Γύρω από τον χώρο των συμβάσεων παραχώρησης, δίχως να είναι ο μοναδικός τομέας στον οποίον επενδύουν οι ισχυροί όμιλοι, φαίνεται να… «παίζεται το παιχνίδι» στις τάξεις των κατασκευών – υποδομών. Μπορεί στην παρούσα φάση να υπάρχει, όπως εκτιμούν στελέχη του κλάδου, δουλειά για κάμποσα ακόμα χρόνια μπροστά μας, έως τα τέλη της δεκαετίας, καθώς εκκρεμεί η υλοποίηση σημαντικών υποδομών ή «βγαίνουν» διαγωνισμοί και συμβάσεις (δημόσιοι, ιδιωτικοί, ΣΔΙΤ, κάποιου του Υπερταμείου, στο εξωτερικό), ωστόσο, οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ μοιραία κοιτάζουν και προς την «επόμενη μέρα».
Και αυτή σαφώς περιλαμβάνει το «χτίσιμο» σταθερών και επαναλαμβανόμενων ροών για πολλά χρόνια, προσφέροντας στήριξη, μερίσματα και κέρδη σε εταιρείες και μετόχους. Με τις συμβάσεις Παραχώρησης και τις ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) να μπορούν να εγγυηθούν διανομές πολλών δις ευρώ στη διάρκεια ζωής τους, συνήθως από 25 έως 35-40 έτη.
Οι 4 μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι έχοντας «νιώσει στο πετσί τους» την εμπειρία προγενέστερης, όχι πολύ πίσω χρονικά κρίσης με τα λιγοστά έργα και τους… οριακούς ρυθμούς παραγωγής διαγωνισμών, φροντίζουν για να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή τους σε περισσότερες παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ. Άλλωστε, μόλις προ ημερών ο ΙΟΒΕ εμμέσως «χτύπησε καμπανάκι» σημειώνοντας ότι σε λίγα χρόνια από τώρα ίσως έχουμε «κατασκευαστικό κενό» στην παραγωγή έργων.
Ο leader ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Ως εκ τούτου, δεν είναι τυχαίο ότι διαμορφώνονται εξελίξεις στον χώρο των συμβάσεων παραχώρησης στις υποδομές για τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους. Προφανώς, leader και ισχυρότερος «παίκτης», σε απόσταση από τους άλλους ομίλους, παραμένει ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που συνεχώς ενισχύει το σχετικό του χαρτοφυλάκιο (άνω του 60% της λειτουργικής κερδοφορίας θα έρθει φέτος από Παραχωρήσεις/Υποδομές). Μόλις τον περασμένο μήνα ενέταξε σε αυτό (και επισήμως), μέσω υπογραφής της σχετικής σύμβασης, την παραχώρηση του νέου μεγαλύτερου προς κατασκευή οδικού έργου στη χώρα, ήτοι του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), με κατασκευαστικό αντικείμενο ύψους 1,75 δισ. ευρώ. Βέβαια, μένει να επιβεβαιωθούν σχετικές πληροφορίες για το κατά πόσο όσο στη σύμβαση όσο και στην κατασκευή, θα συμμετάσχουν και οι όμιλοι AKTOR και Metlen, έπειτα από συμφωνία που θα συναφθεί με τον ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Η οποία, μόλις προ ημερών, ολοκλήρωσε τη συμφωνία με το Latsco Family Office της Μαριάννας Λάτση για την απόκτηση 10% στην Αττική Οδό, έναντι 77,246 εκατ. ευρώ, τίμημα το οποίο αντιστοιχεί σε ένα premium 15% επί της αρχικής επένδυσης του ομίλου. Ο οποίος, αναμένει εξελίξεις και στο μέτωπο της ολοκλήρωσης των διαδικασιών (από πλευράς Δημοσίου) ώστε να παραλάβει έως τα τέλη του έτους την παραχώρηση και της Εγνατίας Οδού. Ως γνωστόν, το γκρουπ έχει και πλήθος ακόμα συμμετοχών σε παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ (Νέα Οδός, Κεντρική Οδός, Ολυμπία, αρδευτικά ΣΔΙΤ, η μονάδα στην Κομοτηνή, το IRC Ελληνικού, ΣΔΙΤ απορριμμάτων, ΣΔΙΤ ΒΟΑΚ κ.α.), ενώ προωθεί και τη μεγάλη επένδυση για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Κρήτης. Πρόσφατα μόλις, ξεκίνησε κάλυψη για τη μετοχή η Mediobanca, με τιμή στόχο στα 28,8 ευρώ. Όπως σημείωσε η Mediobanca, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει επιτυχώς εξελιχθεί σε ένα καθετοποιημένο όμιλο παραχωρήσεων και κατασκευών, με δυνατότητα να ενισχύει σημαντικά τις αποδόσεις (IRR) των έργων παραχωρήσεων που αναλαμβάνει, σε διψήφια επίπεδα (mid-to-high teens). Το στοιχείο αυτό αποτελεί βασικό ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Ο Όμιλος ελέγχει σήμερα σημαντικό μέρος του δικτύου αυτοκινητοδρόμων της χώρας, μεγάλο τμήμα του οποίου βρίσκεται ακόμη σε φάση ανάπτυξης. ο καθετοποιημένο μοντέλο λειτουργίας, το ισχυρό ιστορικό επιδόσεων (track record) και η μεγάλη υπολειπόμενη διάρκεια ζωής των έργων παραχωρήσεων -που φτάνει τα 28 χρόνια- περιορίζουν σημαντικά το επενδυτικό ρίσκο.
