Ροή
Με τα ίδια ποσοστά απορρόφησης των ανατιμήσεων, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες με μικρότερες επιδοτήσεις προσαρμοσμένες στις μειωμένες χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο το «δίχτυ προστασίας» που ξεκίνησε να εφαρμόζεται από τον περασμένο Σεπτέμβριο για την προστασία νοικοκυριών και επιχειρήσεων από την ενεργειακή κρίση. Όπως είναι γνωστό, στόχος είναι το «δίχτυ» να δώσει τη σκυτάλη από την 1η Ιουλίου στο έμμεσο πλαφόν στην αγορά ρεύματος, ώστε να αποκλιμακωθούν ακόμη περισσότερο οι τιμές για τους επόμενους 12 μήνες.
Όσον αφορά τον επόμενο μήνα, τον δρόμο για τη μείωση των ονομαστικών ενισχύσεων των λογαριασμών ανοίγει η αποκλιμάκωση κατά περίπου 9% του κόστους στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά. Έτσι, τη στιγμή που οι επιδοτήσεις του Μαΐου καθορίσθηκαν με τη μέση μηνιαία ΤΕΑ (Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς) να διαμορφώνεται στα 246,6 ευρώ ανά Μεγαβατώρα τον Απρίλιο, ο Μάιος θα «κλείσει» σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα, στα 225 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, χαμηλώνοντας τον «πήχυ» των επιδοτήσεων για τον Ιούνιο.
Οι επιδοτήσεις
Κατά συνέπεια, για να αναχαιτισθεί το ίδιο ποσοστό αυξήσεων από τους λογαριασμούς ρεύματος, οι επιδοτήσεις στα οικιακά τιμολόγια αναμένεται να διαμορφωθούν στα 52 ευρώ για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες. Παράλληλα, όπως ξεκίνησε να γίνεται από τον Μάιο, έτσι και στους λογαριασμούς του Ιουνίου θα υπάρξει ενίσχυση και για τις μεγαλύτερες καταναλώσεις, η οποία προβλέπεται να κινείται στα 90 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Ανάλογη θα είναι η επιδότηση και στις μη κύριες κατοικίες, οι οποίες ξεκίνησαν να καλύπτονται και αυτές από τον Μάιο. Επίσης, στην περίπτωση των Κοινωνικών Τιμολογίων, η επιδότηση εκτιμάται ότι θα αναπροσαρμοστεί στα 196 ευρώ ανά Μεγαβατώρα για το σύνολο της κατανάλωσης, ώστε και πάλι να απορροφηθεί το 100% των αυξήσεων.
«Εντός στόχου» για την εφαρμογή της παρέμβασης από 1η Ιουλίου
Την ίδια στιγμή, εντός της τρέχουσας εβδομάδας αναμένεται να σταλεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το draft της νομοθετικής ρύθμισης για την επιβολή του έμμεσου πλαφόν στην αγορά ρεύματος. Μάλιστα, η Σύνοδος Κορυφής που βρίσκεται σε εξέλιξη δεν φαίνεται πως θα ανατρέψει τον σχεδιασμό της κυβέρνησης, καθώς όπως όλα δείχνουν θα παραπέμψει σε μεταγενέστερο χρόνο τις όποιες αποφάσεις για πανευρωπαϊκή «απάντηση» στις υψηλές τιμές ενέργειας.
Ενδεικτικές ήταν οι χθεσινές δηλώσεις του Ευρωπαίου Επίτροπου Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, ο οποίος σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters ξεκαθάρισε πως στη Σύνοδο δεν θα αποφασιστεί η επιβολή πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, αν και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο τα κράτη-μέλη να εξουσιοδοτήσουν την Κομισιόν να μελετήσει το θέμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από το κυβερνητικό επιτελείο εκφράζεται η εκτίμηση ότι έως την 1η Ιουλίου θα έχουν ολοκληρωθεί όλα τα προπαρασκευαστικά βήματα για την εφαρμογή της διπλής παρέμβασης, όπως προβλέπει το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, πέρα από την ψήφιση της νομοθετικής ρύθμισης, αφότου επέλθει συμφωνία με τις Βρυξέλλες, θα είναι να εκδοθεί υπουργική απόφαση για την προσωρινή αλλαγή του Κανονισμού λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς. Επίσης, θα πρέπει να δρομολογηθεί νομοθετικά και η παροδική αναστολή των ρητρών αναπροσαρμογής, στην περίπτωση που προωθεί αυτή η λύση.
