1.000 στρεμμάτων περίπου (προς αξιοποίηση τα 590 στρέμματα) με αθλητικές και υποστηρικτικές κτηριακές εγκαταστάσεις και του Ολυμπιακού Κέντρου. Όπως σημειώνονταν στο αναθεωρημένο στρατηγικό πλάνο του Ταμείου που αποκάλυψε προ διμήνου το insider.gr, προβλέπονταν η αξιολόγηση επενδυτικού ενδιαφέροντος και δυνατότητας διενέργειας διαγωνισμού, χωρίς να αποκλείεται η εκμετάλλευσή του με επίκεντρο τον… ιππικό αθλητισμό, αλλά όχι αποκλειστικά μόνο σε αυτόν. Για το ακίνητο στη Νέα Ηρακλείτσα Καβάλας εκκρεμεί η ολοκλήρωση του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Τα ΕΛΠΕ, οι ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ και οι μαρίνες
Για τα ΕΛΠΕ σημειώθηκε ότι έχει αλλάξει το προφίλ της εισηγμένης, κάτι βέβαια που είναι επιθυμητό να φανεί στα οικονομικά στοιχεία όπως και να αποτυπωθεί στη μετοχή. Λόγω κάποιων περιορισμών στο κανονιστικό πλαίσιο βάσει του οποίου κινείται το ΤΑΙΠΕΔ δεν είναι εφικτό να γίνει, δίχως σχετική ρύθμιση, χρηματιστηριακή συναλλαγή, ενώ επιπρόσθετα λόγω και της συγκυρία με την αγορά ενέργειας μάλλον αναζητούνται λύσεις για τον διαγωνισμό. Εν ευθέτω χρόνω θα ληφθούν αποφάσεις για τη βέλτιστη αξιοποίηση των ποσοστών που κατέχει το Ταμείο στις δύο εταιρείες υδάτων (11% ΕΥΔΑΠ και 16% ΕΥΑΘ). Όσον αφορά στις μαρίνες, σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για τη μαρίνα Mega Yachts στο λιμάνι της Κέρκυρας, καθώς γίνεται η αξιολόγηση των τεσσάρων σχημάτων που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον. Παράλληλα, συνεχίζεται ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της μαρίνας στην Πύλο με νέα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στις 30/9.