Τα deals της AKTOR
Ωστόσο, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ… «δεν παίζει μόνη της» στον τομέα παραχωρήσεων. Στον χώρο αυτόν αναμένεται η ολοκλήρωση, σε βάθος μερικών μηνών το αργότερο, ενός μεγάλου deal που αναμφίβολα θα «ανακατέψει την τράπουλα» και θα δημιουργήσει τον δεύτερο μεγαλύτερο πόλο σε παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ. Ο λόγος για τη συμφωνία απόκτησης της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ) από την AKTOR. Θυμίζουμε ότι στις 30 Μαΐου, η Επιτροπή Ανταγωνισμού ενημερώθηκε για την εξαγορά της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις από τον Aktor. Η συμφωνία με την ΕΛΛΑΚΤΩΡ «έκλεισε» με αξία επιχείρησης (enterprise value) 367 εκατ. ευρώ και ανάληψη δανειακών υποχρεώσεων 187 εκατ. ευρώ. Λαμβάνοντας υπόψη τα ταμειακά διαθέσιμα (57 εκατ. ευρώ), το καθαρό τίμημα για την εξαγορά της Άκτωρ Παραχωρήσεις διαμορφώθηκε στα 123 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι η Συναλλαγή δεν συμπεριλαμβάνει τις εταιρείες ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ (δηλαδή όσα έχει λαμβάνειν η ΕΛΛΑΚΤΩΡ από μερίσματα και μετρητά προηγούμενων ετών, πριν η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναλάβει το έργο), ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ και ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ, ΘΕΡΜΑΙΚΗ ΟΔΟΣ, το ακίνητο επί της οδού Μπενάκη στο Χαλάνδρι, καθώς και ορισμένες άλλες μικρής αξίας συμμετοχές. Το θέμα θα συζητηθεί, προφανώς, και στην προσεχή Γ.Σ. της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, με το σχετικό σχέδιο να αναφέρει ότι «η αξία επιχείρησης της ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ εντός της περιμέτρου της Συναλλαγής, εκτιμήθηκε σε 367 εκατ. βάσει της μεθόδου προεξόφλησης των μελλοντικών ελεύθερων ταμειακών ροών της ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, ενώ το τίμημα της Συναλλαγής θα ισούται με το ποσό που θα προκύψει από το Enterpise Value μετά την αφαίρεση του τραπεζικού δανεισμού της ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, πλέον των χρηματικών διαθεσίμων της ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, όπως θα προκύψουν κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης της Συναλλαγής, και ως εκ τούτου αναμένεται να ανέλθει το τίμημα κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης της Συναλλαγής στο ποσό των 180 εκατ. περίπου. Το Τίμημα θα καταβληθεί από τον Αγοραστή πλήρως σε μετρητά κατά την Ολοκλήρωση της Συναλλαγής σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης Αγοραπωλησίας, ενώ έχει ήδη πληρωθεί στον Πωλητή προκαταβολή ποσού 20 εκατ. ευρώ».
Όπως έχει δηλώσει σχετικά ο διευθύνων σύμβουλος του AKTOR, Αλέξανδρος Εξάρχου, η εξαγορά αυτή αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την απόκτηση ενός χαρτοφυλακίου παραχωρήσεων που θα αποφέρει καθαρές χρηματοροές 500 εκατ. ευρώ έως το τέλος της επόμενης δεκαετίας. Ο ίδιος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι η εισηγμένη «χτυπάει» την απόκτηση συμμετοχών (μικρότερου ή μεγάλου ποσοστού) σε δύο παραχωρήσεις, δίχως για την ώρα να έχει γίνει κάτι γνωστό επισήμως.
Ισχυρή παρουσία από ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ
Προφανώς, οι δύο άλλοι όμιλοι που συμπληρώνουν το «καρέ» των ισχυρών, ΑΒΑΞ και ΜΕΤΚΑ (όμιλος Metlen), «δεν κάθονται με σταυρωμένα χέρια», αντιθέτως, έχουν κινηθεί προς την κατεύθυνση δημιουργίας μιας μάζας συμβάσεων (παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ), έχοντας προφανώς ως στόχο την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου τους. Η ΑΒΑΞ, ως γνωστόν, έχει ένα portfolio αξίας περί των 350-400 εκατ. ευρώ στον τομέα, με σημαντική παρουσία π.χ. σε οδικά project (Ολυμπία Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Fly Over Θεσσαλονίκης) και όχι μόνο (π.χ. σε αρδευτικά ΣΔΙΤ, μαρίνες κ.α.), ενώ διεκδικεί και αυτή και άλλες συμβάσεις που βγαίνουν μέσω ΣΔΙΤ (οδικά έργα, κτηριακά μέσω του PPF κ.α.).
Αλλά και ο όμιλος Metlen – ΜΕΤΚΑ, που σαφώς έχει ως «αιχμή του δόρατος» άλλες μπίζνες (ενέργεια, μεταλλευτικά κ.α.), φαίνεται τελικά να επιθυμεί την περαιτέρω διεύρυνση της παρουσίας του σε κατασκευές/υποδομές και προφανώς σε Παραχωρήσεις/ΣΔΙΤ. Όπως φαίνεται, η ανάληψη συμβάσεων όπως το FlyOver, αρδευτικά ΣΔΙΤ ή κτηριακά έχουν «ανοίξει την όρεξη» στο γκρουπ που επίσης φαίνεται να ποντάρει στη δημιουργία χαρτοφυλακίου σταθερών ροών σε βάθος χρόνου. Μπορεί τα έσοδα και τα EBITDA του τομέα αυτού να είναι ακόμη μικρά σε σχέση με τα συνολικά νούμερά όμως έχει εκφραστεί η πρόθεση για ενίσχυση παρουσίας και μεγεθών.
