Ροή
Με την πάγια «αθόρυβη» μέθοδό της η Ευρώπη προωθεί βήμα το βήμα άλλο έναν πυλώνα ενοποίησης, τον πλέον «σκληρό» και δύσκολο, την φορολογική ενοποίηση. Αυτή την φορά οι «αλλαγές» έρχονται τόσο από μέσα, όσο και απ’ έξω.
Η πρώτη κρίσιμη ημερομηνία είναι η 20η Ιουλίου όταν οι υπουργοί Οικονομικών του G-20 θα έχουν την πρώτη συνάντησή τους στη Βενετία.
Τα πρώτα βήματα στην κατεύθυνση αυτή έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα σε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον.
Στην τελευταία συνάντηση του Κολλεγίου των Επιτρόπων στις 18 Μαϊου η Κομισιόν παρουσίασε ένα σχέδιο δράσης για αναδιάρθρωση της φορολογίας επιχειρήσεων στην Ε.Ε, με μέτρα που θα πρέπει υιοθετηθούν σταδιακά έως το 2023. Στόχος είναι η παροχή στην ενιαία αγορά ενός «κώδικα εναρμονισμένων κανόνων» με τους οποίους θα διαμορφώνονται οι φορολογικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων στην Ευρώπη.
Όπως είπε παρουσιάζοντας το σχέδιο ο αρμόδιος Επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι "Ήρθε η ώρα να ξανασκεφτούμε τη φορολογία στην Ευρώπη, καθώς οι οικονομίες μας – μετά την πανδημία - στρέφονται σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που υποστηρίζεται από το NextGenerationEU (NGEU). Tα φορολογικά μας συστήματα πρέπει επίσης να προσαρμοστούν στις προτεραιότητες του 21ου αιώνα…» για να προσθέσει, «η ανανέωση των διατλαντικών σχέσεων προσφέρει την ευκαιρία να σημειωθεί σημαντική πρόοδος προς μια ολοκληρωμένη φορολογική μεταρρύθμιση ».
Η παρατήρηση αυτή αφορά την «βοήθεια» από την Ουάσιγκτον, ήτοι την σχεδόν ταυτόχρονη πρόταση από πλευράς Τζάνετ Γιέλλεν, να επιβληθεί ενιαίος φόρος στις πολυεθνικές εταιρείες για όλες τις δραστηριότητές τους όπου και αν αυτές γίνονται, κατά 15% αντί του αρχικού 21% που είχε προταθεί από πλευράς Ουάσιγκτον.
Η μείωση του συντελεστή φορολόγησης από το 21% στο 15% κρίθηκε ως αναγκαία μετά από πολλές ανεπίσημες συνομιλίες μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ προκειμένου η σχετική πρόταση να κάμψει τις υπάρχουσες ισχυρές αντιστάσεις... Και έτσι έγινε, μόλις η σχετική ανακοίνωση έγινε από την Ουάσιγκτον, η Κομισιόν προχώρησε στην ανακοίνωση την Τετάρτη για τις προτεινόμενες αλλαγές «ενιαιοποίησης» στην Ε.Ε. στις οποίες θα συμπεριλαμβάνεται σαν ενιαία «γραμμή» ο κοινός φόρος του 15% που προτάθηκε από την Γιέλλεν.
Η πρώτη επίσημη συζήτηση θα γίνει στις 20 Ιούλη στο G20 στην Βενετία υπό την φιλοξενεία της Κυβέρνησης Ντράγκι...
Τι προβλέπει η αλλαγή του φορολογικού κώδικα στην Ε.Ε.
Το πακέτο που παρουσιάστηκε προβλέπει ότι η Κομισιόν θα υποβάλει άμεσα προτάσεις οι οποίες με τη σταδιακή υιοθέτησή τους έως το 2023 «θα εφοδιάσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση με έναν «ενιαίο κώδικα κανόνων για τη φορολογία των εταιρειών», ο οποίος παρέχει μια πιο δίκαιη κατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων μεταξύ των κρατών μελών» (το πακέτο θα είναι γνωστό με το αρκτικόλεξο BEFIT). H κίνηση αυτή είναι η συνέχεια της προσπάθειας που άρχισε μετά την οικονομική κρίση του 2008, όταν η Ε.Ε. άρχισε να υιοθετεί την γραμμή της ενοποίησης του χρηματοπιστωτικού πυλώνα, δηλαδή της ενοποίησης του τραπεζικού συστήματος του οποίου ακόμα εκκρεμεί το τρίτο σκέλος, η ενοποίηση του συστήματος εγγύησης καταθέσεων.
