Ροή
Ακόμη πιο «πράσινο» ενεργειακό μίγμα, το οποίο θα διασφαλίζει σε μεγαλύτερο βαθμό την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, θα προβλέπει το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Έτσι, όσον αφορά την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το αναθεωρημένο Σχέδιο θα προβλέπει ότι στο τέλος της τρέχουσας 10ετίας, θα έχουν εγκατασταθεί έργα συνολικής ισχύος 25 GW, από 18,9 GW που προβλέπεται τώρα.
Με σκοπό τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής αυτού του χαρτοφυλακίου, αναβαθμισμένοι θα είναι και οι στόχοι για τις μονάδες αποθήκευσης. Πιο συγκεκριμένα, όπως ανέφερε σε πρόσφατο ενεργειακό συνέδριο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, έως το τέλος του 2030 προβλέπεται να εγκατασταθούν μονάδες συνολικής ισχύος 3 GW, έναντι 1,5 GW που προβλέπει το υφιστάμενο Εθνικό Σχέδιο.
Οι παραπάνω ενισχυμένοι «πράσινοι» στόχοι υπαγορεύονται κατ' αρχάς από τον ενισχυμένο ευρωπαϊκό «οδικό χάρτη» για μείωση των αέριων ρύπων, ο οποίος «μεταφράζεται» σε πιο επιθετική ελάττωση και των εθνικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, «στη σκιά» της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η οποία ανέδειξε την υψηλή εξάρτηση όλης της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα, σκοπεύουν να ενισχύσουν την ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας.
Έτσι, σκοπός είναι στο τέλος της 10ετίας το ενεργειακό μίγμα να βασίζεται και πάλι στη συντριπτική του πλειονότητα σε εγχώρια «καύσιμα», τα οποία πλέον θα είναι το πλούσιο αιολικό και ηλιακό δυναμικό. Ένας σκοπός που, αν επιτευχθεί, θα θωρακίσει παράλληλα και τις τιμές ενέργειας, ώστε να επηρεάζονται σε πολύ μικρό από κάθε είδους γεωπολιτικές αναταράξεις.
Επιτάχυνση των «πράσινων» επενδύσεων
Όσον αφορά την εγκατάσταση νέων ΑΠΕ, με δεδομένο ότι το 2020 οι εν λειτουργία «πράσινοι» σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής ανέρχονταν σε συνολική ισχύ 10,1 GW, ο νέος στόχος μεταφράζεται στην εγκατάσταση καινούριων μονάδων συνολικής ισχύος άλλων 10 GW εντός της 10ετίας. Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί από την άποψη του επενδυτικού ενδιαφέροντος, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι ο συνολικός αριθμός των υποψήφιων έργων που έχουν κάνει το πρώτο αδειοδοτικό βήμα (λαμβάνοντας άδεια Παραγωγής ή Βεβαίωση Παραγωγού) αγγίζει τα 95 GW.
Μάλιστα, από αυτή τη «δεξαμενή» ήδη έχουν εξασφαλίσει πρόσβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο μεγάλα έργα (άνω των 8 MW) συνολικής ισχύος 19,6 GW, λαμβάνοντας οριστικούς όρους σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ. Επίσης, για την κατακύρωση ηλεκτρικού «χώρου» στο σύστημα μεταφοράς, επιπλέον «πράσινοι» σταθμοί συνολικής ισχύος 19 GW έχουν ήδη υποβάλει αίτηση στον ΑΔΜΗΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο, κρίσιμη σημασία η δρομολόγηση της απλοποίησης της αδειοδότησης νέων έργων ΑΠΕ, που προωθείται από το επικείμενο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ, το οποίο αναμένεται να τεθεί άμεσα σε διαβούλευση. Με τις νομοθετικές διατάξεις, στόχος είναι η αδειοδοτική «ωρίμανση» των πράσινων επενδύσεων να ολοκληρώνεται σε 14 μήνες, από 5 περίπου χρόνια που είναι τώρα.
Επενδυτική ενίσχυση για την αποθήκευση
Στην περίπτωση της αποθήκευσης, το πρώτο «κύμα» των έργων 1,5 GW, που θα εγκατασταθούν έως το 2025, προβλέπεται επενδυτική ενίσχυση από το Ταμείο Ανάκαμψης, συνολικού ύψους 450 εκατ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, τα 200 εκατομμύρια προορίζονται για μονάδες με συστοιχίες συσσωρευτών (μπαταρίες), τα οποία θα προκριθούν μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες.
Μάλιστα, πρόσφατη τροπολογία του ΥΠΕΝ νομοθέτησε το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη διεξαγωγή των διαγωνισμών, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων του υπουργείου με τις Βρυξέλλες. Στόχος του ΥΠΕΝ είναι ο πρώτος διαγωνισμός να διεξαχθεί τον Σεπτέμβριο, ώστε να «κλειδώσει» επιδοτήσεις το μισό περίπου χαρτοφυλάκιο των μονάδων συνολικής ισχύος 800-900 MW που θα χρηματοδοτηθούν.
Η ίδια τροπολογία ανοίγει τον δρόμο για το πλαίσιο λειτουργικής ενίσχυσης μονάδων αποθήκευσης, μέσω των οποίων τα έργα θα μπορούν να «κλειδώνουν» εγγυημένες τιμές για το ύψος των αποζημιώσεών τους. Το καθεστώς εγγυήσεων θα είναι ανάλογο με αυτό των έργων ΑΠΕ με συμβάσεις Feed in Premium, κάτι που σημαίνει πως θα κατακυρώνονται μέσω μειοδοτικών διαγωνισμών. Παράλληλα, αν οι μονάδες έχουν μεγαλύτερα έσοδα από τις εγγυημένες τιμές τους, τότε θα επιστρέφουν στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ αυτές τις υπερανακτήσεις.
Τα έργα θα χρηματοδοτούνται από τον Ειδικό Λογαριασμό, μόνο στην περίπτωση με τα έσοδά τους από τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας δεν καλύπτουν τις «ταρίφες» που θα έχουν κατακυρώσει. Μάλιστα, με την ίδια τροπολογία καθορίστηκε η δημιουργία ενός νέου υπολογαριασμού του ΕΛΑΠΕ, από τον οποίο θα γίνεται η αποζημίωση των έργων.
