Επί τάπητος στο σημερινό άτυπο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας η εκτίναξη των τιμών

Κώστας Δεληγιάννης
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Επί τάπητος στο σημερινό άτυπο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας η εκτίναξη των τιμών
Το θέμα των υψηλών ανατιμήσεων του ρεύματος και του φυσικού αερίου θα θέσει και ο Έλληνας υπουργός, Κώστας Σκρέκας – Η Ισπανία ζητά παρεμβάσεις στις αγοραπωλησίες δικαιωμάτων ρύπων και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων αερίου.

Οι τιμές-ρεκόρ της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου θα βρεθούν σήμερα στην ατζέντα των συνομιλιών των Υπουργών Ενέργειας των 27 κρατών-μελών, κατά τη συνεδρίαση του άτυπου Συμβουλίου στη Σλοβενία. Αν και το αντικείμενο της συνεδρίασης είναι το πακέτο μέτρων «Fit for 55» για τη μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030, και πιο συγκεκριμένα οι Οδηγίες για την ενίσχυση των ΑΠΕ και της ενεργειακής αποδοτικότητας, θεωρείται βέβαιο πως θα μπει επί τάπητος η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους στην Ε.Ε., που απειλεί τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Παρέμβαση για το ζήτημα πρόκειται να κάνει και ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, όπως ανέφερε στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, για την εξειδίκευση των μέτρων ελάφρυνσης των καταναλωτών από τις επικείμενες αυξήσεις στο ρεύμα. «Θα θέσω στο άτυπο Συμβούλιο το θέμα των υπέρογκων ανατιμήσεων, το οποίο έχει φέρει σε πολύ δύσκολη την παραγωγική βάση όλης της Ευρώπη, και βέβαια και της Ελλάδας», είχε σημειώσει στη συνέντευξη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση της ελληνικής πλευράς αφορά τη δημιουργία ενός προσωρινού μηχανισμού αντιστάθμισης (temporary hedging mechanism) που θα χρηματοδοτείται από το σύστημα εμπορίας ρύπων, πιθανότατα από δημοπρασίες ποσοτήτων δικαιωμάτων που επρόκειτο να δημοπρατηθούν τα επόμενα χρόνια.

Μέσω του μηχανισμού, επιχειρήσεις και βιομηχανικοί καταναλωτές θα μπορούν να αγοράσουν αρκετά δικαιώματα, για να περιορίσουν δραστικά την επιβάρυνσή τους στις τιμές. Ο μηχανισμός αυτός θα ενεργοποιείται σε περιπτώσεις υπέρογκων ανατιμήσεων, όπως στη δεδομένη συγκυρία.

Το αυξημένο ενεργειακό κόστος, που τυπικά βρίσκεται εκτός ημερήσιας διάταξης της σημερινής Συνόδου, αποτελεί στη δεδομένη συγκυρία ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα για όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Αν και αρκετά κράτη έχουν ήδη λάβει μέτρα για να ανακόψουν τις αυξήσεις (με την Ελλάδα να αποτελεί ένα από τα πρώτα που επέδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά), εκφράζεται ο προβληματισμός ότι μόνο μία συντονισμένη πανευρωπαϊκή αντίδραση θα μπορέσει να δώσει συστηματική «απάντηση» στο πρόβλημα.

Ανάγκη παρέμβασης των Βρυξελλών

Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται και η αναφορά στην 8η Συνόδου Κορυφής των ηγετών των χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED9) του πρωθυπουργού της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, για την ανάγκη αντίδρασης των Βρυξελλών. «Ήδη βλέπουμε τις αυξήσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του ρεύματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρέμβει», είχε σημειώσει χαρακτηριστικά.

Εξάλλου, οι αυξήσεις έχουν λάβει τέτοιες διαστάσεις, που δοκιμάζει τις αντοχές των κρατικών προϋπολογισμών κάθε χώρας-μέλους, για τη στήριξη των πυροσβεστικών μέτρων που θέτουν σε εφαρμογή. Είναι ενδεικτικό ότι από την αρχή του έτους, οι χονδρεμπορικές τιμές φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 250%, λόγω ενός «εκρηκτικού κοκτέιλ» γεωπολιτικών, κλιματικών και οικονομικών λόγων.

