Ροή
Η μεθαυριανή συνάντηση του Συμβουλίου της ΕΚΤ προετοιμάσθηκε με ένα... αναπάντεχο τρόπο: την παραίτηση του προέδρου της Bundesbank την περασμένη εβδομάδα. Και αυτό δεν είναι κάτι που συνηθίζεται σ' αυτά τα επίπεδα διαμόρφωσης της οικονομικής και κυρίως της νομισματικής πολιτικής.
Το κλίμα που επικρατεί ενόψει της μεθαυριανής συνόδου του Συμβουλίου είναι... έντονο, σύμφωνα με παράγοντες εξοικειωμένους με το περιβάλλον των υψηλότερων ορόφων του Μεγάρου της ΕΚΤ. Αλλά η ένταση αυτή δεν αφορά τις αποφάσεις που πρόκειται να παρθούν καθώς αυτές έτσι κι αλλιώς έχουν μετακινηθεί για το Συμβούλιο της 16ης Δεκεμβρίου.
Η ένταση έχει να κάνει με τις συζητήσεις που πρόκειται να γίνουν στους «διαδρόμους» αλλά και μέσα στο Συμβούλιο, αφενός για τους λόγους παραίτησης του Βάιντμαν και αφετέρου για τον ή ακριβέστερα την διάδοχό του στην προεδρία της Bundesbank.
Σύμφωνα με τα όσα στο μεταξύ αναφέρονται σε σχετικές συζητήσεις, ο λόγος αποχώρησης Βάιντμαν συνδέεται με τη διαφωνία του απέναντι στην κυρίαρχη θέση του Συμβουλίου που επιλέγει να διακινδυνεύσει μία μεγαλύτερης διάρκειας «έκθεση» στις πληθωριστικές πιέσεις, από εκείνη που – κατά την εκτίμηση της Bundesbank – επιτρέπουν οι πραγματικές συνθήκες.
Και αυτό δεν αφορά κατά κύριο λόγο, τόσο στη διάρκεια των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης, κυρίως μέσω του PEPP και όσων θα ακολουθήσουν τον Δεκέμβριο, αλλά στην «αποσύνδεση» των προγραμμάτων από το βασικό εργαλείο πληθωριστικής ανάσχεσης, δηλαδή τη μεταβολή στα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.
Σύμφωνα με την Bundesbank, κατά τα λεγόμενα τραπεζικού παράγοντα στη Φρανκφούρτη στον οποίο απευθύνθηκε το insider.gr, οι πληθωριστικές πιέσεις θα παραμείνουν ισχυρές και θα προκαλέσουν ένα νέο κύκλο αυξήσεων με βασική πηγή την εκτεταμένη συμφόρηση στις αλυσίδες ανεφοδιασμού, τόσο στην ενέργεια όσο και στα βασικά τρόφιμα, στα οποία η κατάσταση έχει επιδεινωθεί και για λόγους κλιματικής αλλαγής.
Επιπλέον στη Βuba εκτιμούν ότι το γεγονός ότι δεν έχει εκδηλωθεί ακόμα μεγάλη πίεση στο μέτωπο των μισθών, δεν σημαίνει ότι αυτό δεν θα εκδηλωθεί μέσα στο 2022 – 2023, όπως άλλωστε συνέβη και την δεκαετία του 70'...
Κατά συνέπεια η ΕΚΤ, θα πρέπει να προσανατολισθεί στην προετοιμασία των χρηματαγορών και της οικονομίας για μεταβολή στο επίπεδο του κόστους του χρήματος άμεσα και όχι μετά από 2 ή 3 χρόνια... Το ενδιαφέρον είναι ότι οι απόψεις αυτές διατυπώνονται σε ένα περιβάλλον, αυτό της γερμανικής οικονομίας στο οποίο ήδη καταγράφεται η ανησυχία για επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας.