Νέο «τοπίο» στην αγορά με το πλαφόν
Υπενθυμίζεται ότι στον «πυρήνα» του ελληνικού σχεδίου βρίσκεται η αποσύνδεση των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας από το κόστος του φυσικού αερίου, το οποίο ευθύνεται κυρίως για την ενεργειακή κρίση. Σε αυτό το πλαίσιο, θα αφαιρούνται από τους ηλεκτροπαραγωγούς τα υπερέσοδα που έχουν στη δεδομένη συγκυρία, ώστε να αποζημιώνονται με βάση ένα εύλογο πλαφόν που θα τεθεί για κάθε τεχνολογία. Τα ποσά αυτά θα καταλήγουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ώστε αυτό να παρέχει ακόμη μεγαλύτερες επιδοτήσεις και, με αυτό τον τρόπο, οι τιμές λιανικής να διαμορφωθούν σε χαμηλότερα επίπεδα.
Με την προσθήκη των υπερεσόδων, το Ταμείο αναμένεται να αποκτήσει μία «δύναμη πυρός» 3,2 δισ. ευρώ για το επόμενο εξάμηνο, ώστε μέσω των επιδοτήσεων να αναχαιτίσει οριζόντια (για όλες τις παροχές) σημαντικό ποσοστό των αυξήσεων. Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, στόχος είναι η απορρόφηση από τους λογαριασμούς ρεύματος του 85% των ανατιμήσεων.
Για τον εγχώριο κλάδο ηλεκτρικής ενέργειας, ωστόσο, η παρέμβαση δημιουργεί εντελώς νέα δεδομένα, με βάση τα οποία θα πρέπει οι εταιρείες να επανακαθορίσουν τη στρατηγική τους. Έτσι, με την αφαίρεση των υπερεσόδων από την ηλεκτροπαραγωγή, για τους καθετοποιημένους ομίλους χάνεται μία σημαντική μερίδα πόρων που μέχρι τώρα χρησιμοποιούνταν για κεφάλαια κίνησης, αλλά και για την παροχή εκπτώσεων στους πελάτες τους (είτε άμεσων είτε μέσω των σταθερών τιμολογίων). Επομένως, θα χρειαστεί να αναπροσαρμόσουν την εμπορική πολιτική τους, σε έκταση η οποία θα εξαρτηθεί από το ύψος στο οποίο θα τεθεί το πλαφόν για κάθε τεχνολογία.
Προβληματισμός για την «τύχη» των ρητρών αναπροσαρμογής
Στην περίπτωση των μη καθετοποιημένων εταιρειών, ο προβληματισμός έγκειται στο γεγονός ότι η αύξηση των επιδοτήσεων θα τις υποχρεώσει να επιστρατεύουν ακόμη μεγαλύτερα κεφάλαια κίνησης, ώστε να καλύπτουν τα ποσά των επιδοτήσεων, πριν αυτά τους αποδοθούν από την πολιτεία. Έτσι, στην περίπτωση που δεν τους επιστρέφονται αυτά τα ποσά από την πολιτεία πολύ πιο σύντομα από τώρα (ακόμη και μόλις μία εβδομάδα αργότερα), τότε η ήδη περιορισμένη ρευστότητά τους θα δεχθεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση.
Για όλους τους πάροχους, ωστόσο, ο μεγαλύτερος προβληματισμός αφορά το ενδεχόμενο να αποφασισθεί η νομική «απόσυρση» των ρητρών αναπροσαρμογής, και όχι απλώς να «παγώσουν» λόγω των ακόμη υψηλότερων επιδοτήσεων. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, οι εταιρείες εκτιμούν πως μία υπουργική απόφαση για την απάλειψη του συγκεκριμένου πεδίου από τους λογαριασμούς, θα είχε σωρεία παρενεργειών για τον κλάδο.
Πρώτα και κύρια, οι εταιρείες θα χρειαστεί να αναπροσαρμόσουν τις ονομαστικές τους χρεώσεις, καθώς η μία και μοναδική πλέον ανταγωνιστική χρέωση στους λογαριασμούς θα πρέπει να υπερκαλύπτει το κόστος προμήθειας.
Επίσης, αν τα αναπροσαρμοσμένα τιμολόγια πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου, όταν θα ξεκινήσει και η παρέμβαση στην αγορά, τότε δεν θα έχουν στη διάθεσή τους το χρονικό διάστημα των 60 ημερών, που προβλέπει ο Κώδικας Προμήθειας, ώστε να ενημερώσουν για τις τροποποιήσεις τους πελάτες τους. Παράλληλα, είναι κρίσιμο να διευκρινιστεί κατά πόσο με την αλλαγή των χρεώσεων ένας καταναλωτής θα μπορεί να αλλάξει προμηθευτή, χωρίς οποιαδήποτε επιβάρυνση.