Σκοπός όπως έχει εξηγηθεί πολλές φορές είναι να ξεπερασθούν οι αντιθέσεις και οι διαφορές μεταξύ της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς και των εθνικών φορολογικών συστημάτων.
Αρμοδίως έχει διευκρινισθεί οτι η κίνηση αυτή είναι συνέχεια και ταυτόχρονα υπέρβαση της κίνησης του 2016 η οποία είχε επιχειρήσει – ανεπιτυχώς – να προωθήσει σε όλα τα κράτη μέλη έναν ενιαίο κοινό υπολογισμό της φορολογικής βάσης. Η κίνηση εκείνη είχε σκοντάψει στις διαφορές μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε. όπως π.χ. Λουξεμβούργο, Ιρλανδία, κ.λ.π. οι οποίες έχουν οχυρωθεί πίσω από την προυπόθεση της ομοφωνίας για οποιαδήποτε απόφαση που αφορά την φορολογία στην Συνθήκη της Ε.Ε.
Ομως τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν, όπως είχε επισημάνει το Insider.gr σε πρόσφατο ρεπορτάζ. Συγκεκριμένα το Αρθρο 116 επιτρέπει κατα πλειοψηφία αποφάσεις στην Ε.Ε. εφ’ όσον αφορούν θέματα που αντιμετωπίζουν ζητήματα στρέβλωσης της ενιαίας εσωτερικής αγοράς...
Πέραν αυτού η νέα αμερικανική πρόταση, υπέρ ενός ελάχιστου ποσοστού φόρου 15% αντί του 21%, φαίνεται οτι μετατρέπεται σε ενα όχημα προώθησης του ενιαίου φορολογικού κώδικα και θα μπορούσε να γίνει ενα εργαλείο στα χέρια της Κομισιόν για να ασκήσει πίεση στην Ιρλανδία και σε άλλες χώρες να αποδεχθούν ενα συμβιβασμό στο δημοσιονομικό μέτωπο σε κοινοτικό επίπεδο.
Είναι χαρακτηριστικό οτι ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Valdis Dombrovskis μιλώντας σε δημοσιογράφους πρόσφατα υποστήριξε ότι "η αναμενόμενη διεθνής συμφωνία για τη φορολογία των εταιρειών μπορεί να δώσει νέα ώθηση στη συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση...".
Ο Επίτροπος Τζεντιλόνι σχολιάζοντας τον θέμα ενός τέτοιου χειρισμού από πλευράς Κομισιόν τόνισε οτι σχετικά με τη δυνατότητα χρήσης του άρθρου 116 της Συνθήκης σε αυτές τις περιπτώσεις - το οποίο επιτρέπει ειδική πλειοψηφία εφ’ όσον υπάρχει παρουσία στρέβλωσης της ενιαίας αγοράς – η εν λόγω διάταξη είναι μία από τις επιλογές, αλλά διευκρίνισε ότι κάθε «στρέβλωση» πρέπει να αποδειχθεί. Και ότι σε κάθε περίπτωση η φυσική νομική βάση στον φορολογικό τομέα προβλέπει ομοφωνία...
Προς το παρόν πάντως και ενόψει της συνάντησης του G-20 στην Βενετία τον Ιούλιο από πλευράς Κομισιόν, προτείνονται «μέτρα και συστάσεις που θα επιτρέψουν στις εταιρείες να αντισταθμίσουν τις απώλειες ενός έτους με τα κέρδη του προηγούμενου έτους, να επανεξετάσει το ισχύον φορολογικό σύστημα που ευνοεί υπερβολικά τη φορολογική μεταχείριση του χρέους και τέλος την διατύπωση απαιτήσεων προς τις μεγάλες εταιρείες για μεγαλύτερη διαφάνεια οσο αφορά τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή τους...».
