Ροή
Επισήμως, αν και αναμενόμενο, «κλείδωσε» τη θέση του στο χρηματοδοτικό πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης το μεγάλο οδικό «κομμάτι» του ΒΟΑΚ, «Χανιά - Ηράκλειο» (μήκους σχεδόν 160 χλμ. και εκτιμώμενης αξίας 1,5 δις ευρώ) που προωθείται μέσω σύμβασης παραχώρησης (με ηλεκτρονικά - αναλογικά διόδια). Πρόσφατα μόλις, ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ, Θ. Σκυλακάκης, υπέγραψε την… τελική ένταξη του έργου μετά και το «οκ» που δόθηκε από την ΕΥΣΤΑ. Το έργο αφορά στη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) από Χανιά έως Ηράκλειο.
Ετοιμασία για τις προσφορές
Όπως έχει αναφέρει το insider.gr το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών έχει στείλει τα αρχικά τεύχη της σύμβασης στους υποψήφιους «μνηστήρες» ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (όμιλος Ελλάκτωρ), ΑΒΑΞ, Vinci Highways S.A.S. – Vinci Concessions S.A.S., Μυτιληναίος – Acciona Concesiones, που ετοιμάζονται για τις οικονομικές προσφορές. Μένει να δούμε βέβαια αν προκύψουν αλλαγές στις συνθέσεις των κοινοπραξιών, όπως έχει συμβεί και σε άλλους διαγωνισμούς (π.χ. τα οδικά ΣΔΙΤ) ή ακόμα και να υπάρξει στην πορεία συμμετοχή άλλων ομίλων, όπως για παράδειγμα η INTRAKAT, στη διαγωνιστική διαδικασία μέσω συμμετοχής σε κάποιο σχήμα. Όπως λέγεται δε χαρακτηριστικά στην αγορά, «πρόκειται για μια… παρθένα παραχώρηση, με μεγάλο κατασκευαστικό αντικείμενο, μακρύ χρονικό ορίζοντα και ακόμα μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον».
Προ ημερών μόλις, ο υφυπουργός Υποδομών, Γ. Καραγιάννης, ανέφερε ότι «μέχρι τέλος Μαρτίου θα έχουμε προσφορές στο μεγαλύτερο έργο παραχώρησης που αυτή τη στιγμή προχωράει, ύψους 1,7 δισ. ευρώ, το οποίο είναι το Χανιά-Ηράκλειο». Γενικότερα για τον ΒΟΑΚ συμπλήρωσε ότι «ήδη έχουν ξεκινήσει να στήνονται τα πρώτα τα εργοτάξια στην ανατολική πλευρά του έργου, Νεάπολη –Αγ. Νικόλαος και οι εργασίες ξεκινούν άμεσα, ενώ στο Χερσόνησος – Νεάπολη υπογράφεται το επόμενο διάστημα η σύμβαση και ξεκινούν και εκεί οι εργασίες».
Το RRF
Η χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αφορά στην ολοκλήρωση φυσικού αντικειμένου που αντιστοιχεί στο 15% του συνολικού κόστους του έργου, ήτοι ποσό 200 εκατ. ευρώ (συνολικά το RRF θα συνεισφέρει με πόρους 427 εκατ. ευρώ για το σύνολο του ΒΟΑΚ, μαζί με το δημόσιο τμήμα και το ΣΔΙΤ). Επίσης, γίνεται αναφορά για συνεισφορά εθνικού ΠΔΕ ύψους 55 εκατ. ευρώ.
Στο τεχνικό δελτίο αναφέρεται ως ενδεικτική ημερομηνία αποσφράγισης των προσφορών η 01η/05/2023 και ως ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ (ΕΝΑΡΞΗΣ ΥΠΟΕΡΓΟΥ) η 01η/07/2023. Το υπόψη έργο προωθείται ως σύμβαση Παραχώρησης καθώς μετά από χρηματοοικονομικές εκτιμήσεις προέκυψε ότι έτσι επιτυγχάνεται καλύτερα η διασφάλιση της βιωσιμότητας και χρηματοδοτησιμότητάς του.
Το αντικείμενο, τα τμήματα και η προαίρεση
Όπως αναφέρεται στο Τεχνικό Δελτίο, το υπό μελέτη έργο, μήκους περί τα 155 km με παράπλευρο και κάθετο οδικό δίκτυο περί τα 80 Km, συνιστά το αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης, που αφορά στη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) από Χανιά έως Ηράκλειο, εντός της αρμοδιότητας των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου, ο οποίος στο Τμήμα αυτό αναβαθμίζεται σε Αυτοκινητόδρομο.
Η μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του Οδικού Τμήματος Κίσσαμος – Χανιά, τελεί σε προαίρεση ώστε να ενταχθεί στην υπόψη Σύμβαση Παραχώρησης.
Το υπό μελέτη Έργο περιλαμβάνει τέσσερα (4) Οδικά Τμήματα και τρείς (3) Παρακάμψεις ως ακολούθως, από Δυτικά προς Ανατολικά:
• Παράκαμψη Χανίων (1Υ), που υπάγεται στην Π.Ε. Χανίων με μήκος περί τα 7,7 km από το πέρας του τμήματος Χανιά – Κίσσαμος, ενώ το τέλος του βρίσκεται Δυτικά του τμήματος Σούδα – Βρύσες (ΧΘ 8+000).
• Σούδα – Βρύσες (2Ν), που υπάγεται στην Π.Ε. Χανίων με μήκος περί τα 25,7 km από το πέρας του κατασκευασμένου τμήματος παράκαμψης Χανίων (ΧΘ 8+000), ενώ το τέλος του βρίσκεται στη ΧΘ 33+718.
• Βρύσες – Ατσιπόπουλο (3Ν), που υπάγεται στο δυτικό του τμήμα στην Π.Ε. Χανίων και στο ανατολικό του στην Π.Ε. Ρεθύμνου. Το μήκος είναι περί τα 21,8 km από τη ΧΘ 33+718 (πέρας τμήματος Σούδα – Βρύσες) έως την αρχή του υφιστάμενου τμήματος του ΒΟΑΚ Παράκαμψη Ρεθύμνου.
• Παράκαμψη Ρεθύμνου (4Υ), το οποίο υπάγεται στην Π.Ε. Ρεθύμνου με μήκος περί τα 7,0 km από το πέρας του τμήματος Βρύσες – Ατσιπόπουλο (ΧΘ 54+857), έως το σημείο έναρξης του τμήματος Αμάρι – Σκαλέτα (ΧΘ 61+848).
• Αμάρι – Σκαλέτα (5Ν), το οποίο υπάγεται στην Π.Ε. Ρεθύμνου με μήκος περί τα 12,4 km από το πέρας του υφιστάμενου τμήματος του ΒΟΑΚ (Παράκαμψη Ρεθύμνου) έως τη ΧΘ 75+000 και
• Σκαλέτα – Λινοπεράματα (6Ν & 7Ν) που υπάγεται στο δυτικό του τμήμα στην Π.Ε. Ρεθύμνου και στο ανατολικό του στην Π.Ε. Ηρακλείου. Το μήκος είναι περί τα 46,7 km από τη ΧΘ 75+000 (πέρας του τμήματος Αμάρι – Σκαλέτα) έως τη ΧΘ 121+660 στην αρχή του υφιστάμενου ΑΚ Λινοπεραμάτων, που αποτελεί και την αρχή του υφιστάμενου οδικού άξονα (με διατομή αυτοκινητόδρομου) παράκαμψης Ηρακλείου.
• Παράκαμψη Ηρακλείου (8Υ), που υπάγεται στην Π.Ε. Ηρακλείου με μήκος περί τα 25,45 km από το πέρας του τμήματος Σκαλέτα – Λινοπεράματα, ενώ το τέλος του βρίσκεται στα Δυτικά του τμήματος Γούβες – Χερσόνησος, μήκους 9,1 km.
H διατομή του Οδικού Άξονα είναι τετράιχνη πλάτους 21,50m χωρίς τις πλευρικές διαμορφώσεις και τα τεχνικά έργα που περιλαμβάνει είναι: - 17 Ανισόπεδοι κόμβοι/ ημικόμβοι - 75 Γέφυρες συνολικού μήκους (2 κλάδων) περί τα 13,2 km - 21 Σήραγγες συνολικού μήκους (2 κλάδων) περί τα 31,5 km - 18 Σήραγγες ανοικτής εκσκαφής (cut & cover) συνολικού μήκους (2 κλάδων) περί τα 9.6 km - 58 Ανισόπεδες Διαβάσεις (53 Κάτω Διαβάσεις και 5 Άνω) - 136 Οχετοί (σωληνωτοί και κιβωτοειδούς διατομής) διαφόρων διαστάσεων συμπεριλαμβανομένων των υδραυλικών τεχνικών στους κόμβους, τα ΣΕΑ, τις παράπλευρες οδούς και το υφιστάμενο τμήμα της εθνικής οδού - 266 Έργα Αντιστήριξης (τοίχοι/ πασσαλότοιχοι) συνολικού μήκους περί τα 46,5 km.
Η σκοπιμότητα του έργου
Η σκοπιμότητα υλοποίησης του εξεταζόμενου οδικού έργου συνδέεται με το γεγονός ότι ο υφιστάμενος δρόμος, ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, εμφανίζει προβλήματα κορεσμού, με επιπτώσεις στην εξυπηρέτηση της κυκλοφορίας και την οδική ασφάλεια, ιδίως σε θέσεις με σχετικά υψηλές ταχύτητες αλλά και σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις (αυξημένες αέριες εκπομπές καυσαερίων από την λειτουργία των οχημάτων με πρώτη ή δεύτερη ταχύτητα). Επιπλέον, η κατασκευή και λειτουργία του νέου ΒΟΑΚ θα εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή πρόσβαση στα λιμάνια, τα αεροδρόμια, τις τουριστικές και βιομηχανικές υποδομές της Κρήτης. Με την ανάθεση της σύμβασης Παραχώρησης «ΜΕΛΕΤΗ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ, ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΒΟΑΚ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΧΑΝΙΑ - ΗΡΑΚΛΕΙΟ», θα εκκινήσουν οι διαδικασίες για την υλοποίηση του έργου του αυτοκινητοδρόμου στο υπόψη τμήμα.