Σε κάθε περίπτωση, το γερμανικό οικονομικό και πολιτικό σύστημα δεν αποκλείεται στο πλαίσιο της αναζήτησης νέων ισορροπιών στη μετά Μέρκελ εποχή, να αναζητήσει την ενσωμάτωση του κ. Βάιντμαν μετά την παραίτησή του. Και ένα τέτοιο σενάριο είναι πιθανό να προβλέπει την ένταξή του στη θέση του υπουργού Οικονομικών (όχι υπουργού Οικονομίας) στη νέα τρικομματική κυβέρνηση.
Το νέο περιβάλλον όμως, σε κάθε περίπτωση, ιδιαίτερα μετά την απόσυρση του κ. Βάιντμαν από το Συμβούλιο της ΕΚΤ, αποκρυσταλλώνει τη «στάση» της ΕΚΤ όσον αφορά την επόμενη ημέρα, κάτι που θα σκιαγραφηθεί στις αποφάσεις του Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 16 Δεκέμβρη.
Αυτή η εικόνα από όλες τις πλευρές, τόσο αυτές που υποστηρίζουν την γραμμή Λαγκάρντ όσο και αυτές που της αντιτίθενται, καταλήγει σε μία σύνθεση που δίνει περισσότερο χρόνο στη σταθεροποίηση της οικονομίας με χαλαρότερη νομισματική πολιτική, παρά την πληθωριστική πίεση.
Αυτό διευκολύνει για περισσότερο χρόνο οικονομίες υπό πίεση, όπως αυτές της Ν. Ευρώπης και ειδικά την Ιταλία, την Ισπανία αλλά και την Ελλάδα, χωρίς όμως να τις απαλλάσσει από τις μετέπειτα συνέπειες από τον πληθωρισμό.
Το στοίχημα για την ΕΚΤ παραμένει το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και η έμμεση χρηματοδότηση της προσπάθειας εξυγίανσής του με «ευαίσθητα» σημεία τα NPLs, τα οποία εξακολουθούν να βαραίνουν άμεσα ή έμμεσα στους ισολογισμούς τους. Και η διαδικασία αυτή κινδυνεύει να απειληθεί στα σοβαρά αν η ανάκαμψη της οικονομίας δραστηριότητας μετά το 2020 επιβραδύνει επικίνδυνα μέσα στο 2022 και 2023.
Οι συνέπειες της εμφάνισης αυτής της «απειλής» είναι ήδη εμφανείς στην Ιταλία, με την κατάρρευση της διαδικασίας «διάσωσης» της ιστορικής Monde dei Paschi di Siena (MPS), αλλά θα μπορούσαν να επηρεάσουν επίσης και τις διαδικασίες του Ηρακλή Ι και ΙΙ, με ένα μοντέλο που στην ΕΚΤ και την Κομισιόν θεωρούν «ευρηματικό» υπόδειγμα παρά τις πολύ μεγάλες δυσκολίες που είχε στη συγκρότησή του.
Η ευχερής παροχή φθηνής ρευστότητας θα παραμείνει έτσι και μετά τον Δεκέμβριο η βασική γραμμή της ΕΚΤ για όσο διάστημα χρειασθεί – παρά τις πληθωριστικές πιέσεις - προσαρμοσμένη βέβαια στο νέο περιβάλλον μετά το κλείσιμο ή την μετάλλαξη του PEPP τον Μάρτιο ή τον Ιούνιο του 2022.
Η «γραμμή» αυτή με την προσαρμοσμένη μορφή της, διευκολύνει από κάθε άποψη τόσο τις επικείμενες ενέργειες από πλευράς ενεργού διαχείρισης του κρατικού χρέους για το 2022, όσο – κυρίως – και για την ολοκλήρωση της διαδικασίας απεγκλωβισμού των τραπεζών από τον όγκο των NPLs.
Προϋπόθεση βέβαια αυτής της διαδρομής είναι ότι το Συμβούλιο της ΕΚΤ θα καταφέρει να ισορροπήσει χωρίς «ατυχήματα», μεταξύ των αναγκών στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας και των αυξημένων πιέσεων του πληθωρισμού...