Την ίδια στιγμή, οι τιμές των δικαιωμάτων ρύπων έχουν φτάσει τον Σεπτέμβριο στα επίπεδα-ρεκόρ των 62 ευρώ ανά τόνο, από 30 ευρώ στις αρχές του έτους, επιβαρύνοντας με υπέρογκα ποσά την παραγωγή των θερμοηλεκτρικών εργοστασίων.

Τα εθνικά μέτρα

Η «απάντηση» της ελληνικής κυβέρνησης στο ιστορικό υψηλό των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος, που λόγω των παραπάνω αιτών καταγράφεται και στην Ελλάδα, ήταν η «οριζόντια» επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος στη χαμηλή τάση (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες κατανάλωσης, στο διάστημα από τον Σεπτέμβριο έως και τον Δεκέμβριο. Επίσης, θα αυξηθεί κατά 20% το επίδομα θέρμανσης, το οποίο πλέον δεν καλύπτει μόνο το πετρέλαια, αλλά και το φυσικό αέριο όπως και τα πέλετ.

Στην Ισπανία, αποφασίσθηκε η προσωρινή μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην ηλεκτρική ενέργειας, καθώς και ένας έκτακτος φόρος μετατροπής σε επιδότηση μέρους των αυξημένων εσόδων των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας. Από την άλλη πλευρά, στη Γαλλία θα διατεθεί έκτακτη επιδότηση 100 ευρώ σε 5,8 εκατομμύρια ευάλωτων νοικοκυριών.

Ωστόσο, η ενεργειακή κρίση έχει ήδη αρχίσει να κάνει αισθητή την παρουσία της και στον κλάδο προμήθειας ρεύματος και φυσικού αερίου, καθώς στη Βρετανία ήδη 5 πάροχοι αναγκάστηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους, ενώ εκφράζονται φόβοι πως θα τους ακολουθήσουν άλλοι 5 προμηθευτές.

Οι ισπανικές προτάσεις για συντονισμένη δράση

Αυτό που πάντως ανησυχεί περισσότερο τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά και τους αναλυτές, είναι πως δεν προβλέπεται να μεταβληθούν τουλάχιστον μέχρι τις αρχές του 2021 οι λόγοι που εκτίναξαν τις τιμές των ενεργειακών προϊόντων. Κάτι που σημαίνει ότι προοιωνίζονται μία ακόμη πιο εκρηκτική κατάσταση τους επόμενους μήνες, με την έλευση του χειμώνα και την αύξηση της ενεργειακής κατανάλωσης.

Όσον αφορά την αυριανή άτυπη Σύνοδο, πάντως, η Ισπανία έχει ήδη ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της για την ανάγκη σχεδίασης ενός «πακέτου» πολιτικών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το οποίο θα επιτρέπει στην Ε.Ε. να βάζει «φρένο» εν τη γενέσει στις αυξήσεις των τιμών ενέργειας, αν και όποτε αυτές συμβαίνουν. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, δεν θα πρέπει τα κράτη-μέλη να υποχρεώνονται να αυτοσχεδιάζουν με ad hoc μέτρα, κάθε φορά που δυσλειτουργούν οι αγορές.

Στο «στόχαστρο» της ισπανικής κυβέρνησης μπαίνουν κατ΄ αρχάς οι τιμές των δικαιωμάτων ρύπων, στις οποίες «βλέπει» κερδοσκοπικά παιχνίδια, από τα οποία θα πρέπει να «θωρακισθεί» το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας, με τον αποκλεισμό συγκεκριμένων κατηγοριών trader. Επίσης, ζητά να συσταθεί μία κεντρική ευρωπαϊκή για την αγορά αερίου, καθώς και να δημιουργηθούν στρατηγικά αποθέματα αερίου για το σύνολο της «Γηραιάς Ηπείρου», τα οποία θα την προστατεύσουν από τις διακυμάνσεις των τιμών.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider