Ανθεκτικότητα των ελληνικών τραπεζών και διαχειρίσιμες πιέσεις είναι τα δύο κύρια στοιχεία που προκύπτουν από το «stress test» που διενήργησε ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's, σε σύνολο 90 ευρωπαϊκών πιστωτικών ιδρυμάτων.
Όπως υποστηρίζουν οι αναλυτές του οίκου, οι ευρωπαϊκές μακροοικονομικές προοπτικές υπόκεινται σε αυξημένη αβεβαιότητα, με την όξυνση των εμπορικών εντάσεων με τις ΗΠΑ να αποτελεί την πιο σημαντική πηγή κινδύνου.
Στη βάση του «stress test» οι πρόσθετες πιστωτικές ζημίες από κλάδους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω της εξάρτησής τους από το εμπόριο των ΗΠΑ, θα μπορούσαν να μειώσουν τα κέρδη προ φόρων των ευρωπαϊκών τραπεζών κατά 17% - 29%, με σημαντική διακυμάνση γύρω από αυτό το μέσο όρο. Ελάχιστος αριθμός τραπεζών αναμένεται να εκτεθεί σε πιο ουσιώδεις επιπτώσεις, με τη συντριπτική πλειονότητα, να περνά επιτυχώς την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.
Ο οίκος λαμβάνει τρία διαφορετικά σενάρια ως προς τις δασμολογικές εντάσεις. Στο πρώτο σενάριο, όπου αναμένεται μέση μείωση κερδών προ φόρων κατά 17% και αύξηση του κόστους κινδύνου κατά 32 μονάδες βάσης, οι δασμοί των ΗΠΑ σε αγαθά θα επηρεάσουν την πιστωτική ποιότητα σε κλάδους που εξαρτώνται περισσότερο από τις εξαγωγές προς την αγορά των ΗΠΑ.
Στο δεύτερο σενάριο, τα ευρωπαϊκά αντίποινα με δασμούς σε αγαθά, αυξάνουν τις πιέσεις στην ποιότητα του ενεργητικού για τους κλάδους που εξαρτώνται περισσότερο από τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Στη βάση αυτού αναμένεται, μέση μείωση των προ φόρων κερδών κατά 24% και αύξηση του κόστους κινδύνου κατά 46 μονάδες βάσης. Στο τρίτο σενάριο, όπου προβλέπονται αντίποινα από την ΕΕ και περαιτέρω κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων και σε βασικούς τομείς υπηρεσιών, η μέση μείωση προ φόρων κερδών αναμένεται να φτάσει στο 29%, με αύξηση του κόστους κινδύνου κατά 56 μονάδες βάσης.
Σημαντικό κρίνεται το γεγονός ότι καμία τράπεζα δεν θα κατέγραφε ετήσιες ζημίες σε κανένα από τα τρία σενάρια του οίκου. Η επίδραση στα κέρδη θα ήταν σημαντική για μερικές τράπεζες, των οποίων τα κέρδη προ φόρων θα μειωνόταν κατά περίπου 60% ή περισσότερο. Αυτές είναι DLP Kredit, Cooperative Rabobank, Commerzbank, BPCE και Credit Agricole.
Ως προς τις ελληνικές τράπεζες και την Τράπεζα Κύπρου, στο πρώτο σενάριο, η πτώση στα κέρδη προ φόρων, θα διαμορφώνονταν στο 12% για Κύπρου, στο 32% για τη Eurobank, στο 28% για την Εθνική και στο 32% για την Πειραιώς. Στο δεύτερο σενάριο, οι πιέσεις σε επίπεδο κερδοφορίας θα διαμορφώνονταν στο 16% για Κύπρου, στο 39% για τη Eurobank, στο 35% για την Εθνική και στο 43% για την Πειραιώς, ενώ στο τρίτο και πιο δυσμενές σενάριο η πτώση στα κέρδη προ φόρων θα έφτανε αντίστοιχα στο 19%, στο 42%, 37% και 48%.
Από τα ευρήματα της ασκήσης προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν βελτιώσει αισθητά την ανθεκτικότητά τους στους πιστωτικούς κινδύνους, με τους αναλυτές να υποστηρίζουν ότι τα επερχόμενα stress tests που θα διεξαχθούν από τις εποπτικές αρχές πιθανότατα θα καταλήξουν σε παρόμοια συμπεράσματα.
Σύμφωνα με την Standard & Poor's, παρά τα διάφορα μακροοικονομικά «σοκ», η ποιότητα του ενεργητικού των ευρωπαϊκών τραπεζών δεν έχει επιδεινωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τις προσδοκίες των αναλυτών, οι πιστωτικοί κίνδυνοι έχουν μέχρις στιγμής περάσει με ουσιαστικό τρόπο μόνο στην Αυστρία, τη Γερμανία και το Λουξεμβούργο, και επικεντρώθηκαν στα χαρτοφυλάκια εμπορικών ακινήτων και σε αυτά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Οι συνεχιζόμενες θετικές εξελίξεις σε αρκετές χώρες υπεραντιστάθμισαν αυτές τις σποραδικές αρνητικές τάσεις. Το «στοκ» των μη εξυπηρετούμενων δανείων συνέχισε να υποχωρεί, με τους δείκτες NPL των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών να φτάνουν σε χαμηλό, ήτοι στο 2% περίπου στα τέλη του 2024.
Έτσι, στο βασικό του σενάριο, ο οίκος προβλέπει υποτονική οικονομική ανάπτυξη στην Ευρώπη το 2025 και μια πιο σημαντική ανάκαμψη το 2026. Παρόλο που οι τράπεζες ενδέχεται να δυσκολευτούν να επιτύχουν τους στόχους τους για πιστωτική επέκταση φέτος λόγω χαμηλής ζήτησης δανείων, η ποιότητα του ενεργητικού είναι απίθανο να επιδεινωθεί σημαντικά, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Αυτό οφείλεται στα ακόμη χαμηλά πραγματικά επιτόκια και στις ευνοϊκές δημοσιονομικές πολιτικές που υποστηρίζουν την ικανότητα αποπληρωμής δανείων από συνεπείς δανειολήπτες. Επιπλέον, οι αναλυτές αναμένουν ότι οι ευρωπαϊκές καταναλωτικές δαπάνες και η απασχόληση θα παραμείνουν δύο ανθεκτικά πεδία, ενώ δεν βλέπουν χαλάρωση των προτύπων αξιολόγησης.
